Polip endometrialny – przyczyny, objawy, skutki, leczenie, czy jest groźny?

Polip endometrialny – przyczyny powstawania polipów

Błona śluzowa obecna w macicy jest tkanką podatną na działanie hormonów. Wraz z czasem trwania cyklu miesiączkowego stopniowo wzrasta, przebudowuje się, a następnie ulega złuszczeniu, jeżeli nie nastąpi implantacja zarodka. Obserwujemy wtedy krwawienie miesięczne. Jeżeli poziomy hormonów sterujących zachowaniem endometrium są nieprawidłowe lub komórki tworzące endometrium błędnie interpretują działanie hormonów, może dojść do powstania nieprawidłowego przerostu błony śluzowej macicy, określanego jako polip macicy.

Większość polipów endometrialnych to łagodne struktury znajdowane przypadkowo w badaniu USG. Potrafią same zanikać razem ze złuszczającą się podczas okresu wyściółką macicy. Niektóre polipy na macicy mogą okazać się uszypułowanym mięśniakiem, czyli łagodną zmianą, która jednak nie znika samoistnie. W sporadycznych przypadkach, zwłaszcza u kobiet po menopauzie, polip w macicy okazuje się być nowotworem endometrium i wymaga leczenia operacyjnego.

Polipy endometrium – objawy

Część polipów nie daje objawów, inne mogą sprzyjać bolesnym i obfitym miesiączkom oraz plamieniom między miesiączkami. Niektóre z objawów polipów macicy zależą od lokalizacji wyrośli.

Ze względu na położenie wyróżnia się dwa rodzaje polipów endometrium. Są to:

• endocerwikalny, inaczej polip na szyjce macicy – obecny w kanale prowadzącym z pochwy do jamy macicy; jego część może wystawać do pochwy i być widoczna w badaniu przez wziernik. Jego objawy to m.in.: nieprawidłowe krwawienie z dróg rodnych (np. przedłużone krwawienia miesiączkowe), plamienia po stosunku, brunatne plamienia, upławy, częste infekcje intymne;

• endometrialny, inaczej polip trzonu macicy – rosnący w jamie macicy; większe polipy endometrialne mogą sprzyjać pobolewaniu podbrzusza.

Polip endometrialny a ciąża

W badaniach prowadzonych wśród kobiet z niepłodnością dowiedziono, że u 11 proc. występowały polipy macicy. Po zabiegu usunięcia polipa płodność w tej grupie znacznie się poprawia. Ma to swoje uzasadnienie w fakcie, że polip endometrium może uciskać ujście jajowodu lub kanał szyjki macicy, przez co plemnikom trudniej dostać się do jajeczka.

Z drugiej strony, jeżeli dojdzie do zapłodnienia, zarodek trafia w jamie macicy na błonę śluzową będącą w stanie zapalnym (przez obecność polipa). Utrudnia mu to zagnieżdżenie się i prawidłowy rozwój.

Co jeżeli w badaniu USG okaże się, że w jamie macicy jest ciąża i polip jednocześnie? Możemy spodziewać się plamienia w I i II trymestrze. Czasami, zwłaszcza większe polipy, mogą doprowadzić do poronienia.

Leczenie polipa endometrialnego

Niewielkie, bezobjawowe polipy wykryte w badaniu USG u kobiet w wieku prokreacyjnym można obserwować przez kilka miesięcy, spodziewając się samoistnego wchłonięcia polipa. W przypadku polipów endometrialnych o dużych rozmiarach, powodujących nieprzyjemne objawy lub obecnych u kobiet, które nie mogą zajść w ciążę, wymagane jest ich usunięcie.

Złotym standardem w tym przypadku jest wykonanie histeroskopii. Zabieg usunięcia polipa endometrium przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym. Polega on na wypełnieniu macicy płynem (roztwór wodny), i wprowadzeniu do niej przez szyjkę macicy małej kamery i niewielkiego narzędzia chirurgicznego. Umożliwia to lekarzowi dokładną ocenę wnętrza macicy – w szczególności jej błony śluzowej – i wycięcie polipa. Polipy szyjkowe można ukręcić bez wykonywania histeroskopii, choć decyzja ta należy do lekarza.

Innym sposobem jest wykonanie skrobania kanału szyjki i ścian jamy macicy. Usuwa się wtedy z nich całą błonę wyścielającą jamę macicy razem z obecnymi w niej polipami. Niezależnie od sposobu usunięcia polipa powinien on być wysłany do badania histopatologicznego, gdyż 0,5–1 proc. polipów zawiera utkanie raka endometrium. Można spodziewać się takiego wyniku badania zwłaszcza u kobiet w 60–69 roku życia, otyłych, z cukrzycą, nadciśnieniem tętniczym, mających wysokokaloryczną dietę i niską aktywność fizyczną.

Niektórzy lekarze decydują się na leczenie hormonalne, w którym podaje się pacjentce hormony spowalniające rozrost endometrium. Najczęściej jednak ta forma terapii ma charakter leczenia uzupełniającego, stosowanego u kobiet z problemem nawracających polipów.