Co to jest Glucophage?
Glucophage to lek w postaci tabletek doustnych powlekanych o przedłużonym uwalnianiu lub natychmiastowym uwalnianiu, przeznaczony dla osób zmagających się z cukrzycą typu 2, a szczególnie dla osób z nadwagą, u których samą dietą i wysiłkiem fizycznym nie można uzyskać wystarczającej kontroli stężenia glukozy we krwi.
Substancją czynną leu Glucophage jest metformina, której działanie opiera się na hamowaniu wytwarzania glukozy przez wątrobę poprzez spowolnienie procesów glukogenezy oraz glikogenezy. Dzięki temu zwiększa się wychwyt glukozy w obwodzie oraz jej zużycie oraz opóźnienie wchłaniania w jelitach.
Metformina, substancja czynna leku Glucophage, wpływa na zwiększenie wewnątrzkomórkowej syntezy glikogenu poprzez podniesienie możliwości transportowych białek, które przenoszą glukozę poza błonę komórkową. Jednocześnie, metformina nie ma wpływu na pobudzenie wydzielania insuliny, przez co nie zwiększa ryzyka pojawienia się hipoglikemii, ale za to korzystnie oddziałuje na proces metabolizmu lipidów w organizmie człowieka, dzięki czemu może wspomagać proces odchudzania. Ponadto, metformina obniża ryzyko zawału serca, wpływa korzystnie na układ krzepnięcia oraz redukuje stężenie cholesterolu całkowitego.
U pacjentów z cukrzycą typy 2 i nadwagą metformina zmniejsza ilość powikłań cukrzycy, zapobiega również pojawieniu się cukrzycy typy 2 u tych pacjentów, u których występuje stan przedcukrzycowy. Gucophage można stosować w monoterapii lub wespół z innymi doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi lub insuliną.
Przeczytaj również:
Mounjaro na odchudzanie po ciąży – czy to bezpieczne?
Kiedy stosuje się Glucophage?
Glucophage, oparty na metforminie, działa przeciwcukrzycowo, zmniejsza stężenie glukozy we krwi, a jednocześnie nie pobudza wydzielania insuliny i nie wywołuje hipoglikemii. Jest lekiem wykorzystywanym w leczeniu cukrzycy typy 2 oraz w stanach przedcukrzycowych, szczególnie u osób z nadwagą i otyłością. Metforminę stosuje się również w leczeniu insulinoodporności, cukrzycy ciążowej oraz w zespole policystycznych jajników dla zmniejszenia nasilenia zmian skórnych.
Ponadto, w 2021 roku Amerykańskie Towarzystwo Diabetologiczne zaleciło, by terapię metforminą rozważyć u osób narażonych na ryzyko cukrzycy, szczególnie tych z BMI powyżej 35, ponieważ metformina pomaga zmniejszyć masę ciała u pacjentów z nadwagą i otyłością dzięki zawartości cząsteczek o nazwie lac-phe, będących połączeniem mleczanu oraz fenyloalaniny.
Cząsteczki te są naturalnie wydzielane przez organizm człowieka podczas intensywnej aktywności fizycznej i wpływają na brak uczucia głodu tuż po treningu. Przyjmowanie leku łączy się więc z utrzymaniem masy ciała lub jej umiarkowanym zmniejszeniem.
Ile się chudnie po Glucophage?
Jak w przypadku każdego leku, działanie odchudzające Glucophage jest zależne od indywidualnych czynników. Spadek masy ciała na ogół wynosi około 3-4 kg u pacjentów z cukrzycą typu 2 i około 2-3 kg u osób, które jej nie mają.
Największy efekt odchudzający jest widoczny w pierwszych tygodniach stosowania, natomiast później się stabilizuje. Jest również zależny od przyjmowanej dawki, a także od dodatkowych czynników, takich jak aktywność fizyczna oraz zbilansowana dieta.
Przeczytaj również:
Ozempic – czy można go stosować na odchudzanie po ciąży?
Glucophage na odchudzanie po ciąży – czy lek ten jest skuteczny?
Glucophage, którego substancją czynną jest metformina, mimo że może mieć wpływ na utratę wagi, nie jest lekiem zarejestrowanym jako lek na odchudzanie, w związku z tym nie powinien być stosowany z takim przeznaczeniem.
Kobiety po ciąży, które borykają się z nadprogramowymi kilogramami, po okresie połogu powinny zgłosić się do odpowiednich specjalistów – internisty, ginekologa oraz dietetyka – którzy ocenią stan zdrowia oraz warunki organizmu, co pozwoli na ułożenie odpowiedniego planu odchudzania.
Glucophage stosowany jest w leczeniu cukrzycy ciążowej wyłącznie po konsultacji lekarskiej. Nie powinien być stosowany przez kobiety karmiące piersią lub planujące karmienie piersią.
