Kaszel u dziecka w nocy – jakie są przyczyny i co robić, kiedy dziecko kaszle w nocy?

Kiedy dziecko kaszle w nocy, przyczyną jest często infekcja dróg oddechowych. Występujący nocą i nad ranem kaszel mokry z odkrztuszaniem wydzieliny bywa objawem zapalenia oskrzeli, natomiast ataki suchego kaszlu podczas snu mogą wskazywać na astmę, refluks żołądkowo-przełykowy, a nawet problemy z sercem. Leczenie nocnego kaszlu uzależnione jest od choroby podstawowej. Co robić, gdy dziecko ma nocny atak kaszlu? Aby pomóc maluchowi z objawami infekcji, można zastosować leki przeciwkaszlowe bądź wykrztuśne.

Dlaczego dziecko kaszle? Objawy nocnego kaszlu u dzieci

Kaszel jest objawem występującym powszechnie – zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Jest naturalnym odruchem obronnym organizmu, dlatego, kiedy dziecko kaszle, nie zawsze należy się niepokoić. Kaszel pozwala na usunięcie z dróg oddechowych niepożądanych czynników zewnętrznych (np. ciała obce) i wewnętrznych (zalegająca wydzielina). Powstaje w wyniku drażnienia receptorów kaszlowych zlokalizowanych nie tylko w drogach oddechowych, ale także w przewodzie słuchowym zewnętrznym czy opłucnej.

Kaszel z reguły jest zjawiskiem korzystnym, w niektórych jednak przypadkach suchy, męczący kaszel u dziecka nie przynosi ulgi i jest szczególnie uciążliwy dla chorego dziecka. Czas i okoliczności powstania, mogą sugerować jego przyczynę. Odruch kaszlu w nocy zdarza się dość często zwłaszcza u dzieci. Biorąc pod uwagę charakter, a także objawy towarzyszące, można wnioskować o przyczynie nocnego kaszlu u dziecka.

Co oznacza nocny kaszel u dziecka bez innych objawów?

Ważne jest uświadomienie sobie, że kaszel, mimo iż często jest objawem choroby, może być również zjawiskiem fizjologicznym. U kilku procent zdrowych dzieci kaszel pojawia się regularnie w nocy i jest zjawiskiem całkowicie normalnym. Jeśli nie jest zbyt nasilony, ani nie towarzyszą mu dodatkowe objawy, a dziecko jest w dobry stanie ogólnym, nie wymaga on żadnej diagnostyki.

Może też zdarzać się, że przyczyna nocnego kaszlu tkwi w otoczeniu dziecka – czynnikami wywołującymi kaszel może być niedostateczna wilgotność powietrza w pomieszczeniu czy palenie tytoniu przez rodziców. Jednak najczęstszą przyczyną kaszlu jest spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła.

Mokry kaszel u dziecka w nocy – jakie ma przyczyny?

Kaszel mokry to kaszel, któremu towarzyszy odkrztuszanie wydzieliny. Może być ona przejrzysta, śluzowa, śluzowo-ropna lub ropna, gęsta, żółto-zielona. Najbardziej typowe jest występowanie kaszlu mokrego rano, do czego przyczynia się nagromadzenie w czasie snu dziecka wydzieliny w oskrzelach.

Przyczyną mokrego kaszlu u dziecka w nocy często jest infekcja dróg oddechowych. Zapaleniu towarzyszą z reguły dodatkowe objawy, charakterystyczne dla miejsca, w którym rozwija się infekcja. W przypadku stanu zapalnego nosa, zatok przynosowych, gardła czy uszu u dzieci występuje dodatkowo ból gardła, pulsujący ból ucha czy ból głowy, wydzielina z nosa lub/oraz uczucie jego zatkania.

Zapalenie oskrzeli i przewlekłe zapalenie oskrzeli u dziecka objawiają się odkrztuszaniem śluzowej, śluzowo-ropnej lub ropnej żółtawej wydzieliny. Może wystąpić ból głowy, świszczący oddech czy gorączka. Z kolei w zapaleniu płuc u dziecka objawy są bardziej nasilone, dziecko ma wysoką gorączkę, czasem dreszcze i poty, kaszel z krwią w odkrztuszanej wydzielinie. Czasami występują problemy z oddychaniem.

Przyczyną mokrego kaszlu w nocy i nad ranem i odkrztuszania dużej ilości wydzieliny „pełnymi ustami”, mogą być też rozstrzenie oskrzeli. Jest to patologiczne rozszerzenie oskrzeli, które może prowadzić do nadkażenia bakteriami i ich zniszczenia.

Dlaczego dziecko ma suchy kaszel w nocy?

Suchy kaszel przebiega bez odkrztuszania wydzieliny. Jakie są główne przyczyny suchego kaszlu w nocy u dziecka?

