Blizna po cesarce – blizna po cesarskim cięciu
Ukończenie ciąży poprzez cięcie cesarskie jest znacznie popularniejszym zabiegiem niż dawniej. Dla współczesnej kobiety taki sposób rozwiązania ciąży ma wiele zalet. Mimo to wiele obaw dotyczy blizny po cesarce, która pozostaje nieodwracalną pamiątką na brzuchu młodej mamy.
Wygląd blizny po cesarskim cięciu zależy nie tylko od sprawnego przeprowadzenia cięcia cesarskiego oraz umiejętnego założenia szwów. Na wygląd blizny po cesarskim cięciu ogromny wpływ ma prawidłowa pielęgnacja skóry w miejscu nacięcia. Jak zmniejszyć widoczność blizny po cesarce? Czy można pozbyć się blizny po cięciu cesarskim?
Gdzie jest i jak wygląda blizna po cesarce?
W dzisiejszych czasach cesarskie cięcie nie kojarzy się już z blizną przebiegającą przez cały brzuch. Dawniej zabieg wykonywano tzw. metodą klasyczną. W cięciu cesarskim klasycznym linia przecięcia macicy przebiega w górę i w dół, pionowo w linii środkowej.
Współcześnie cesarskie cięcie jest operacją w dolnym odcinku, czyli linia nacięcia macicy przebiega poprzecznie w dolnej części macicy, zwykle równolegle do „linii bikini”, tuż nad spojeniem łonowym.
Macica w górnej części utworzona jest głównie z masy mięśniowej, natomiast dolna część macicy jest bardziej włóknista, przypomina chrząstkę. Chrząstka ta w czasie trwania gojenia tworzy mocniejszą bliznę po cesarce niż mięsień. Z tego powodu blizny w dolnej części macicy są znacznie mocniejsze niż blizny w części mięśniowej macicy.
Cięcie cesarskie w dolnym odcinku przebiega poprzecznie, lekko powyżej spojenia łonowego. Długość blizny po cięciu cesarskim w dolnym odcinku wynosi maksymalnie do 15 cm, a jej szerokość to około 2-3 mm. Początkowo różowa lub czerwona blizna po cesarce z czasem ulega zblednięciu.
Przeczytaj również:
Nie lubię swojego ciała po ciąży – jak sobie radzić?
Jak dbać o ranę po cięciu cesarskim, aby blizna była jak najmniejsza?
Tuż po wydobyciu dziecka i po założeniu szwów na miejsce nacięcia nałożony zostaje jałowy opatrunek. Kobieta nosi taki opatrunek przez pierwsze trzy doby po operacji. Bardzo ważne jest, aby obserwować wygląd opatrunku, tj. czy nie jest zamoczony lub przesiąknięty krwią. W obu przypadkach powinien być niezwłocznie zmieniony.
Po zdjęciu jałowego opatrunku okolica rany po cesarce powinna być dokładnie myta wodą. Do mycia rany należy używać hipoalergicznego mydła, płynu do higieny intymnej lub najlepiej szarego, bezzapachowego mydła. Kobieta powinna przemywać ranę około 3–4 razy dziennie. Bardzo ważne jest, aby nie osuszać rany zwykłym ręcznikiem, który może być siedliskiem bakterii. Świeża blizna po cesarskim cięciu powinna być osuszana ręcznikiem jednorazowym lub gazą.
Dodatkowo przynajmniej raz dziennie należy przemywać miejsce nacięcia preparatem do odkażania ran lub 70- procentowym spirytusem. Do przemywania rany należy używać jałowych gazików.
Jeżeli podczas cięcia cesarskiego założono szwy lub klamry nierozpuszczalne, to zostaną one usunięte maksymalnie do 8 doby po operacji. Sama procedura zdjęcia szwów nie jest bolesna, jednak kobieta podczas jej wykonywania może czuć pewien dyskomfort. Po zdjęciu szwów dalej należy utrzymywać okolicę nacięcia w czystości i w razie potrzeby przemywać ją środkiem odkażającym lub spirytusem.
Czym smarować i jak pielęgnować bliznę po cesarskim cięciu?
Po około 8 dniach od wykonania cięcia cesarskiego rozpoczyna się proces właściwej fazy gojenia blizny po cesarce. W tym czasie można rozpocząć smarowanie blizny po cesarskim cięciu preparatami, które mają za zadanie ułatwić gojenie się tkanek. Można stosować również maść na blizny, która przyspieszy procesy przebudowy włókien elastycznych, kolagenowych oraz naczyń krwionośnych.
