Kiedy uczyć dziecko zegara?
O tym, czym jest zegar i do czego służy, dzieci dowiadują się już w przedszkolu i zerówce, natomiast w pierwszej klasie szkoły podstawowej uczą się odczytywać godziny. Jednak nic nie stoi na przeszkodzie, by zaznajomić dziecko z zegarem nawet wcześniej – jeśli tylko dobrze zna cyfry, potrafi wykonywać proste działania arytmetyczne i odliczać do pięciu. W praktyce, już dzieci 5- i 6-letnie mogą być gotowe, by rozpocząć naukę godzin na zegarze.
Najłatwiejszym sposobem nauki dla dzieci, szczególnie jeśli chodzi o matematykę (a ona ma nieodłączny związek z zegarem) jest zabawa. To właśnie dzięki zabawkom i zabawom maluch może się najwięcej nauczyć, nie zdając sobie z tego sprawy.
A jak przekonać dziecko, że warto się znać na zegarku? Dzięki przygotowanym w odpowiedni sposób narzędziom!
Przeczytaj również:

Głoskowanie wyrazów – jak nauczyć dziecko głoskować? Ćwiczenia, przykłady
Jaki zegar do nauki godzin?
Pierwszy zegar do nauki godzin najlepiej.... wykonać samemu. Jest to proste i nie wymaga żadnych specjalistycznych produktów.
W tym celu konieczne jest przygotowanie:
kartonu lub bloku technicznego,
korka lub zakrętki od butelki,
pinezki,
kolorowym mazaków.
Na samodzielnie zrobionej okrągłej tarczy zegara należy napisać godziny, a także umieścić wskazówki. One również mogą być wykonane z papieru lub patyczków po lodach. Powinny się swobodnie ruszać, dlatego od spodu kartki/kartonu należy umieścić korek, a od góry przyczepić do niego pinezką wskazówki. Wówczas powinny się swobodnie poruszać, a jednocześnie stabilnie trzymać zegara. Należy też pamiętać, że wskazówka godzinowa i minutowa muszą się wyraźnie od siebie różnić.
Dobrze, żeby zegar do nauki godzin był duży i wyraźny – podobnie jak napisane cyfry. Dla urozmaicenia – a także lepszego zobrazowania przemijającego czasu – można obok poszczególnych godzin narysować przedmioty związane z czynnościami, które wykonuje się o określonych porach, np. koło godz. 7 można narysować budzik jako symbol pobudki, a przy godzinie 15 – coś do jedzenia lub sztućce, dla zobrazowania pory obiadowej. Z kolei na godzinie 21 – łóżko.
Taki zegar dla dziecka warto wykonać razem z nim. To doskonała okazja do wspólnego spędzania czasu, a także do rozmowy o tym, jak i dlaczego czas przemija i jakie ma to znaczenie oraz dlaczego warto znać się na zegarku.
Jeśli nie ma się możliwości wykonania zegara do nauki godzin samodzielnie, można skorzystać z gotowych – dostępnych w sklepach z zabawkami – pomocy. Plastikowy czy drewniany zegar będzie z pewnością trwalszy. Można go też powiesić na ścianie i zachęcać dziecko do jak najczęstszej zabawy.
Przeczytaj również:

Nauka czytania i pisania – kiedy zacząć?
Jak nauczyć dziecko odczytywania godzin na zegarze?
Naukę godzin najlepiej zacząć od podstaw, a więc od wytłumaczenia dziecku, ile godzin mają dzień i noc, jakie są dzienne, a jakie nocne godziny.
Warto wówczas podzielić zegar na określone pory, na początku najlepiej w zgodzie z rodzinnym, dobowym rytmem, wskazując na godziny: posiłków, nauki, zabawy, spania itp. Wtedy dziecko szybko zauważy, jak zmieniają się godziny. Odliczanie pełnych godzin – jeśli maluch ma pojęcie o cyfrach – nie powinno sprawiać trudności.
Po ich opanowaniu można przejść do minut, tłumacząc dziecku, ile minut trwa godzina, a także wyjaśniając, ile czasu zazwyczaj zajmują jakieś czynności, np. jedzenie obiadu trwa od godziny 15 do 16. Oczywiście, wszystko należy robić z pomocą zegarka, odpowiednio poruszając wskazówkami i pokazując, jak się zmienia ich układ na tarczy zegara.
Na początku nauki godzin warto odpuścić takie pojęcia, jak: „kwadrans”, „wpół do...”, „za ileś minut” (np. za dziesięć piąta, za dwadzieścia druga...). Są one dla dziecka jeszcze zbyt abstrakcyjne – niech liczy po swojemu, podając, że jest np. dziewiąta czterdzieści lub czterdzieści minut po dziewiątej. Dla dorosłych może to brzmieć nieco zabawnie, jednak – o ile dziecko dobrze wskaże godzinę – jest to jak najbardziej poprawna odpowiedź i nie trzeba dziecka poprawiać. Na ewentualne „skróty” przyjdzie czas później, kiedy zegar zostanie dobrze opanowany.
Przeczytaj również:

Sylaba – definicja, przykłady sylab, nauka czytania sylabami
Jak odczytać godzinę na zegarze ściennym?
Po nauce godzin z pomocą zabawkowego zegara przychodzi czas na odczytywanie godzin na zegarze ściennym. Jeśli jest on wyraźny – z podziałem na godziny, a czasem i minuty – dziecko nie powinno mieć z tym problemu, ale warto mu wcześniej wyjaśnić, że nie każdy zegar wygląda tak samo, ale każdy pokazuje taką samą godzinę.
Po krótkim wytłumaczeniu dziecko nie powinno mieć problemów z prawidłowym odczytaniem czasu. Można mu jednak pozwolić, by nadal zerkało na swój edukacyjny zegar, ustawiło na nim to samo, co widzi na zegarze ściennym i wtedy odczytało godzinę. Po czasie z pewnością nie będzie już potrzebowało takiego wsparcia. Warto co jakiś czas pytać malucha o godzinę – wszak praktyka czyni mistrza!
Kiedy i jaki pierwszy zegarek dla dziecka?
Pierwszy zegarek dla dziecka nie zależy od wieku, ale od umiejętności odczytywania godziny. Jeśli maluch w wieku 6 lat potrafi dobrze podać godzinę na zegarku analogowym, a przy tym rozumie pojęcie czasu i potrafi go odnosić do rzeczywistości, nic nie stoi na przeszkodzie, by nosił zegarek.
Pierwszy zegarek dla dziecka powinien być analogowy, ponieważ to właśnie na nim najlepiej obrazuje się upływający czas, zmianę minut i godzin. Zegarki cyfrowe są o wiele łatwiejsze w odczytywaniu, ale z kolei trudno z ich pomocą wytłumaczyć dziecku pojęcie czasu, gdyż pokazują po prostu cyfry.
Z kolei kiedy zmieniające się godziny i minuty przestaną być dla dziecka czymś abstrakcyjnym, pozna już tajniki działania zegarka i bez problemu będzie potrafiło z niego korzystać. Wtedy najmniej ważne jest, czy sprzęt będzie cyfrowy czy analogowy – ważne, by dziecko zawsze potrafiło dbać o swój czas.