Pyłek kwiatowy – właściwości zdrowotne, zastosowanie, czy mogą go jeść dzieci i kobiety w ciąży?

Pyłek pszczeli – jak się go pozyskuje?

Pyłek pszczeli bądź inaczej pyłek kwiatowy to obok miodu i mleczka pszczelego jeden z bardziej wartościowych produktów pszczelich. Jest to nic innego jak pyłek zebrany przez pszczoły zbieraczki (robotnice) z pręcików kwiatów, który następnie za pomocą domieszki miodu i śliny jest formowany w niewielkie kuleczki, nazywane też obnóżami pyłkowymi.

Pszczoły następnie po zebraniu odpowiedniej ilości obnóży przenoszą je do ula i umieszczają w komórkach plastra wosku. Tutaj zajmują się nimi młode nielotne pszczoły, które przetwarzają je w pokarm dla larw pszczół.

Pyłek pszczeli jako produkt spożywczy dla ludzi, uzyskuje się z wykorzystaniem poławiaczy pyłku umieszczonych w ulu. Są to swego rodzaju segmenty, do których pszczoła dostaje się przez niewielkie otwory. Gdy pszczoła jest już w środku, upuszcza zebrany pyłek kwiatowy, który spada do osobnej szufladki. Pyłek zebrany w ten sposób jest następnie suszony, oczyszczany i pakowany do słoiczków.

Pyłek kwiatowy – jak wygląda?

Pyłek kwiatowy ma postać drobnych nieregularnych kuleczek w kolorze od jasnożółtego do ciemnobrązowego. Ich barwa zależy zwykle od rodzaju kwiatów, z których został zebrany. Gotowy do spożycia pyłek kwiatowy jest suchy, a po dodaniu do płynu (wody lub soku) ulega rozpuszczeniu.

Składniki odżywcze pyłku pszczelego

W pyłku pszczelim znajduje się wiele prozdrowotnych składników odżywczych. Stężenie poszczególnych związków zależy m.in. od pory roku zbiorów pyłku, a także rodzajów kwiatów. Są to m.in.:

• lipidy;
• enzymy;
• inozytol;
• witamina E;
• witamina C;
• karotenoidy;
• witaminy z grupy B;
• białka i aminokwasy;
• związki fenolowe np. katechiny, flawonoidy, kwasy fenolowe;
• węglowodany np. skrobia, celuloza, trehaloza, glukoza, fruktoza;
• składniki mineralne np. fosfor, potas, magnez, wapń, sód, żelazo, mangan, cynk, krzem.

Na co dobry jest pyłek kwiatowy?

Wszelkie produkty pszczele, w tym pyłek kwiatowy, wspierają układ immunologiczny, łagodzą stany zapalne organizmu, przyspieszają przemianę materii, a także chronią przed rozwojem wielu współczesnych chorób. Wzbogacenie jadłospisu pyłkiem kwiatowym dostarcza do organizmu wielu substancji, które wykazują działanie obniżające poziom cukru, cholesterolu całkowitego, lipoproteiny LDL i trójglicerydów we krwi.

Obecne w pyłku pszczelim enzymy pomagają trawić białka, tłuszcze i węglowodany, co może być pomocne dla osób, które borykają się z przewlekłymi problemami trawiennymi.

Regularne spożywanie pyłku pszczelego może wspierać tkankę kostną. Badania przeprowadzone na szczurach pokazały, że w ich krwi po kuracji pyłkiem wzrósł w ich organizmie poziom fosfatazy alkalicznej – związku, który wpływa na mineralizację kośćca. Ponadto zauważono też wzrost tkanki kostnej w obszarze kości udowej.

Z dietetycznego punktu widzenia, pyłek pszczeli jest cennym źródłem egzogennych aminokwasów, czyli tych, których organizm ludzki nie jest w stanie sam wytworzyć. Ma to szczególne znaczenie dla osób, które eliminują z diety białko odzwierzęce, będące najlepszym źródłem tej grupy aminokwasów.

Na jakie choroby jest pyłek pszczeli?

