Mamazone

Ospa party i odra party – co to jest? Jakie mają konsekwencje?

6 sierpnia 2025
Paulina Jabłońska
Paulina Jabłońska
Paulina Jabłońska

położna

Treść napisana przez eksperta

Temat dość chętnie organizowanych w ostatnich latach „ospa party” i „odra party” budzi sporo kontrowersji – zarówno w środowisku medycznym, jak i w przestrzeni publicznej. Rodzice, którzy decydują się na celowe narażenie swoich dzieci na kontakt z chorobami zakaźnymi, często argumentują swoje decyzje chęcią uzyskania przez malucha naturalnej odporności. Warto jednak podkreślić, że udział w ospa/odra party naraża dzieci – a także społeczność, w której one żyją – na dotkliwe konsekwencje zdrowotne. Dlaczego warto zabezpieczyć dziecko przed zachorowaniem na ospę/odrę za pomocą szczepionki?

dzieci na imprezie
Depositphotos

Ospa party i odra patry – o czym w ogóle mowa?

„Ospa party” i „odra party” to nieformalne spotkania organizowane przez rodziców dzieci w wieku przedszkolnym, których celem jest celowe narażenie dzieci na kontakt z chorobami zakaźnymi, takimi jak ospa wietrzna czy odra. Pomysłodawcy takich praktyk wierzą, że naturalne przechorowanie tych chorób w dzieciństwie zapewni maluchom silniejszą i trwalszą odporność niż szczepienia.

Spotkania zazwyczaj odbywają się w domu dziecka, które aktualnie choruje na ospę wietrzną lub odrę. W ich wyniku dotychczas zdrowe dzieci narażone są na zakażenie wirusem ospy wietrznej, np. poprzez: wspólną zabawę, jedzenie tych samych przekąsek czy dzielenie się przedmiotami codziennego użytku. Ospa party i odra party uznawane są przez środowisko medyczne za szczególnie niebezpieczne, dlatego że mogą one powodować poważne powikłania u dotychczas zdrowych dzieci.

Objawy i możliwe powikłania ospy wietrznej

Ospę wietrzną (zwaną też „wiatrówką”) wywołuje wirus ospy wietrznej i półpaśca (Varicella Zoster Virus, VZV) należący do rodziny herpeswirusów. Jest to wysoce zakaźna choroba wirusowa, która najczęściej występuje u dzieci, ale zdarza się, że jest diagnozowana również u osób dorosłych.

Okres wylęgania ospy wietrznej wynosi od 10 do 21 dni od ostatniego kontaktu z chorym. Co warto podkreślić, osoba chora zaraża nawet na 1–2 dni przed wystąpieniem charakterystycznej wysypki, na podstawie której diagnozuje się ospę wietrzną. Zagrożenie mija dopiero po ustąpieniu choroby, czyli w momencie, kiedy ze skóry pacjenta odpadną ostatnie strupki po swędzących wykwitach skórnych.

Typowe objawy ospy wietrznej to:

  • gorączka;

  • osłabienie organizmu;

  • ból głowy;

  • swędząca wysypka skórna, która początkowo ma postać plamek, ale z czasem przeistacza się w grudki i pęcherzyki. Wwysypka pojawia się na całym ciele – również na: owłosionej skórze głowy, błonach śluzowych jamy ustnej oraz w miejscach intymnych;

  • brak apetytu, ból gardła.

Do tego wszystkiego mogą dołączyć również dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Co ważne, rozdrapywanie wykwitów skórnych może prowadzić do nadkażeń bakteryjnych, co utrudnia proces gojenia się ranek.

Powikłania ospy wietrznej – czym może grozić „ospa party”?

Z pozoru niewinne „ospa party”, mające na celu łagodne przechorowanie ospy wietrznej, może spowodować powikłania skutkujące koniecznością hospitalizacji dziecka. Do tych najgroźniejszych zaliczamy:

  • zapalenie płuc (wirusowe ospowe zapalenie płuc, bakteryjne zapalenie płuc);

  • zapalenie ucha środkowego;

  • zapalenie mięśnia sercowego;

  • zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych;

  • zapalenie mózgu;

  • zapalenie móżdżku;

  • zapalenie stawów;

  • zapalenie wątroby;

  • kłębuszkowe zapalenie nerek;

  • zaburzenia neurologiczne, które prowadzą do powstania zaburzeń zachowania;

  • zaburzenia wzroku.

