Mamazone

Pierwsza miesiączka u dziewczynki

29 czerwca 2023
(pierwsza publikacja: 12 kwietnia 2022)
Magdalena Krajewska-Sochala
Magdalena Krajewska-Sochala
Magdalena Krajewska-Sochala

pedagog

Treść napisana przez eksperta

Pierwsza miesiączka pojawia zazwyczaj niespodziewanie, chociaż organizm już kilka lat wcześniej wysyła sygnały, że zaczyna się zmieniać i przygotowywać do podjęcia biologicznej możliwości posiadania potomstwa. To trudny moment dla całej rodziny, zarówno matki, jak i dorastającej córki, ale można się do niego przygotować, aby pierwsze krwawienie tak nie przerażało. Wystarczy opowiedzieć nastolatce o swoich doświadczeniach w tej materii. Przed przystąpieniem do takiej rozmowy przypomnij sobie swoją pierwszą miesiączkę, swoje obawy, skąd czerpałaś wiedzę i czy była ona wystarczająca? Przygotuj córkę najlepiej jak tylko potrafisz, tak jak byś chciała sama być przygotowana, mając te wiedzę, którą posiadasz dzisiaj.

Smutna dziewczynka patrząca przez okno.
Depositphotos

Kiedy może się pojawić pierwsza miesiączka u dziewczynek?

Okres dojrzewania to czas, kiedy mała dziewczynka powoli przeobraża się w kobietę. Natura tak to ułożyła w czasie, aby miękko i delikatnie przechodzić przez kolejne etapy. I tak, na około dwóch lat przed pojawieniem się pierwszego krwawienia, u Twojej córki zaczyna się rozwój piersi – gruczoły się powiększają i zarysowują swój kształt. Około rok przed menstruacją możecie obie zauważyć nagły i skokowy wzrost – w jedną chwilę, jakby przez noc, dziewczynka wyrasta z ulubionych jeansów. Pierwszą miesiączkę uprzedza również okres występowania białych upławów z dróg rodnych. Warto uprzedzić odpowiednio wcześnie nastolatkę, że coś podobnego się wydarzy i jest to czymś naturalnym. Inaczej może czuć się mocno skrępowana. Na upławy wystarczą odpowiednie środki higieniczne w postaci wkładek.

Moment, w którym pojawia się pierwsza miesiączka zależy od indywidualnych uwarunkowań, m.in. od czynników genetycznych, ale także środowiskowych i ogólnych, takich jak chociażby sposób odżywiania czy stan zdrowia. Pierwszy cykl menstruacyjny (najczęściej niewielkie plamienie) u dziewczynek pojawia się najczęściej, kiedy osiągnęły one 12-13 lub 14 rok życia, jednak na regularne cykle przyjdzie jeszcze trochę poczekać, zanim organizm się wyreguluje. Normalne jest także wystąpienie pierwszego krwawienia u młodszych oraz u starszych nastolatek. Natomiast, jeżeli miesiączka pojawi się przed 9 rokiem życia dziecka lub dopiero po skończeniu lat 15, należy skonsultować się z lekarzem ginekologiem lub innym specjalistą.

To też może Cię zainteresować: Jakie kosmetyki dla dziewczynek?

Jak wygląda i ile trwa pierwsza miesiączka?

Pojawienie się pierwszej miesiączki to jeden z ważniejszych dni w życiu dorastającej dziewczynki. Dobrze, gdyby nie był on dla niej zaskoczeniem. Jeżeli nie jest pierwszą osobą w klasie u której wystąpiła pierwsza menstruacja, na pewno wie już co nieco z rozmów z koleżankami. Jednak to nie może być jej jedyne źródło wiedzy, głównie dlatego, że tyle ile kobiet, tyle obrazów miesiączki. O pierwszych cyklach można powiedzieć tyle, że są nieprzewidywalne i mogą być niepowtarzalne. Na to jak wygląda pierwsza miesiączka nie ma żadnej reguły. Pierwszy okres może trwać tylko jeden dzień i wystąpić w postaci niewielkiego plamienia (z reguły dlatego, że cykl był bezowulacyjny), może również być mocno obfity i trwać aż siedem dni. To, co w miarę pewne to to, że pierwszej miesiączce nie towarzyszy ból brzucha, który w późniejszym czasie będzie niestety często występował wraz z początkiem krwawienia i znikał wraz z jego ustaniem.

