Mamazone

Dawkowanie leków dzieciom – waga czy wiek?

2 czerwca 2025
Paulina Jabłońska
Paulina Jabłońska
Paulina Jabłońska

położna

Twoje dziecko znowu dostało wysokiej gorączki, a Ty nie wiesz, jak odmierzyć porcję syropu, żeby złagodzić objawy choroby, ale nie zaszkodzić maluchowi? Dawkowanie leków dzieciom nie jest tak łatwe, jak w przypadku dorosłych. Mają na to wpływ różne czynniki – proces wchłaniania, metabolizmu i wydalania substancji aktywnych z organizmu przebiega u małych pacjentów wolniej. O czym należy pamiętać, podając dzieciom leki? Co wziąć pod uwagę – wiek czy masę ciała malucha? Zapraszamy do lektury!

Dawkowanie leków dzieciom – waga czy wiek?
Depositphotos

Farmakoterapia dzieci – jak różni się w porównaniu do dorosłych pacjentów?

Organizm dziecka wciąż się rozwija i działa inaczej niż u dorosłych. Na przykład tempo metabolizmu w organizmach dzieci jest inne, a ich układ trawienny jeszcze nie jest w pełni rozwinięty, co wpływa na to, jak szybko i w jakiej ilości lek zostanie wchłonięty do krwiobiegu. Dodatkowo, wątroba i nerki, które odpowiadają za przetwarzanie i wydalanie leków, nie działają u dzieci tak efektywnie, jak u dorosłych pacjentów. Co więcej, mali pacjenci intensywniej reagują na substancje aktywne zawarte w lekach. Z wymienionych wyżej powodów nie można ustalić dla dzieci jednego, uniwersalnego schematu dawkowania leków, tak jak często ma to miejsce w przypadku dorosłych.

Waga czy wiek dziecka – czym się kierować podczas dawkowania leków?

Wiele leków jest produkowanych w formach dostosowanych do danego wieku dziecka, co nie zmienia faktu, że trzeba podchodzić indywidualnie do kwestii ich dawkowania. Zwykle, oprócz wieku, uwzględnia się również masę ciała oraz stan zdrowia pacjenta. Schemat dawkowania leku należy omówić z lekarzem, który go przepisał. A co z lekami wydawanymi bez recepty? Tutaj informacje o dawce leku można znaleźć na ulotkach dołączonych do opakowania. Pamiętaj, aby nie przekraczać maksymalnej dawki dobowej leku, określonej przez producenta.

Jak obliczyć dawkę leku dla dziecka na przykładzie paracetamolu

Paracetamol to popularny lek o wysokim indeksie terapeutycznym, co oznacza, że można dostosować jego dawkę do szerokich ograniczeń wiekowych. Jest to lek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy stosowany u noworodków, niemowląt, małych dzieci oraz osób dorosłych. Wspomniany wyżej wyrób medyczny uznawany jest za lek bezpieczny i skuteczny, jednak stosowany w nadmiarze, może np. doprowadzić do uszkodzenia wątroby.

Dawkowanie paracetamolu u dzieci poniżej 1. roku życia

Zwykle dawka paracetamolu u niemowląt jest określana na podstawie masy ciała dziecka. Standardowa zalecana dawka to 10–15 mg na kilogram masy ciała, podawana co 4–6 godzin w razie potrzeby, ale nie więcej niż 4 razy dziennie. Nie wolno przekroczyć maksymalnej dawki dobowej paracetamolu, która wynosi 60 mg/kilogram masy ciała.

Dawkowanie paracetamolu u małych dzieci i młodzieży

W przypadku niemowląt, kilkulatków i młodzieży dawka paracetamolu wynosi 10-15 mg na kilogram masy ciała. Nie należy podawać więcej niż 60 mg paracetamolu dziennie.

Jak obliczyć dawkę syropu dla dziecka?

Aby obliczyć dawkę syropu dla dziecka, najpierw musimy wziąć pod uwagę wagę dziecka oraz stężenie substancji czynnej w danym syropie. W przypadku leków, takich jak np. paracetamol, dawka zwykle jest określona w miligramach na kilogram masy ciała. Zatem obliczenia zaczynamy od ustalenia, jaką ilość miligramów leku należy podać dziecku, a następnie przeliczamy to na odpowiednią objętość syropu.

Dla przykładu: jeśli zalecana dawka paracetamolu to 10 mg na kg masy ciała, a dziecko waży 15 kg, to obliczamy 10 mg × 15 kg = 150 mg. Oznacza to, że dziecko powinno otrzymać 150 mg leku.

Syropy zawierają określoną ilość substancji czynnej w określonej objętości, np. 100 mg leku w 5 ml syropu. Ważne jest, aby sprawdzić stężenie substancji czynnej w ulotce leku lub na etykiecie.

Aby obliczyć, ile ml syropu należy podać, stosujemy proporcję. Jeśli w 5 ml syropu znajduje się 100 mg leku, a chcemy podać 150 mg, możemy wykonać obliczenie: 100 ml/5ml = 150 mg/x. Po rozwiązaniu tego równania wychodzi, że dziecku należy podać 7,5 ml syropu.

Jak przeliczyć mg leku na ml?

Aby przeliczyć mg leku na ml, musisz znać stężenie leku, czyli ile miligramów substancji czynnej znajduje się w jednym mililitrze leku (mg/ml). W tym celu:

  • znajdź stężenie leku leku w ulotce informacyjnej lub na opakowaniu,

  • ustal, ile mg leku potrzebujesz,

  • zastosuj wzór: ml = mg leku, który chcesz podać/stężenie leku w mg/ml.

Przykład: Jeśli masz syrop, w którym jest 200 mg leku w 10 ml i chcesz podać 400 mg leku, to stężenie leku obliczysz, dzieląc 200 mg/10 ml, co daje 20 mg/ml. Następnie wykonujesz działanie: ml = 400 mg (bo tyle chcesz podać)/20 mg/ml = 20 ml leku. Aby odmierzyć 400 mg leku, należy podać 20 ml syropu.

Jak obliczyć dawkę antybiotyku na kilogramy?

Aby obliczyć dawkę antybiotyku na kilogram masy ciała dziecka, trzeba znać zalecaną dawkę leku (w mg) na kilogram masy ciała oraz wagę dziecka. Załóżmy, że lekarz zaleca podanie 10 mg antybiotyku na kilogram masy ciała na dobę, a dziecko waży 15 kg. Aby obliczyć dawkę, wykonaj następujące obliczenia: 10 mg/kg masy ciała x 15 kg = 150 mg. Tyle antybiotyku na dobę powinno dostać dziecko.

Jaka dawka leku dla dziecka? Kalkulator internetowy

Jeśli masz obawy przed samodzielnym wyliczaniem dawki leku dla dziecka, możesz skorzystać z internetowego kalkulatora, takiego jak np. kalkulator objętości syropu przeciwgorączkowego. Pamiętaj jednak, że to tylko narzędzie informacyjne. Jeśli potrzebujesz szczegółowych zaleceń dotyczących dawkowania leków swojemu dziecku, skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.

Bibliografia

Więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści znajdziesz w Polityce Redakcyjnej Mamazone.pl.

  1. http://pielegniarkom.pl/artykul-150-zasady-obliczania-dawkowania-lekow-u-dzieci.html
  2. https://mamaginekolog.pl/dziecko/zdrowie-dziecka/kalkulator-syropu-przeciwgoraczkowego-sprawdz-jak-poprawnie-go-dawkowac/

Więcej na ten temat