Trądzik u noworodka i niemowlaka – przyczyny, jak leczyć?

Trądzik noworodkowy – krótka charakterystyka

Trądzik noworodkowy (łac. acne neonatorum) pojawia się u około 20% noworodków. Diagnozuje się go do ukończenia przez dziecko pierwszego miesiąca życia, później mówimy już o trądziku niemowlęcym. Zdarza się, że dzieci rodzą się ze zmianami skórnymi na twarzy, choć częściej pojawiają się one po porodzie.

Zmiany te zwykle mają postać zaskórników zamkniętych, rzadziej są to zaskórniki otwarte, grudki lub krostki. Trądzik noworodkowy znacznie częściej występuje u chłopczyków niż u dziewczynek, za co odpowiedzialny jest m.in. wysoki poziom androgenów u matki. Zmiany skórne w przebiegu trądziku noworodkowego nie sprawiają dziecku dyskomfortu – nie bolą i nie swędzą, choć mogą być wypełnione ropą. Jeśli u Twojego malucha występują ropne zmiany, warto umówić konsultację u dermatologa dziecięcego.

Trądzik noworodkowy – przyczyny i objawy

Jak już wspomnieliśmy wcześniej, główną przyczyną trądziku u noworodków jest podwyższony poziom androgenów u matki. Dziecko otrzymuje dawkę hormonów w czasie karmienia piersią, co może mieć wpływ na stan jego skóry.

Do innych przyczyn występowania trądziku noworodkowego możemy zaliczyć także:

• błędy w pielęgnacji dziecka – np. stosowanie kosmetyków na bazie olejów mineralnych, które mogą zaburzać pracę gruczołów łojowych w skórze malucha,
• kontakt ze świeżo wypraną pościelą, ubrankami – jednak tu dodatkowo trzeba wykluczyć alergię,
• zakażenie grzybami drożdżopodobnymi z rodzaju Malassezia.

Objawy trądziku u noworodków mogą przypominać wykwity skórne, które pojawiają się u nastolatków w okresie dojrzewania. Drobne, twarde zaskórniki i czerwone plamki pojawiają się głównie na policzkach, nosie, czole i tułowiu. Krostki z widocznym białym lub żółtym punkcikiem świadczą o obecności ropy i jest to ostrzejsza forma trądziku noworodkowego.

Trądzik noworodkowy – leczenie

Jak poradzić sobie z trądzikiem noworodkowym? Trądzik noworodkowy, którego cechuje łagodny przebieg, ustępuje samoistnie po kilku tygodniach i nie wymaga specjalistycznego leczenia, o ile zmiany skórne nie są mocno nasilone.

W takiej sytuacji wystarczy zatem holistyczna pielęgnacja dziecka polegająca na odpowiednim oczyszczaniu skóry i zapewnieniu jej ochrony przed przesuszeniem oraz podrażnieniami mechanicznymi (np. w wyniku wycierania buzi dziecka). Znakomicie sprawdzą się w tym celu delikatne kosmetyki z zawartością emolientów. Zmiany skórne można również smarować maścią z dodatkiem cynku (np. Sudocrem), która jest pomocna także przy pieluszkowym zapaleniu skóry. Duże nasilenie zmian leczy się dermatologicznie przy użyciu preparatów z 2,5% nadtlenkiem benzoilu.

Trądzik niemowlęcy – krótka charakterystyka

Trądzik niemowlęcy najczęściej pojawia się u dzieci po 6. tygodniu życia i zwykle ustępuje około 9. miesiąca życia malucha, choć nie jest to regułą. Ze względu na inną specyfikę i przyczynę powstawania zmian skórnych, kategoryzuje się go jako odrębną dolegliwość dermatologiczną.

W przebiegu trądziku niemowlęcego wykwity pojawiają się przede wszystkim na policzkach. Są to zaskórniki otwarte i zamknięte, grudki, krostki, czerwone plamki, a czasem nawet cysty, guzki i zmiany naciekowe. Trądzik niemowlęcy o ostrym przebiegu może spowodować blizny na twarzy dziecka, dlatego też tak ważna jest szybka reakcja na jego niepokojący charakter i stopień nasilenia się zmian trądzikowych.

Trądzik niemowlęcy – przyczyny

Dermatolodzy uważają, że trądzik niemowlęcy jest wynikiem okresowej nadaktywności gruczołów łojowych w skórze malucha. Chodzi o nadmierną produkcję sebum, które stopniowo zatyka pory, co sprzyja powstawaniu miejscowych stanów zapalnych. Nie pomaga również fakt, że niemowlę dotyka buźki i rozdrapuje krostki, przez co zmiany skórne nasilają się.

Za powstawanie trądziku niemowlęcego mogą być też odpowiedzialne hormony – choroba może rozwinąć się w następstwie stymulacji androgenowej. Niestety nie znamy dokładnej przyczyny tego rodzaju zaburzeń dermatologicznych.

Leczenie trądziku niemowlęcego

Trądzik niemowlęcy musi być leczony pod kontrolą dermatologa dziecięcego. Lekarz obejrzy skórę dziecka, określi charakter zmian skórnych i wdroży odpowiednie leczenie. Najczęściej polega ono na smarowaniu wykwitów maścią zawierającą nadtlenek benzoilu lub stosowaniu kremu na bazie erytromycyny bądź retinoidów. W rzadkich przypadkach stosuje się też doustną antybiotykoterapię.

Jak dbać o skórę noworodków i niemowląt?

Właściwa pielęgnacja noworodków i niemowląt może przyczynić się do szybszego ustąpienia zmian trądzikowych. Jeśli karmisz naturalnie, zadbaj o stosowanie zdrowej i dobrze zbilansowanej diety. Pokarmy, które spożywasz, mogą mieć wpływ na stan skóry Twojego dziecka.

Co zrobić, by ograniczyć zmiany skórne na twarzy niemowlaka i pozostałych częściach ciała?

• Kąp dziecko kilka razy w tygodniu, a najlepiej codziennie – temperatura wody powinna wynosić około 33-34ºCelsjusza, a sama kąpiel nie powinna trwać dłużej niż 5-10 minut.
• Stosuj delikatne płyny do kąpieli o neutralnym pH.
• Ogranicz stosowanie olejów mineralnych, takich jak np. parafina. Nie działa ona dobrze na skórę malucha. Zamiast tego postaw na naturalne olejki do pielęgnacji lub sprawdzone kosmetyki rekomendowane przez Instytut Matki i Dziecka,
• zakładaj dziecku przewiewne ubrania, które zagwarantują skórze właściwe oddychanie, wybieraj odzież z certyfikowanej bawełny.

Nigdy nie używaj kosmetyków dla dorosłych do pielęgnacji skóry swojego dziecka. Mogą one zawierać drażniące i alergizujące składniki, które spowodują lub nasilą zmiany trądzikowe u malucha. Jeżeli jakakolwiek zmiana na ciele Twojego dziecka wzbudzi Twój niepokój, zasięgnij opinii specjalisty.