Nieświeży oddech u dziecka – nieodpowiednia higiena jamy ustnej
Kiedy dziecku brzydko pachnie z buzi, w pierwszej kolejności łączymy to zwykle z brakiem odpowiedniej higieny jamy ustnej. I rzeczywiście, zwykle nieprzyjemny zapach z ust dziecka związany jest z niewystarczającą higieną, która to prowadzi do rozrostu bakterii i tworzenia biofilmu (tj. warsty zgrupowanych bakterii wraz z substancjami, które produkują).
Bakterie, rozmnażając się i rozkładając resztki pokarmowe znajdujące się w jamie ustnej, same produkują substancje o nieprzyjemnych zapachu, w dodatku powodują gnicie resztek.
Nie należy zapominać, że samo mycie zębów często może być niewystarczające, ponieważ może nie usuwać wszystkich zanieczyszczeń – szczególnie w przestrzeniach międzyzębowych. W kolejnych etapach, jeśli nie zostaną zmienione nawyki higieniczne, rozwijają się: płytka bakteryjna, próchnica, zapalenie dziąseł czy afty i pleśniawki, które nasilają problem nieświeżego oddechu u dziecka.
Przeczytaj również:
Pleśniawki u dzieci – skąd się biorą i jak je zwalczyć?
Jakie choroby mogą być przyczyną brzydkiego zapachu z ust dziecka?
Okazuje się jednak, że potencjalnych przyczyn nieprzyjemnego zapachu z ust u dziecka jest znacznie więcej. Powodem może być szereg dolegliwości i chorób ogólnoustrojowych.
W parze często idzie nieświeży oddech i zapalenie migdałków. Charakterystyczny jest także przykry zapach z ust podczas zapalenia zatok przynosowych oraz zanikowego zapalenia błony śluzowej nosa. W przypadkach tych za problem odpowiada ropna wydzielina gromadząca się w przestrzeniach nosogardła.
Brzydki zapach z buzi u dziecka może wskazywać ponadto na uchyłki przełyku z zalegającą w nich treścią pokarmową bądź zapalenie oskrzeli.
Jak widać, przyczyny brzydkiego zapachu z buzi dziecka mogą być związane „miejscowymi” zmianami obejmującymi jamę ustną (i tak jest najczęściej), ale nieprzyjemny zapach z ust może być także jednym z objawów groźnych schorzeń. Ze względu na to rodzice nie powinni lekceważyć objawu i zgłosić go lekarzowi.
Przeczytaj również:
Chrapanie u dziecka – jakie są przyczyny i jak pomóc, kiedy dziecko chrapie?
Zapach acetonu z ust dziecka – objaw cukrzycy
Chore zatoki, schorzenia przewodu pokarmowego, układu oddechowego są rzadszą przyczyną przykrego zapachu z ust dziecka, ale o wiele poważniejszą i wymagają zdecydowanego, szybkiego leczenia.
Wśród chorób ogólnoustrojowych sprawiających, że dziecko ma nieświeży oddech, jedną z groźniejszych jest cukrzyca. U dzieci najczęściej mamy do czynienia z cukrzycą typu I, która rozwija się dość podstępnie, nie jest związana z otyłością.
Objawy początkowo są nieswoiste, a rodzice nie wiążą ich z rozwijającą się chorobą. Wśród nich możemy wymienić: osłabienie, łatwą męczliwość, nadmierne pragnienie i zwiększoną objętość i częstość oddawania moczu. U dziecka widoczny jest także spadek masy ciała. Charakterystyczny jest również zapach acetonu z buzi dziecka.
Przeczytaj również:
Czarny, żółty i biały nalot na języku u dziecka – co oznacza obłożony język u dziecka?
Refluks – przyczyna nieświeżego oddechu rano
Nieprzyjemny zapach z ust u dziecka po przebudzeniu często związany jest z chorobą refluksową. Refluks powstaje, kiedy mięsień znajdujący się pomiędzy żołądkiem a przełykiem nie spełnia swojej funkcji i pozwala na cofanie się treści pokarmowej.
Kiedy dziecko leży łatwiej dochodzi do przechodzenia pokarmu z żołądka do przełyku, dlatego dość charakterystyczne jest, że po spaniu wyczuwalny jest brzydki zapach z buzi.