  • Nagłe napady duszącego kaszlu w nocy (tzw. duszący kaszel) mogą wskazywać na astmę. Kaszel jest z reguły suchy, wyjątkowo zdarza się pojawienie się plwociny. Zwykle występują też inne objawy, takie jak duszność, świszczący oddech czy uczucie ściskania w klatce piersiowej. Nocne ataki kaszlu mogą przebiegać jednak również bez innych dolegliwości i być jedynym objawem świadczącym o chorobie (tzw. kaszlowy wariant astmy).
  • Kaszel w nocy u dziecka może być również wynikiem niewydolności lewokomorowej oraz wad serca. Oprócz tego że dziecko kaszle nocą, pojawiają się zwykle dodatkowe objawy. Dziecko jest męczliwe, przy wysiłku ma trudności z oddychaniem, w odkrztuszanej plwocinie czasem znajduje się krew. W niewydolności serca u dziecka z reguły występuje napadowy suchy kaszel.
  • Kolejną przyczyną suchego kaszlu u dzieci może być choroba refluksowa przełyku. Występuje kaszel u dziecka bez gorączki, zwykle pojawia się też świszczący oddech, chrypka, uczucie pieczenia za mostkiem oraz ból w klatce piersiowej.
  • Suchy kaszel wybudzający dziecko ze snu powodują również infekcje dróg oddechowych, głównie te wywołane przez wirusy. Warto pamiętać, że nawet po ustąpieniu choroby kaszel może trwać u dziecka jeszcze przez kilka tygodni. Nie powinien on być wówczas powodem do niepokoju.

Szczególnym rodzajem zapalenia, głównie wirusowego, jest podgłośniowe zapalenie krtani, często określane, jako „krup”. Występuje tutaj charakterystyczny szczekający kaszel u dziecka podczas snu. Objawy tej choroby pojawiają się nagle, najczęściej w nocy lub nad ranem. Oprócz kaszlu występuje świst krtaniowy, chrypka oraz nasilająca się duszność. Mogą mieć one różne nasilenie – od łagodnych, do poważnych, wyraźnie utrudniających dziecku oddychanie i wymagających wezwania pogotowia ratunkowego.

Sprawdź, w którym dniu cyklu miesiączkowego jesteś

Jak pomóc, kiedy dziecko kaszle podczas snu?

Do dyspozycji mamy wiele sposobów na kaszel u dziecka. Jednak przed samodzielnym podjęciem leczenia warto zasięgnąć porady lekarskiej. Na kaszel w nocy u dziecka stosuje się dwa rodzaje leków: wykrztuśne lub przeciwkaszlowe. Aby wybrać odpowiednie leki, należy przede wszystkim określić rodzaj kaszlu – czy jest to kaszel suchy, czy mokry. To bardzo ważne, ponieważ w przypadku kaszlu mokrego stosuje się leki wykrztuśne, a jeśli dziecko ma nocny kaszel suchy, można zastosować środki przeciwkaszlowe. W żadnym natomiast przypadku nie wolno stosować tych leków odwrotnie.

Domowe sposoby na nocny kaszel u dziecka

Ulgę może przynieść tez kilka domowych zabiegów. Domowe sposoby na kaszel u dziecka to m.in. nawilżanie powietrza w pomieszczeniu (nawilżacz pokojowy) oraz nawilżanie błony śluzowej nosa poprzez inhalacje solą fizjologiczną (z izotonicznego roztworu chlorku sodu do nabycia w aptece). Korzyści w usuwaniu wydzieliny w przypadku kaszlu mokrego, może przynieść oklepywanie plecków dziecka. Można zastosować też miód czy syrop na kaszel dla dziecka. W związku z tym, że kaszel jest jednak jedynie objawem choroby, jego leczenie powinno być prowadzone łącznie z leczeniem choroby, która go wywołuje.

Bibliografia

 
  1. Kawalec W., Grenda R., Ziółkowska H., Pediatria T.1, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2006.
  2. Interna Szczeklika Podręcznik chorób wewnętrznych 2016, zespół red. P. Gajewski [i in.], Kraków: Medycyna praktyczna 2016.
  3. Lange J., Marczak H., Infekcje dróg oddechowych u dzieci, „Medycyna Praktyczna”, 18.02.2016 [dostęp: 22.09.2017]
Opublikowano: ; aktualizacja: 08.02.2023

Oceń:
2.3

Magdalena Rolek

lekarz

Studentka ostatniego roku Wydziału Lekarskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Działa w kole naukowym przy Katedrze i Klinice Pediatrii ŚUM. Współautorka prac prezentowanych na wielu konferencjach. Szczególnie interesuje się endokrynologią oraz neurologią wieku rozwojowego.

Komentarze i opinie (5)


Kaszel to przeziębienie a nie choroby z sercem. Jak można pisać takie brednie.

#rower24 Kaszel to noe Tylko orzeziebienie moze to byc mukowiscydoza , rak, problemy z sercem, plucami oskrzelami , reflux, pneumoconiosis , alergie itd

#rower24 Miałem powracający kaszel przez kilka miesięcy. Gdy wreszcie kardiolog zdiagnozował u mnie nadciśnienie i zaczalem je leczyć, kaszel zniknął

Szanowna Redakcjo. Pytam kto pisze takie bzdurne artykuly? To jest wstyd publikować takie stek bzdur. Wstyd.

#darek Szanowny darku. Pytam kto pisze takie komentarze, które kompletnie nie wnoszą niczego do tematu? To jest wstyd publikować takie pustosłowie. Wstyd!

Może zainteresuje cię

Klatka piersiowa lejkowata – objawy, leczenie i rehabilitacja lejkowatej klatki piersiowej u dziecka

 

Mindfulness dla dzieci – ćwiczenia z techniki uważności

 

Zawroty głowy u dziecka – jakie są przyczyny i co robić, kiedy dziecku kręci się w głowie?

 

Powiększona wątroba u dziecka – przyczyny, objawy, leczenie

 

Choroba Perthesa – przyczyny, objawy, czy jest uleczalna?

 

Jak smog wpływa na zdrowie dziecka?

 

Morsowanie dziecka – czy dzieci mogą morsować? Jak przygotować dziecko do morsowania?

 

Nieprzyjemny zapach z ust u dziecka – jaka jest przyczyna i jak się go pozbyć?