Do składników, które wchodzą w skład preparatów i maści na blizny po cesarskim cięciu, można zaliczyć: silikon, heparynę, ekstrakt z cebuli, masę perłową, kwas hialuronowy, alantolinę oraz wyciąg z wąkrotki azjatyckiej. Obecnie obok kremów i maści na blizny, dostępne są silikonowe plastry na blizny po cesarce, które można zastosować zaraz po zdjęciu lub rozpuszczeniu szwów.
Wyżej wymienione preparaty zmniejszają zaczerwienienie blizny, powodują, że robi się ona jasna i płaska. Warto podkreślić, aby w trakcie stosowania maści i kremów wykonywać delikatny masaż okolicy blizny. Taka mobilizacja blizny przyspiesza przepływ krwi w okolicy rany, co sprawia, że rana szybciej się goi i staje się bardziej elastyczna.
W okresie, kiedy rana nie jest całkowicie zagojona, kobieta powinna nosić lekką, przewiewną, bawełnianą bieliznę. Majtki nie mogą uciskać rany. Należy również pamiętać, by po każdej wizycie w toalecie zadbać o higienę okolic intymnych i dokładnie umyć ręce.
Przeczytaj również:
Plastyka brzucha po porodzie
Blizna po cesarce – co powinno zaniepokoić?
Czy blizna po cesarce boli? Blizna po cięciu cesarskim jest bolesna i tkliwa przez kilka tygodni, lecz wraz z upływem czasu będzie następowała znaczna poprawa. Przypadkowe kłucie, ból w okolicy blizny, swędzenie – są normalnym zjawiskiem, jeśli chodzi o gojącą się ranę. Przez wiele miesięcy będzie również trwało zdrętwienie skóry dookoła blizny.
Jeśli jednak ból przedłuża się, skóra dookoła linii nacięcia ma kolor żywoczerwony lub gdy z rany sączy się brązowa lub żółta wydzielina oraz występuje podwyższona temperatura ciała, należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Takie objawy mogą świadczyć o zakażeniu rany. Postępowanie lekarskie obejmuje w takim przypadku: oczyszczenie rany, drenaż, odprowadzenie na zewnątrz płynu z okolic rany i ponowne jej zeszycie.
Zdarza się, że przy ranie tworzy się krwiak – w zależności od jego wielkości albo pozostawia się go do samoistnego wchłonięcia, albo – jeśli jest duży – usuwa się go.
Czasem dochodzi do sytuacji, że w miejscu blizny tworzą się tzw. bliznowce. Bliznowiec po cesarce to zgrubienie skóry, które spowodowane jest przerostem tkanki. Niestety wygląda on dość nieestetycznie. Aby zapobiec powstaniu bliznowca, należy stosować maści i kremy mające w składzie alantoinę lub heparynę oraz plastry na blizny (silikonowe), które wygładzą i rozjaśnią bliznę.
Najnowsze badania i metody leczenia blizny po cięciu cesarskim
W ostatnich latach rośnie liczba badań klinicznych poświęconych optymalizacji gojenia blizn po cięciu cesarskim – nie tylko z punktu widzenia estetyki, ale także funkcji mięśni brzucha i powłok brzusznych. Przykładowo, polskie badanie z 2024 roku wykazało, że fizjoterapia włączona w opiekę poporodową (techniki manualne, kinesiotaping, terapia blizny) istotnie poprawiała wygląd i elastyczność linii nacięcia u kobiet po cięciu cesarskim (czas obserwacji do 12 miesięcy).
W zakresie leczenia miejscowego meta-analiza obejmująca m.in. 6 randomizowanych badań (375 pacjentów) potwierdziła, że stosowanie żelu silikonowego znacząco zmniejszało widoczność blizny, przebarwienie oraz poprawiało jej elastyczność w porównaniu z brakiem leczenia.
Ponadto, badanie dotyczące kobiet po cięciu cesarskim wykazało, że stosowanie silikonowych plastrów (od 2. do 6. miesiąca po zabiegu) było bezpieczne i skuteczne w profilaktyce powstawania bliznowców – w grupie 60 kobiet brak znaczących powikłań i dobry efekt wizualny blizny.
Choć większość badań dotyczy standardowych nacięć w dolnym odcinku macicy, w literaturze pojawiają się także innowacyjne technologie, np. microneedle plastry zawierające małe interferujące RNA (siRNA) porównane z silikonowymi płytkami – w badaniu wykazały większe zmniejszenie objętości blizny po 60 dniach.
Zatem można rekomendować wielotorowe podejście: dobre gojenie rany, wczesna pielęgnacja, stosowanie silikonowych produktów, masaż blizny, a w razie potrzeby fizjoterapia lub konsultacja chirurgiczna.