Dodatkowo dziecko ma zgagę i trudności z połykaniem. Maluch nie chce jeść, jest niespokojne i płaczliwe, może wystąpić kaszel i chrypka. Nieprzyjemny zapach z buzi u niemowlaka często współwystępuje z ulewaniem.
Jakimi sposobami pozbyć się nieświeżego oddechu?
Ze względu na najczęstszą przyczynę przykrego zapachu z ust, którą są zmiany w jamie ustnej, w pierwszej kolejności należy zmienić nawyki związane z higieną, stosując kilka podstawowych zasad:
- mycie zębów co najmniej 2 razy dziennie, a najlepiej po każdym głównym posiłku;
- oczyszczanie języka z nalotu podczas szczotkowania – dostępne są specjalne szczoteczki do języka, a także szczoteczki do zębów posiadające na główce warstwę do mycia języka;
- czyszczenie przestrzeni międzyzębowych;
- stosowanie płynu do płukania jamy ustnej.
W przypadku pojawienia się kamienia nazębnego należy skonsultować się ze stomatologiem, celem usunięcia go. Podobnie w przypadku wystąpienia ubytków u dziecka.
Jeśli podejrzewamy, że przyczyną przykrego zapachu z ust dziecka jest choroba ogólnoustrojowa, należy skonsultować się z lekarzem, który ustali źródło problemu i wdroży odpowiednią terapię. Jedynie leczenie pierwotnej przyczyny spowoduje ustąpienie objawu pod postacią nieprzyjemnego zapachu z ust dziecka.
Przeczytaj również:
Próchnica zębów mlecznych – przyczyny, leczenie, zapobieganie próchnicy mleczaków
Nowoczesne metody leczenia halitozy – nieprzyjemnego zapachu z ust
Poza codzienną higieną (zwłaszcza dokładnym czyszczeniem języka) w praktyce stosuje się:
-
Płukanki antybakteryjne łączące chlorheksydynę z chlorkiem cetylopirydyniowym i cynkiem – w badaniach klinicznych redukują VSC oraz wyniki oceny zapachu, z kolei przy dłuższym stosowaniu mogą powodować przebarwienia, więc używa się ich tylko okresowo.
-
Fotodynamiczną terapię (aPDT) języka i grzbietu migdałków – w randomizowanym badaniu kontrolnym obserwuje się szybkie, krótkoterminowe obniżenie halitozy. Efekty długofalowe są obiecujące, ale nadal niejednoznaczne, dlatego traktuje się ją jako uzupełnienie, a nie zamiennik higieny.
-
Probiotyki jamy ustnej (np. Streptococcus salivarius K12) – mogą przejściowo modyfikować mikrobiom i łagodzić objawy, ale dowody u dzieci są zróżnicowane. Część przeglądów sugeruje korzyści, inne – brak istotnej przewagi nad samą higieną.
W wytycznych pierwszej linii (np. brytyjskich) nacisk kładzie się na: systematyczne czyszczenie języka i zębów, nitkowanie, nawadnianie oraz leczenie chorób towarzyszących, a dopiero potem na środki wspomagające.
Przeczytaj również:
Krzywe zęby u dzieci – przyczyny, leczenie, aparat ortodontyczny, zapobieganie
Najczęstsze pytania (FAQ)
1) Kiedy iść do lekarza z nieświeżym oddechem u dziecka?
Gdy problem trwa więcej niż od 2 do 4 tygodni mimo rzetelnej higieny, towarzyszą mu: chrapanie, oddychanie przez usta, nawracające anginy/zapalenia zatok, afty lub wrażenie „kamyków” w migdałkach. Wtedy warto zacząć od stomatologa i laryngologa.
2) Czy probiotyki „wyleczą” brzydki zapach?
Mogą pomóc jako dodatek, zwłaszcza po intensywnym oczyszczeniu języka, ale nie zastąpią higieny i leczenia przyczyn (np. przerostu migdałka).
3) Czy płukanki dla dzieci są bezpieczne?
Produkty z niską dawką chlorheksydyny/CPC/cynku stosuje się krótkoterminowo. Długie używanie chlorheksydyny może barwić zęby i zaburzać smak – decyzję warto skonsultować ze stomatologiem dziecięcym.
Współpraca: redakcja Mamazone.pl