Obecne w pyłku kwiatowym związki biologicznie czynne wspierają leczenie wielu współczesnych chorób. Oto w jakich przypadkach warto włączyć go do diety:

• anemia – wspiera wchłanianie i metabolizm żelaza oraz zwiększa poziom hemoglobiny;
• choroby prostaty – wykazuje działanie przeciwzapalne w przypadku wystąpienia łagodnego przerostu prostaty;
• choroby układu krążenia – ze względu na właściwości antyoksydacyjne i obecność związków zmniejszających poziom cholesterolu we krwi chroni przed wystąpieniem choroby niedokrwiennej serca, udaru i miażdżycy;
• choroby wątroby – wspiera regenerację wątroby i chroni przed toksycznym działaniem niektórych substancji metabolizowanych w wątrobie.

Jak najlepiej spożywać pyłek kwiatowy?

Aby w pełni wykorzystać właściwości pyłku pszczelego, należy go rozpuścić w wodzie. Wystarczy więc zalać 2 łyżki stołowe pyłku szklanką letniej wody i dokładnie wymieszać, aż do jego rozpuszczenia. Pyłek pszczeli w takiej formie jest o wiele lepiej przyswajalny przez organizm, niż ten spożywany na sucho np. jako dodatek do jogurtu czy sałatki. Należy pamiętać, aby nie zalewać pyłku kwiatowego gorącą wodą (maksymalna temperatura wody to 40°C), ponieważ traci on wtedy swoje właściwości.

Kiedy najlepiej pić pyłek kwiatowy?

Napój z pyłku kwiatowego najlepiej wypić rano na ok. pół godziny przed śniadaniem. Wg zaleceń warto go przygotować już wieczorem. Aby przełamać jego smak, zaleca się do niego dodać łyżeczkę miodu lub soku z cytryny.

Osoby dorosłe w ciągu dnia mogą spożyć od 20 do 40 g pyłku kwiatowego (1 łyżka stołowa to ok. 10 g). Kuracja pyłkiem pszczelim powinna trwać ok. 1-2 miesięcy, po której należy zrobić kilkutygodniową przerwę. W ciągu roku kurację można powtórzyć nawet 3-krotnie.

Pyłek pszczeli a ciąża i karmienie piersią

Stosowanie pyłku kwiatowego nie jest zalecane w trakcie ciąży. Mimo że jest to źródło wielu cennych składników, spożywanie go przez kobiety w ciąży może wywoływać skurcze macicy, co zagraża bezpieczeństwu rozwijającego się płodu.

W przypadku karmienia piersią nie ma wystarczającej liczby badań, które potwierdzałyby, że spożywanie tego produktu jest bezpieczne dla dziecka. Dlatego też, aby nie narażać niemowlęcia na potencjalne ryzyko, nie zaleca się spożywania go przez kobiety karmiące.

Pyłek pszczeli w diecie dziecka

Pyłek pszczeli można podawać dzieciom już po ukończeniu 3 roku życia. Jednakże powinny być to niewielkie ilości, ze względu na ryzyko wystąpienia reakcji alergicznej. Im starsze dziecko, tym jego ilość w diecie można zwiększać. Produkt ten to naturalny sposób na wzmocnienie odporności dzieci i uzupełnienie ich diety w niezbędne składniki odżywcze.

Pyłek pszczeli – zalecana ilość dla dzieci:

• 3-5 r.ż. – ok. 10 g/dzień;
• 5-12 r.ż. – ok. 15 g/dzień;
• powyżej 12 r.ż. – ok. 20 g/dzień.

Kiedy nie należy spożywać pyłku pszczelego?

Stosowanie pyłku pszczelego nie jest wskazane osobom ze stwierdzoną alergią na produkty pszczele, takie jak np. miód oraz pyłki. Ostrożność podczas stosowania pyłku pszczelego powinny zachować osoby przyjmujące leki na układ krążenia. W ich przypadku pyłek może wejść w interakcję ze stosowanymi środkami, przyczyniając się tym samym do nasilenia działania leku np. poprzez spadek ciśnienia, bądź wywołanie krwawień.