Mamazone

5. miesiąc ciąży – które tygodnie, objawy, rozwój dziecka, badania, jak zmienia się ciało

12 listopada 2025
Paulina Jabłońska
Paulina Jabłońska
Paulina Jabłońska

położna

Treść napisana przez eksperta

Piąty miesiąc ciąży to idealny moment na rozpoczęcie kompletowania wyprawki dla dziecka i urządzanie pokoju malucha. Większość kobiet czuje się na tym etapie ciąży doskonale i wygląda kwitnąco. Brzuszek jest już wyraźnie zaokrąglony i coraz bardziej widoczny, a rozwijające się w macicy dziecko wciąż ma wystarczającą ilość miejsca na taneczne wygibasy, które są coraz mocniej odczuwane przez ciężarną. Jak zmienia się płód w piątym miesiącu ciąży? Co dzieje się z ciałem przyszłej mamy i jakie badania czekają ją na tym etapie ciąży? Właśnie te tematy poruszymy w dzisiejszym wpisie!

5 miesiąc ciąży
Depositphotos

5. miesiąc ciąży – które to tygodnie ciąży?

Można śmiało powiedzieć, że 5. miesiąc ciąży to już jej półmetek. Obejmuje on okres między 17. a 20. tygodniem ciąży i jest to czas, kiedy otoczenie zaczyna dostrzegać Twój stan.

Jak duży jest brzuch w 5. miesiącu ciąży?

Wielkość brzucha w piątym miesiącu ciąży zależy między innymi od budowy ciała, liczby przebytych ciąż, położenia macicy, liczby płodów oraz tego, w jakim stopniu organizm ciężarnej zatrzymuje wodę. Jedno jest pewne – od tego momentu macica będzie powiększać się znacznie szybciej niż w I trymestrze ciąży.

Wielkość brzucha jest kwestią indywidualną i trudno dokładnie określić, ilu centymetrów w obwodzie powinnaś się spodziewać. Kobiety, które są wysportowane i które nie stronią od aktywności fizycznej, mogą odnieść wrażenie, że brzuszek powiększa się im wolniej, co ma związek z wytrenowanymi mięśniami brzucha, które w pewien sposób ograniczają uwypuklanie się ciężarnej macicy. Z kolei panie o drobnej budowie ciała i niskie szybciej dostrzegają u siebie ciążowe kształty, podobnie jak te, które dość szybko przybierają na wadze.

Sprawdź w naszym kalkulatorze porodu, kiedy urodzisz

5. miesiąc ciąży – objawy

Kobiety w piątym miesiącu ciąży powinny spodziewać się systematycznego przyrostu wagi. Wielkość macicy w 18. tygodniu ciąży można porównać do rozmiaru piłki do koszykówki. Narząd zaczyna jeszcze bardziej uciskać na pęcherz moczowy, co powoduje częstsze oddawanie moczu.

W późniejszych tygodniach macica uciska również żyłę wrotną i aortę, a rosnący brzuch zaczyna przeszkadzać w znalezieniu wygodnej pozycji do spania. Zaleca się, by kobiety w widocznej ciąży spały i odpoczywały w pozycji leżącej na lewym boku, z prawą nogą zgiętą w kolanie. Powinnaś unikać spania na plecach, ponieważ utrudnia to oddychanie i zaburza prawidłowy przepływ krwi, przez co mogą u Ciebie wystąpić zawroty głowy i spadek ciśnienia tętniczego krwi.

Na jakie inne dolegliwości ciążowe w tym okresie powinnaś się przygotować?

W piątym miesiącu ciąży Twój organizm przechodzi proces „reorganizacji”, czego objawem będą problemy trawienne. Możesz mieć wzmożoną ochotę na określone pokarmy, problem z zaparciami, łagodne biegunki lub zgagę.

Zwiększony apetyt i niestrawność to zupełnie normalne zjawisko, za to symptomem, który niepokoi ciężarne w 5. miesiącu ciąży, są bóle brzucha. Zwykle mają one związek z rozciągającą się macicą i jej więzadłami, a pojawiające się w tym czasie skurcze, odczuwane przez przyszłą mamę jako „krótkotrwałe twardnienie brzucha”, to skurcze Braxtona-Hicksa (skurcze przepowiadające), które naturalnie występują po 17. tygodniu ciąży. Oprócz tego możesz zaobserwować u siebie także swędzenie skóry na brzuchu, pojawienie się pierwszych rozstępów w tym obszarze i puchnięcie kostek. Niektóre ciężarne skarżą się także na bóle kręgosłupa.

