Brązowe plamienie w ciąży – przyczyny krwawienia u ciężarnych
Niewielkie krwawienie w ciąży, które powoli zmienia barwę na ciemniejszą, występuje u 20–40 proc. kobiet. Plamienie we wczesnej ciąży towarzyszy m.in. implantacji zarodka w jamie macicy. W tym czasie przyszła mama spodziewa się wystąpienia miesiączki, w miejsce której zamiast normalnej krwi pojawia się brązowe plamienie.
Kiedy kobieta jest już w kilku– do kilkunastotygodniowej ciąży, brunatne upławy mogą świadczyć o:
- obecności nadżerki na szyjce macicy lub polipa szyjki;
- infekcji bakteryjnej lub wirusowej pochwy i szyjki macicy;
- wystąpieniu urazu dróg rodnych (np. po badaniu ginekologicznym, USG przez pochwę, po stosunku);
- powstaniu krwiaka podkosmówkowego.
Brunatna wydzielina z pochwy występująca w czasie ciąży może świadczyć dodatkowo o: defekcie fazy lutealnej (zaliczamy tu m.in. niewydolność ciałka żółtego), chorobach trofoblastu (zewnętrznej części kosmówki, czyli błony płodowej), a także o zaburzeniach krzepnięcia krwi u przyszłej mamy. Zdarza się, niestety, że brunatne plamienie wskazuje na rozpoczynające się poronienie lub stanowi objaw nowotworu szyjki macicy.
Do przyczyn plamienia, a nawet krwawienia z dróg rodnych w trzecim trymestrze ciąży, należy zaliczyć dodatkowo: łożysko przodujące, przedwczesne oddzielenie łożyska od ściany macicy i żylaki pochwy. Krwiste upławy w ostatnich tygodniach ciąży mogą świadczyć o rozwieraniu szyjki macicy i odejściu czopa śluzowego, co zwiastuje rychłe rozpoczęcie porodu.
Przeczytaj również:
Żółte upławy w ciąży – co oznacza żółty śluz w ciąży?
Czy brązowa wydzielina z pochwy w ciąży jest groźna?
Jeżeli brązowe plamienia na początku ciąży (nie ma znaczenia, czy jest to brązowe plamienie w 6. tygodniu ciąży czy plamienia w 9. tygodniu ciąży) są skąpe, nie towarzyszą im bóle czy gorączka i szybko mijają, to najprawdopodobniej nie są groźne. Pierwsze 3 z wymienionych wyżej przyczyn upławów w ciąży (nadżerka szyjki macicy, polip szyjki macicy, infekcje) są łatwe w diagnostyce i prawidłowo leczone nie wpływają na zdrowie dziecka.
Defekt fazy lutealnej wymaga najczęściej suplementacji progesteronu w celu zabezpieczenia prawidłowego rozwoju zarodka i płodu. Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy po kilku brązowych plamach pojawia się coraz więcej krwi i skurcze macicy – są to objawy poronienia zagrażającego.
Do 20 proc. upławów z krwią na początku ciąży wynika z powstania krwiaka podkosmówkowego, oddzielającego tkanki łożyska od naczyń macicy, co utrudniania wymianę tlenu i składników pokarmowych między matką a dzieckiem.
Patologia ta stwierdzana jest u ok. 7 proc. ciężarnych w rutynowym USG, stad wniosek, że często przebiega bezobjawowo. Taki krwiak może na początku być mały powodując mierne upławy z pochwy, a z czasem może „goić się” przechodząc w bliznę. Wtedy nie ma on wpływu na dalszy przebieg ciąży i poród. Jeżeli jednak dłużej wypełnia się krwią, osiągając znaczne rozmiary, może doprowadzić do ograniczenia wzrostu dziecka, utraty ciąży lub być wskazaniem do jej zakończenia drogą cięcia cesarskiego.
Zaburzenia krzepnięcia u przyszłej mamy sprzyjają dłuższym krwawieniom z urazów pochwy i szyjki macicy oraz narastaniu krwiaków podkosmówkowych.
Przeczytaj również:
Wodnisty śluz przed okresem – co oznacza?
Co robić kiedy pojawia się brązowy śluz w ciąży?
Brunatne upławy w ciąży wymagają konsultacji lekarskiej. Już w badaniu przez wziernik można zauważyć choroby pochwy i szyjki macicy powodujące niepokojące objawy. Dzięki badaniu USG lekarz może potwierdzić obecność dziecka w jamie macicy, a więc wykluczyć poronienie. Opierając się dodatkowo o ocenę wydzieliny z pochwy w ciąży, można zdiagnozować infekcję dróg rodnych, którą trzeba będzie jak najszybciej wyleczyć. Lekarz może też poinformować pacjentkę o wystąpieniu poronienia zagrażającego i zalecić jej przyjmowanie hormonów, leków rozkurczowych, reżim łóżkowy, a nawet zalecić hospitalizację. W przypadku ciemnych upławów trzeba też wykluczyć wystąpienie ciąży pozamacicznej i rzadko spotykanych nowotworów dróg rodnych.
Upławy w ciąży 1 trymestr
Plamienie na początku ciąży zawsze powinno skłaniać przyszłą mamę do wizyty u lekarza. Im szybciej problem zostanie zdiagnozowany tym lepiej dla malucha. Jeżeli sytuacja okaże się groźna (np. wystąpi ciąża pozamaciczna), również nie ma na co czekać – należy zaufać doświadczonemu lekarzowi, który zaleci adekwatne leczenie.
