Mamazone

Mikołaj – znaczenie imienia, imieniny, pochodzenie

28 listopada 2025
Izabela Karolak
Izabela Karolak
Izabela Karolak

redaktorka

W Polsce imię Mikołaj przez długi czas kojarzyło się z tym, który „wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię...” albo z tym, który 6 grudnia przynosi dzieciom w Polsce prezenty (choć nie we wszystkich regionach kraju). To chyba dlatego najbardziej popularny i lubiany święty. Dziś imię Mikołaj jest znów bardzo powszechne (w 2017 roku nadano je 6567 chłopcom, a w 2024 – 3644; w związku z czym zajęło 10. miejsce w rankingu męskich imion popularnych w tym roku). Jakie jest znaczenie imienia Mikołaj? Czy święty Mikołaj, o którym wiadomo, że był dobry, pomocny i wspierał darami biednych, jest typowym przedstawicielem tego imienia? Czy może Mikołaj to jednak ktoś mniej idealny? A co w ogóle oznacza imię Mikołaj? Między innymi o tym w artykule.

Mikołaj znaczenie imienia.
Depositphotos

Mikołaj – imieniny

Bez wątpienia najpopularniejszą datą imienin Mikołaja jest 6 grudnia. Jeśli jednak ktoś bardzo nie chce, by jego dziecko było „pokrzywdzone” i w jednym dniu obchodziło imieniny i popularne mikołajki, a przez to dostało tylko jeden prezent, ma jeszcze do wyboru inne terminy. Na przykład: 2 lutego, 14 lutego, 21 marca, 10 września, 29 września, 13 listopada czy 5 grudnia. A to i tak jeszcze nie wszystkie możliwości.

Pochodzenie imienia Mikołaj i znaczenie

Odpowiednim tropem na rozszyfrowanie znaczenia imienia Mikołaj niech będzie to, że jest to imię pochodzące ze starożytnej Grecji. Pierwotnie miało ono formę Nikolaos. Składało się więc z dwóch członów: nike – „zwycięstwo” i laos –  „lud”. Jest to tłumaczone jako: „ten, który prowadzi lud do zwycięstwa” albo „zwycięski wśród ludu”. Potem imię to przybrało formę Nicolaus, a na gruncie polskim – Mikołaj. Warto też dodać, że w swej łacińskiej formie imię to jest obecne na ziemiach polskich od XII wieku.

Osobowość mężczyzny o imieniu Mikołaj

Mikołaj właściwie całe swoje życie zachowuje się bardzo odpowiedzialnie. Dlatego też w dzieciństwie i w młodości sprawia wrażenie starszego niż jest. To chłopiec, a potem mężczyzna, bardzo opiekuńczy. Jest też mistrzem planowania wszystkiego i... narzucania swego planu innym.

Mikołaj nie jest jednak bezdusznym despotą. Po prostu chce, żeby wszystkim było dobrze i komfortowo. A tak będzie, bo mężczyzna o tym imieniu jest w stanie przewidzieć (prawie) wszystko.

Bardzo też lubi porządek, co w dzieciństwie może zadziwiać otoczenie. Mikołaj to także społecznik, który sprawdza się w niesieniu bezinteresownej pomocy innym.

Mikołaj w związku i w pracy

Jeśli chodzi o predyspozycje zawodowe, Mikołaj będzie szczęśliwy w zawodach, w których ma jasno wytyczone cele i zadania. I może krok po kroku je realizować. Najlepiej samodzielnie. Między innymi z tego powodu sprawdzi się na kierowniczych stanowiskach i w zawodach wymagających ścisłego umysłu.

Mikołaj bez mrugnięcia okiem może też powiedzieć, że do wszystkiego w życiu zawodowym doszedł sam. Co ważne, nigdy nie osiada na laurach i cały czas czuje wewnętrzny przymus dokształcania się.

W życiu dorosłym Mikołaj dość szybko wiąże się ze swoją drugą połówką na stałe. To mężczyzna zazwyczaj bardzo wierny, który stara się być w związku opoką. Często też bierze sobie na głowę sprawy całej rodziny.

Mikołaj – zdrobnienia

Jeśli chodzi o zdrobnienia imienia Mikołaj, Mikołajek należy do tych najczęściej spotykanych. W użyciu są jeszcze: Miko, Mikuś, Mik, Mikunio, Mikusio.

Znane osoby noszące imię Mikołaj

Święty Mikołaj rozdawał złoto ubogim. A inni sławni Mikołajowie raczyli swoim talentem świat na różne sposoby. Oto przykłady sławnych mężczyzn o tym imieniu:

  • Mikołaj Rej –polski poeta i prozaik renesansowy. Tłumacz, polityk i teolog.