Nawet jeśli dziecko świadomie narażone na wirusa ospy wietrznej i półpaśca przejdzie chorobę w miarę łagodnie, wciąż istnieje zagrożenie, że zarazi inne dziecko, które będzie miało mniej wydolny organizm, np. osobę starszą lub kobietę w ciąży. Z zachorowaniem w późniejszym wieku wiążą się poważne komplikacje zdrowotne. U dorosłych mężczyzn powikłaniem może być bezpłodność, u kobiet w ciąży – wrodzone wady płodu, a dla seniora zachorowanie na ospę wietrzną w tak późnym wieku może oznaczać śmierć.

Pamiętaj! Ospa wietrzna jest chorobą nieprzewidywalną. Nigdy nie wiadomo, w jaki sposób przejdzie na Twoje dziecko.

Jak skutecznie zabezpieczyć dziecko przed zachorowaniem na ospę wietrzną? Szczepienia ochronne

Aby skutecznie zabezpieczyć dziecko przed ospą wietrzną, warto skorzystać z dostępnej szczepionki, która zawiera atenuowanego, czyli osłabionego wirusa odpowiedzialnego za rozwój tej choroby. Dzięki temu organizm dziecka może wytworzyć swoistą odporność bez konieczności przechorowania ospy wietrznej.

Szczepienie jest bezpieczne i odpowiednie dla dzieci już od 9. miesiąca życia, a także dla osób z grup podwyższonego ryzyka. Podanie preparatu w formie zastrzyku umożliwia skuteczne uruchomienie mechanizmów obronnych organizmu, co chroni organizm przed zakażeniem lub powoduje, że przebieg choroby jest łagodniejszy, jeśli już do zachorowania dojdzie.

Szczepienia ochronne stanowią istotny element profilaktyki zdrowotnej, ponieważ wspierają nie tylko odporność indywidualną, ale również zbiorową. Pacjent zaszczepiony dwiema dawkami szczepionki jest zabezpieczony przed chorobą przed całe życie.

Typowe objawy i możliwe powikłania odry

Odra to – podobnie jak ospa wietrzna – wysoce zakaźna choroba wirusowa wywoływana przez wirus odry (Measles virus), należący do rodziny paramyksowirusów. Choroba przenosi się drogą kropelkową, co sprawia, że rozprzestrzenia się bardzo łatwo – szczególnie wśród osób nieszczepionych. Okres wylęgania wirusa wynosi zwykle od 7 do 14 dni, a pierwsze objawy przypominają infekcję górnych dróg oddechowych.

Choroba zaczyna się od: gorączki, osłabienia, kataru, kaszlu i zapalenia spojówek. Charakterystycznym objawem są plamki Koplika. To białe, drobne zmiany na błonie śluzowej policzków, które pojawiają się przed wysypką.

Wysypka odrowa jest: czerwona, plamisto-grudkowa i zwykle zaczyna się za uszami, stopniowo obejmując całe ciało. Objawom często towarzyszy wysoka gorączka, która może utrzymywać się przez kilka dni.

Odra jest szczególnie groźna ze względu na ryzyko powikłań, takich jak: zapalenie płuc, zapalenie ucha środkowego czy zapalenie mózgu, które mogą prowadzić do trwałych uszczerbków na zdrowiu lub nawet zgonu. Dzięki szczepieniom ochronnym można skutecznie zapobiegać zachorowaniom i ograniczać rozprzestrzenianie się wirusa w populacji. Szczepienie na odrę jest obowiązkowe i wykonuje się je pierwszy raz, kiedy dziecko ma 13–15 miesięcy i drugi raz – po ukończeniu przez dziecko 6. roku życia.

Bibliografia

Więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści znajdziesz w Polityce Redakcyjnej Mamazone.pl.

  1. https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/ospa-wietrzna/
  2. https://www.gov.pl/web/psse-szczecinek/ospa-wietrzna
  3. https://szczepienia.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2022/01/szczepienia-ulotka-odra-ok.pdf
  4. https://www.mp.pl/szczepienia/specjalne/78649,co-sadze-o-ospa-party

Więcej na ten temat