Statystycznie przyjęło się uważać, że od momentu pierwszej miesiączki organizm nastolatki ma sześć lat na wyregulowanie cykli. O ile w tym czasie miesiączki będą mocno nieregularne, mogą być między kolejnymi nawet kilkumiesięczne przerwy, to po uregulowaniu się gospodarki hormonalnej cykle się unormują i będą trwać mniej więcej 28 dni (jedynie z niewielkimi odstępstwami u zdrowych kobiet).

Co jest ważne zaznaczenia – nieregularność cykli miesiączkowych i fakt występowania, szczególnie na samym początku, cykli bezowulacyjnych, absolutnie nie oznacza, że nie jest możliwe zajście w ciążę.

Czytaj również: Bóle wzrostowe – co to są bóle wzrostowe, czy bóle wzrostowe są groźne?

Objawy pierwszej miesiączki

U wielu kobiet przed każdą kolejną miesiączką pojawiają typowe jej objawy, zwiastujące rychłe wystąpienie krwawienia. Nazywane są w skrócie PMS (ang. premenstrual syndrome) czyli inaczej zespół napięcia przedmiesiączkowego. Na szczęście pierwszej miesiączce u nastolatki nie będzie towarzyszyło pełne spektrum typowych objawów PMS, jednak jest to cecha mocno indywidualna i u pewnej grupy młodych dziewcząt można zauważyć charakterystyczne symptomy na kilka dni przed pierwszym pełnym cyklem miesiączkowym.

Pierwszą miesiączkę mogą zwiastować:

  • niewielkie plamienia (czasem pozostawiające ślad na bieliźnie, czasem jedynie w postaci strzępek krwi na papierze toaletowym);
  • upławy z dróg rodnych w postaci białej wydzieliny;
  • tkliwość piersi;
  • masa ciała potrafi chwilowo wzrosnąć z powodu nagromadzenia się większej ilości wody w organizmie;
  • ogólne rozbicie i gorsze samopoczucie;
  • rozdrażnienie i mocne wahania nastroju;
  • bóle głowy;
  • ból podbrzusza.

Jak przygotować córkę do pierwszej miesiączki?

Nie będzie w tym nic odkrywczego – nie ma nic ważniejszego od szczerej rozmowy z córką. I to nie jeden raz, w pośpiechu. Okres dojrzewania jest wystarczająco trudny. Ciągłe wahania nastroju, zwiększony apetyt, wzrost masy ciała, pojawiające się owłosienie łonowe, niepewność. Od wzajemnej relacji matka-córka i zbudowaniu zaufania zależeć będzie jak będzie przebiegał cały proces. Im lepsze doświadczenia w tej materii wypracujecie wcześniej, tym bardziej zaowocuje to w przyszłości.

Czy nastolatka będzie się czuła wystarczająco pewnie, żeby sama przychodzić do mamy z pytaniami? To sytuacja wymarzona, ale każda taka rozmowa na pewno będzie krępująca, dla każdej ze stron. Zachęć nastolatkę do wypowiedzenia swoich obaw związanych z okresem dojrzewania, z tym jak zmienia się jej ciało. Co innego lekcja biologii, a co innego dobry i szczery dialog. Nie będzie złym pomysłem udanie się z dziewczynką do ginekologa, który będzie najbardziej kompetentnym źródłem informacji.

Więź łącząca matkę z córką jest niezwykła i, szczególnie w takim momencie, warto ją wykorzystać i bez zbędnego skrępowania wprowadzić nastolatkę w kobiecy świat.

Czytaj również: Polucje u chłopców – co to jest? Od jakiego wieku występują u chłopców?

Bibliografia

Więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści znajdziesz w Polityce Redakcyjnej Mamazone.pl.

  • W. Umławska, M. Krzyżanowska, Ocena poziomu rozwoju fizycznego dziewcząt w okresie powitania na przykładzie uczennic z Końskich, Wiadomości Lekarskie 2008, LXI, 1–336192.
Opublikowano: 12 kwietnia 2022
Aktualizacja: 29 czerwca 2023

Więcej na ten temat