  • Mikołaj Kopernik – polihistor (osoba mająca rozległą wiedzę z różnych dziedzin).

  • Mikołaj Gogol – rosyjski pisarz, poeta, dramaturg, publicysta.

  • Mikołaj Aleksander Grabowski – polski aktor i reżyser teatralny.

  • Nils Gustaf Dalén – szwedzki wynalazca, laureat nagrody Nobla.

  • Niki Lauda – austriacki kierowca wyścigowy.

  • Mikołaj Sęp-Szarzyński – polski poeta przełomu renesansu i baroku.

  • Nicolas Sarkozy – prezydent Francji.

  • Nikola Tesla – serbski inżynier chorwackiego pochodzenia.

  • Nikołaj Wałujew – pięściarz rosyjski, mistrz świata WBA

  • Niccolò di Bernardo dei Machiavelli – prawnik, filozof, pisarz społeczny i polityczny.

  • Niccolò Paganini – włoski skrzypek, gitarzysta, wirtuoz.

  • Nils Gustaf Dalén –szwedzki inżynier, wynalazca,laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki.

Mikołaj – formy obcojęzyczne

To imię pochodzenia greckiego ma również swoje formy obcojęzyczne – co było już widać po liście umieszczonej powyżej. A oto konkrety:

  • język angielski – Nicholas (Claus, Colin, Nick);

  • język włoski – Niccolè, Nicolo, Nicola, Cola;

  • język czeski – Mikuláš;

  • język francuski – Nicolas;

  • język węgierski – Miklós;

  • język niemiecki – Nikolaus;

  • język ukraiński – Mykola;

  • język litewski – Mikalojus.

Przysłowia i powiedzenia z imieniem Mikołaj

Imię Mikołaj doczekało się też sporej liczby przysłów i powiedzeń. Wszystkie z nich wiążą się z datą 6 grudnia:

  • „Na świętego Mikołaja ciekawość się podwaja: panny patrzą pod poduszkę, czy tam nie ma jakiej duszki, a chłopczyki wprzód macają, jaki towar dla się mają”.

  • „Jeśli święty Mikołaj lodu nie roztopi, długo będą w ręce chuchać chłopi”.

  • „Święty Mikołaj dziewki z karczmy wywoła”.

  • „Na święty Mikołaj do butów wołaj”.

  • „Na Mikołaja porzuć wóz i zaprzęż sanie”.

Patroni imienia Mikołaj

Imię Mikołaj ma aż 31 patronów. Oczywiście najpopularniejszym jest święty Mikołaj z Miry. To właśnie od jego imienia pochodzi uwielbiany – nie tylko przez dzieci – zwyczaj zwany mikołajkami. Mikołaj ten od dzieciństwa był bardzo wrażliwy, jeśli chodzi o los najbiedniejszych. Dlatego też, między innymi, pomagał im – i zazwyczaj robił to anonimowo. A było to możliwe dzięki temu, że Mikołaj odziedziczył po rodzicach dość pokaźny majątek.

Szczególnie bliskie były mu dzieci i to je bardzo często obdarowywał podarunkami. Choć dziś jest patronem wielu zawodów, to właśnie najbardziej przylgnęła do niego wizytówka patrona dzieci.

Święty Mikołaj za życia – wedle wierzeń – dokonywał też wielu cudów. Między innymi potrafił uciszać morskie burze czy wskrzeszać zmarłych.

Mikołaj – numerologia, znak zodiaku, szczęśliwy kamień itp...

Jeśli chodzi o amulety odpowiednie dla Mikołajów, to numerologia podpowiada, że jest to cyfra 1. Natomiast najbardziej szczęśliwy ze znaków zodiaku dla tego imienia to Koziorożec. Energetyczne kolory – zielony i purpurowy – również mogą się przyczynić do Mikołajowego szczęścia. Pomocne mogą być również kamienie – magnetyt i szmaragd.

Bibliografia

Więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści znajdziesz w Polityce Redakcyjnej Mamazone.pl.

  1. Andrzej Sieradzki, Księga imion i patronów, wyd. Videograf II. Chorzów 2008.

  2. Albert Roch, Elżbieta Pietraszewska, Twoja księga imion, wyd. Printex, Białystok 2004.

  3. Henryka Łuszczyńska, Znaczenie imion, spółka wyd. Diana, Wałcz 1989.

  4. Bogdan Kupis, Bogna Wernichowska, Jan Kamyczek i inni, Księga imion, wyd. Książka i wiedza, Warszawa 1975.

  5. Jan Grzenia, Nasze imiona, Świat Książki, Warszawa 2002.


Więcej na ten temat