Powyższe dolegliwości ciążowe powinien Ci jednak wynagrodzić fakt, że w 5. miesiącu ciąży, zaczniesz czuć ruchy dziecka. To niesamowite przeżycie, dzięki któremu jeszcze mocniej pokochasz swoje nienarodzone dziecko.

5. miesiąc ciąży – rozwój dziecka

Pod koniec 20. tygodnia ciąży dziecko mierzy około 25 centymetrów, a jego waga oscyluje w granicach 400 gram. Tkanka tłuszczowa dziecka zaczyna się tworzyć, rosną mięśnie rąk i nóg, a na paluszkach pojawiają się unikalne linie papilarne. Ciało malucha zaczyna pokrywać charakterystyczna gęsta maź płodowa, która chroni wrażliwą skórę przed maceracją.

W piątym miesiącu ciąży dziecko ma już wykształcone zmysły w takim stopniu, by mogło odbierać sygnały płynące ze świata zewnętrznego. Jego kubki smakowe pozwalają mu nawet na rozpoznanie smaku płynu owodniowego! W czasie gdy dziecko nie śpi, aktywnie się porusza. Ruchy płodu są świadome i coraz bardziej celowe. Maluch kopie, uderza piąstkami w ściany macicy, a także ziewa i czka. Kolejnym zachowaniem, które można u niego zaobserwować podczas kontrolnych badań USG, jest ssanie kciuka. Na tym etapie ciąży ginekolog – położnik może z dużym prawdopodobieństwem określić płeć dziecka, jeśli ta nie została wskazana wcześniej w badaniach genetycznych.

5. miesiąc ciąży – zdrowie mamy

Jak powinna o siebie dbać kobieta w piątym miesiącu ciąży? Tak samo jak do tej pory. Nadal należy wystrzegać się palenia papierosów i picia alkoholu, pić duże ilości wody lub naparów ziołowych i jeść regularnie, kolorowo i zdrowo.

Wskazana jest również dopasowana do możliwości ciężarnej aktywność fizyczna, która pomoże zredukować np. dokuczliwe bóle kręgosłupa. Lekkie ćwiczenia fizyczne poprawią samopoczucie i pomogą przygotować ciało do porodu.

Warto powoli zacząć myśleć o rozwiązaniu ciąży i zapisać się do szkoły rodzenia lub na indywidualne zajęcia edukacyjne prowadzone przez położną. Specjaliści przekażą Ci cenną wiedzę dotyczącą przebiegu porodu, możliwości łagodzenia bólów porodowych, a także nauczą Cię, jak opiekować się noworodkiem i jak go pielęgnować. Biorąc aktywny udział w takich zajęciach, zyskasz większą świadomość swojego ciała i ułatwisz sobie wkroczenie w nową rzeczywistość jako świeżo upieczona mama.

5. miesiąc ciąży – jakie badania zrobić?

W piątym miesiącu ciąży czeka Cię USG połówkowe, które powinno odbyć się do 22. tygodnia ciąży. Podczas wspomnianego wyżej badania lekarz oceni budowę i położenie płodu, strukturę i lokalizację łożyska oraz miejsce przyczepu pępowiny.

Oprócz tego należy wykonać kolejne badania kontrolne, a wśród nich ogólne badanie moczu i morfologię krwi. Jeśli niepokoją Cię jakiekolwiek dolegliwości, poinformuj o nich swojego ginekologa. Specjalista rozwieje Twoje wątpliwości, a w razie potrzeby wykona dodatkowe badania. Twój spokój i dobre samopoczucie mają wpływ na rozwój dziecka. Pamiętaj o tym i staraj się czerpać z każdego dnia wszystko to, co najlepsze. Ostatni trymestr ciąży rozpocznie się już za chwilę.