Niestety trzeba liczyć się z tym, że im młodsza jest ciąża, podczas której pojawia się nieprawidłowa wydzielina z pochwy, tym bardziej prawdopodobne staje się poronienie, co często wynika z wad genetycznych, które uniemożliwiają rozwój zarodka. Upławy z krwią mogą pojawić się też w późniejszej ciąży. Z jednej strony mogą być objawem rozpoczynającego się porodu, a z drugiej chorób łożyska. Wymagają one dociekania ich przyczyny przez ginekologa, który, w zależności od postawionej diagnozy, zdecyduje o możliwości donoszenia ciąży lub konieczności wykonania cięcia cesarskiego.
Metody leczenia brązowych upławów w ciąży
Leczenie brązowych upławów w ciąży jest oczywiście uzależnione od ich przyczyny. Najpierw lekarz sprawdza na USG, czy ciąża jest w macicy i czy nie widać nieprawidłowości. Gdy potwierdzi ciążę, a u kobiety doszło wcześniej przynajmniej raz do poronienia, lekarz może zalecić globulki z progesteronem dopochwowo (zwykle do około 16. tygodnia ciąży). Jeśli nie było wcześniejszych poronień, progesteron zazwyczaj nie jest potrzebny.
Jeśli przyczyną brązowych upławów jest waginoza bakteryjna , czyli infekcja z charakterystycznym szaro‑białym upławem o nieprzyjemnym zapachu, stosuje się wtedy antybiotyk (doustny lub miejscowy w postaci żelu/kremu). Jego dawkę i postać dobiera oczywiście lekarz. Bezobjawowej bakteryjnej waginozy zwykle nie leczy się profilaktycznie.
W przypadku grzybicy sromu i pochwy, która daje zwykle białe, „serowate” upławy i świąd, w ciąży preferuje się leczenie miejscowe (kremy lub globulki przeciwgrzybicze na kilka dni). Unika się doustnych tabletek przeciwgrzybiczych, chyba że lekarz uzna inaczej.
Gdy w USG widać krwiak podkosmówkowy (niewielkie nagromadzenie krwi pod kosmówką), najczęściej wystarcza obserwacja i kontrolne USG. Taki krwiak zwykle wchłania się sam. Lekarz ocenia tylko, czy trzeba coś ograniczyć w codziennej aktywności i kiedy zgłosić się na kolejną kontrolę.
Przy polipie szyjkowym lub ektropionie szyjki (to naturalne „wywinięcie” delikatnej części szyjki), niewielkie plamienia po badaniu czy współżyciu są częste. Jeśli krwawienia są uporczywe, lekarz może zaproponować usunięcie polipa lub inne proste postępowanie.
Jeśli istnieje podejrzenie ciąży ektopowej (poza macicą) – na przykład przy silnym, jednostronnym bólu brzucha, zawrotach głowy lub krwawieniu jak przy miesiączce – wymagana jest pilna ocena lekarska. Leczenie dobiera się do sytuacji: czasem wystarczy obserwacja, czasem podaje się metotreksat (lek hamujący podziały komórkowe, który zatrzymuje rozwój ciąży pozamacicznej), a w innych przypadkach konieczny jest zabieg laparoskopowy.
Przeczytaj również:
OB i CRP w ciąży – markery stanu zapalnego i infekcji
Brązowe upławy w ciąży – najczęściej zadawane pytania
Czy brązowe upławy po stosunku lub badaniu to norma?
Często tak, w ciąży szyjka jest krucha i łatwo „zabarwia” śluz na brązowo. Jeśli towarzyszy temu ból/obfite krwawienie – skontaktuj się pilnie z lekarzem.-
Czy USG przezpochwowe jest bezpieczne?
Tak, nie zwiększa ryzyka poronienia i jest standardem w diagnostyce krwawienia we wczesnej ciąży. -
Czy probiotyki pomagają na grzybicę w ciąży?
Na dziś brak wystarczających dowodów na skuteczność. -
Czym różni się czop śluzowy od krwawienia?
Czop śuzowy to gęsta, różowo‑brązowa śluzowa wydzielina pod koniec ciąży – znak, że szyjka przygotowuje się do porodu. To nie krwotok, ale przy wątpliwościach dzwoń do położnej. -
Mam rozpoznany krwiak podkosmówkowy – co dalej?
Zwykle wystarczy obserwacja i kontrolne USG. Ryzyko poronienia w takim przypadku bywa nieco większe, wynik zależy m.in. od dynamiki krwiaka. -
Jak dbać o higienę przy upławach w ciąży?
Unikaj irygacji i perfumowanych kosmetyków intymnych. Podmywaj się wodą/łagodnym środkiem, noś przewiewną bieliznę. -
Czy miejscowe leki przeciwgrzybicze są bezpieczne?
Tak, miejscowe azole (np. klotrimazol) są leczeniem pierwszego wyboru w ciąży. -
Czy każde plamienie oznacza poronienie?
Nie. Krwawienie/plamienie bywa częste we wczesnej ciąży, zawsze jednak wymaga oceny i często USG.
współpraca: redakcja Mamazone