Glucophage – przeciwwskazania do stosowania
Przeciwwskazaniem do stosowania leku Glucophage jest nadwrażliwość na substancję czynną leku lub którąkolwiek z substancji pomocniczych. Nie należy również stosować leku w przypadkach, takich jak:
ostra kwasica meteboliczna (kwasica mleczanowa, cukrzycowa kwasica ketonowa),
stan przedśpiączkowy w cukrzycy,
ciężka niewydolność nerek,
stany chorobowe związane z ryzykiem zaburzeń czynności nerek,
niewyrównana niewydolność serca oraz choroby mogące spowodować niedotlenienie tkanek,
niewydolność oddechowa,
niedawno przebyty zawał mięśnia sercowego,
niewydolność wątroby,
odwodnienie,
zatrucie alkoholem, alkoholizm (Glucophage nie należy łączyć z alkoholem, ponieważ w połączeniu z substancją czynną może przyczynić się do wystąpienia kwasicy mleczanowej).
Ponadto należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach lub takich, które pacjent planuje przyjmować, w tym także o lekach bez recepty, ponieważ mogą one wchodzić w interakcję z lekiem Glucophage. Szczególnie należy zwrócić uwagę na leki zwiększające wytwarzanie moczu, niektóre leki stosowane w leczeniu wysokiego ciśnienia krwi (inhibitory ACE i antagoniści receptora angiotensyny II), niesteroidowe leki przeciwzapalne, kortykosteroidy, steroidy, w tym epinefryna i dopamina, leki które mogą zmienić ilość leku Glucpphage X, szczególnie jeśli pacjent ma zaburzoną czynność nerek, inne leki stosowane w leczeniu cukrzycy.
W przypadku planowanego badania rentgenowskiego należy przerwać przyjmowanie leku Glucophage co najmniej 48 godzin przed badaniem, a wznowić jego stosowanie dopiero po konsultacji z lekarzem.
Przeczytaj również:
Saxenda na odchudzanie po ciąży – jak działa? Skuteczność, cena, recepta
Glucophage – skutki uboczne
Jak każdy lek, także Glucophage może powodować skutki uboczne. Do najczęstszych należą zaburzenia dotyczące przewodu pokarmowego, takie jak:
nudności,
wymioty,
biegunka,
ból brzucha i dyskomfort w obrębie jamy brzusznej,
utrata apetytu.
Objawy te zazwyczaj pojawiają się na początku leczenia i ustępują samoistnie. Na złagodzenie pomaga podzielenie dawki dobowej na mniejsze oraz przyjmowanie leku Glucophage razem z posiłkiem lub bezpośrednio po nim.
Rzadziej występujące działania niepożądane leku to:
zaburzenia smaku – zmiana odczuwania smaku;
zmniejszone stężenie witaminy B12, czego objawem mogą być: zmęczenie, ból i zaczerwienienie języka, uczucie mrowienia i bladość skóry;
nieprawidłowości w wynikach badań czynności wątroby: objawy zapalenia wątroby, utrata apetytu, zmęczenie, zmniejszenie masy ciała, zażółcenie skóry i białek oczy;
reakcje skórne przypominające alergię: zaczerwienienie, swędzenie, wysypka.
Do rzadkich, ale poważnych powikłań przyjmowania leku Glucophage, należy kwasica mleczanowa. Objawy kwasicy mleczanowej obejmują:
wymioty,
ból brzucha,
skurcze mięśni,
ogólnie złe samopoczucie w połączeniu z silnym zmęczeniem,
trudności z oddychaniem,
zmniejszenie temperatury ciała i spowolnienie akcji serca.
W razie wystąpienia jakichkolwiek objawów, należy natychmiast przerwać stosowanie leku oraz zgłosić się do lekarza, ponieważ kwasica mleczanowa może prowadzić do śpiączki.
Ponadto, podczas terapii lekiem Glucophage bardzo ważna jest kontrola leczenia. Należy regularnie badać czynność nerek pacjenta, zarówno profilaktycznie, jak i w przypadku, kiedy pacjent ma pogarszającą się czynność nerek. Konieczna jest również kontrola stężenia glukozy we krwi oraz dostosowywanie dawki leku Glucophage odpowiednio do wyników badań.
Jak stosować Glucophage?
Lek Glucophage jest wydawany wyłącznie na receptę. Jego cena jest zależna od ilości tabletek, stężenia substancji czynnej oraz apteki. Przeciętna cena za 30 tabletek to ok. 20 zł.
Stosowanie Glucophage XR jest uzależnione od zdrowia pacjenta. Dawkę leku ustala lekarz i zwiększa ją w zależności od wyniku pomiarów stężenia glukozy we krwi.
Glucopgahe może mieć postać tabletek doustnych o przedłużonym uwalnianiu lub natychmiastowym uwalnianiu. Terapię pod odpowiednią postacią leku dobiera lekarz na postawie badania glikemii oraz oceny czynników ryzyka.