5. miesiąc ciąży  – najczęściej zadawane pytania

Czy w 5. miesiącu ciąży już można poczuć ruchy dziecka?
Tak, wiele przyszłych mam zaczyna odczuwać pierwsze ruchy płodu w tym miesiącu, choć termin i intensywność są bardzo indywidualne.
Jakie badanie USG wykonuje się w 5. miesiącu ciąży?
W 5. miesiącu ciąży zwykle wykonuje się tzw. USG połówkowe (analityczne) – to badanie pozwala dokładniej zobaczyć anatomię dziecka i często rozpoznać płeć.
Jak wygląda przyrost wagi i zmiany ciała w 5. miesiącu ciąży?
W 5. miesiącu brzuch staje się wyraźniej zaokrąglony, możliwe są też obrzęki kostek, początki rozstępów, a przyrost wagi zależy od wyjściowej wagi i stanu zdrowia.
Czy w tym miesiącu ciąży trzeba szczególnie dbać o dietę i ruch?
Tak ponieważ dziecko intensywnie rośnie, ważne jest odpowiednie odżywianie, dostateczna ilość płynów i lekkie ćwiczenia dostosowane do ciąży.

Ciekawostki dotyczące 5. miesiąca ciąży 

1. Dziecko zaczyna słyszeć głos mamy

W 5. miesiącu ciąży rozwija się układ słuchowy dziecka – maleństwo zaczyna reagować na dźwięki dochodzące z zewnątrz: bicie serca mamy, ton jej głosu, a nawet muzykę. Regularne mówienie do dziecka może wspierać jego rozwój emocjonalny i więź z rodzicami.

2. Skóra dziecka pokrywa się mazią płodową

Około 20. tygodnia ciąży skóra dziecka pokrywa się cienką, ochronną warstwą, tzw. mazią płodową. Chroni ona delikatną skórę przed działaniem płynu owodniowego i ułatwia późniejsze przyjście na świat.

3. Macica osiąga wysokość pępka

W tym okresie macica jest już na tyle duża, że sięga do okolic pępka. To właśnie wtedy brzuch zaczyna być wyraźnie widoczny, a przyszła mama może czuć się bardziej „ciężarna” niż wcześniej – zarówno wizualnie, jak i fizycznie.

4. Dziecko ma już własną temperaturę ciała

Płód zaczyna samodzielnie regulować temperaturę ciała, a jego organizm zaczyna magazynować tłuszcz, który pomoże mu utrzymać ciepło po narodzinach.

5. Układ kostny dziecka twardnieje

Kości malucha stają się coraz bardziej wytrzymałe. Właśnie dlatego w 5. miesiącu szczególnie ważne jest dostarczanie wapnia i witaminy D w diecie mamy – wspierają one prawidłowy rozwój układu kostnego.

6. Dziecko zaczyna... ziewać!

Badania USG pokazują, że około 5. miesiąca ciąży dziecko potrafi już ziewać, robić miny, a nawet ssać kciuk. To elementy treningu mięśni twarzy i odruchów, które będą potrzebne po porodzie.

7. DNA dziecka krąży w krwiobiegu mamy

W 5. miesiącu ciąży we krwi mamy można wykryć fragmenty DNA dziecka. To właśnie dzięki temu wykonuje się nieinwazyjne testy prenatalne (NIPT), które pomagają ocenić ryzyko niektórych chorób genetycznych.

8. Dziecko ma już cykle snu i czuwania

Choć jeszcze nieregularne, w tym miesiącu rozwijają się pierwsze rytmy dobowego snu i aktywności. Czasem można zauważyć, że maluch „tańczy” w brzuchu, gdy mama kładzie się odpocząć – to zupełnie normalne!

9. Zmysł smaku już działa

Dzięki rozwiniętym kubkom smakowym dziecko potrafi rozróżniać smaki płynu owodniowego, który zmienia się w zależności od tego, co zje mama. Maluch może „polubić” pewne smaki jeszcze przed narodzeniem!

10. Waga dziecka wzrasta czterokrotnie

W ciągu 5. miesiąca masa ciała dziecka może zwiększyć się nawet czterokrotnie. To intensywny czas rozwoju narządów, wzrostu mięśni i magazynowania energii na dalszy etap ciąży.

współpraca: redakcja Mamazone 

Bibliografia

Więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści znajdziesz w Polityce Redakcyjnej Mamazone.pl.

  1. Z. Kończewska-Murdzek, Rozwój dziecka w łonie matki, Problematyka Płodności i Prokreacji, Kwartalnik Naukowy KUL
  2. M. Dębska, Badanie ultrasonograficzne w drugim trymestrze ciąży, Ginekologia po Dyplomie
  3. https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/013/119/original/25-35.pdf?1472462014

Więcej na ten temat