Przeczytaj również:
Mounjaro na odchudzanie po ciąży – czy to bezpieczne?
Rola fizjoterapii w pielęgnacji blizny po cięciu cesarskim
Nie należy bagatelizować wpływu czynników mechanicznych i mięśniowych na wygląd blizny – blizna umiejscowiona na powłokach brzusznych może ograniczać ruchomość skóry, powodować przyczepność tkanek, ból przy unoszeniu dziecka czy kaszlu. W badaniu polskim autorstwa A. Michalskiej i współpracowników (2024) podkreślono, że regularne techniki manualne, masaż blizny, kinesiotaping oraz nauka prawidłowej postawy w fazie połogu istotnie wpływały na efekt estetyczny i funkcjonalny.
W praktyce oznacza to: po około 6-8 tygodniach od zabiegu, jeśli rana jest dobrze zagojona, warto rozpocząć delikatny masaż blizny (np. koliste ruchy przez 1-2 minuty, 2× dziennie) oraz ćwiczenia stabilności tułowia i mięśni głębokich brzucha. Takie działania wspierają remodelowanie włókien kolagenowych i ograniczają przyczepność.
Blizna po cesarskim cięciu – najczęściej zadawane pytania
1. Jak długo goi się blizna po cesarskim cięciu?
Proces gojenia blizny trwa zazwyczaj od 6 do 12 tygodni, ale jej ostateczne uformowanie może zająć nawet 6–12 miesięcy. W tym czasie blizna może zmieniać kolor (z różowego na jaśniejszy) i stopniowo się spłaszczać. Kluczowe jest unikanie ucisku, nadmiernego rozciągania skóry i dbanie o czystość rany.
2. Kiedy można rozpocząć pielęgnację blizny po cesarskim cięciu?
Pielęgnację można rozpocząć, gdy rana jest całkowicie zagojona i szwy zostały zdjęte (zazwyczaj po ok. 2 tygodniach). Wcześniej wystarczy delikatne przemywanie wodą z mydłem. Po zagojeniu można stosować żele silikonowe, masaż blizny czy kremy nawilżające, ale zawsze po konsultacji z lekarzem lub fizjoterapeutą uroginekologicznym.
3. Jakie są najskuteczniejsze metody leczenia blizny po cesarskim cięciu?
Najlepsze efekty daje połączenie metod: żele lub plastry silikonowe, regularny masaż, fizjoterapia (mobilizacja blizny, kinesiotaping) oraz ochrona przed słońcem. W przypadku blizn przerostowych lub zrostów można rozważyć laseroterapię lub zabiegi dermatologiczne. Najnowsze badania (np. Michalska et al., 2024) potwierdzają skuteczność fizjoterapii i produktów silikonowych.
4. Czy można całkowicie usunąć bliznę po cesarskim cięciu?
Całkowite usunięcie blizny nie jest możliwe, ale można znacznie poprawić jej wygląd i elastyczność. W zależności od rodzaju blizny możliwe są zabiegi laserowe, mikronakłuwanie, peelingi medyczne, a w niektórych przypadkach chirurgiczna korekta. Efekty zależą od indywidualnych predyspozycji skóry i czasu od zabiegu.
5. Dlaczego blizna po cesarskim cięciu boli lub ciągnie?
Ból lub uczucie ciągnięcia mogą wynikać z powstawania zrostów między skórą a tkankami głębszymi. To częsty problem, który można łagodzić poprzez fizjoterapię blizny: masaże, mobilizacje tkanek oraz ćwiczenia mięśni brzucha. W razie utrzymującego się bólu warto skonsultować się ze specjalistą, aby wykluczyć inne przyczyny (np. endometriozę w bliźnie).
6. Czy blizna po cesarskim cięciu może wpływać na kolejną ciążę?
Zazwyczaj nie, jeśli rana zagoiła się prawidłowo. Jednak w niektórych przypadkach (np. przy cienkiej bliznie macicy lub bliznowcu) lekarz może zalecić szczególną kontrolę w kolejnej ciąży. USG blizny pozwala ocenić jej grubość i elastyczność przed kolejnym porodem.
7. Czy dieta lub suplementy mogą wspomóc gojenie blizny po cesarce?
Tak, odpowiednia dieta bogata w białko, cynk, witaminę C i kwasy omega-3 wspiera regenerację tkanek. Warto także pić dużo wody, unikać palenia i nadmiernego opalania. Badania wskazują, że niedobór witaminy C lub kolagenu może spowolnić proces gojenia i zwiększać ryzyko powstawania twardych blizn.
współpraca: redakcja Mamazone
