Bezdech afektywny – czy jest groźny dla życia dziecka?

Co to jest bezdech afektywny?

Napad bezdechu afektywnego to po prostu omdlenie, czyli utrata świadomości u dziecka. Jak sama nazwa wskazuje, dochodzi do niego w afekcie (w silnym pobudzeniu emocjonalnym) – czyli zazwyczaj na skutek płaczu.

Istnieją różne rodzaje tej dolegliwości, niemniej zawsze zaczyna się ona w podobny sposób. Najpierw dziecko bardzo płacze (np. na skutek przewrócenia się czy uderzenia), a następnie dochodzi do zatrzymania u niego oddychania – w fazie wydechu. W efekcie dziecko traci przytomność.

Bezdech afektywny występuje u około 5% dzieci, więc nie jest tak rzadki, jak mogłoby się wydawać. Pierwsze epizody pojawiają się w między 6. a 18. miesiącem życia (i w tym okresie są sporadyczne), następnie między 3. a 4. rokiem zwiększa się ich częstotliwość, w końcu – przed 6. rokiem życia zupełnie ustępują. Bezdechy afektywne występują nieco częściej u chłopców niż u dziewczynek.

To też może Cię zainteresować: Szczepienie na meningokoki

Rodzaje bezdechu afektywnego

Bezdech afektywny może mieć trzy postaci: siną, bladą oraz powikłaną. Czym charakteryzują się poszczególne z nich?

To też może Cię zainteresować: Przyczyny bezdechu u dziecka

Bezdech afektywny siny

To odmiana spotykana zdecydowanie najczęściej. Dziecko zaczyna płakać, w pewnym momencie nie może już wziąć oddechu, wskutek czego jego skóra i błony śluzowe sinieją. Dochodzi do utraty przytomności – na szczęście zazwyczaj bardzo krótkiej. O wiele dłużej dziecko dochodzi do siebie po ataku – niektóre maluchy potrzebują wtedy nawet kilku godzin snu.

Bezdech afektywny blady

W tym przypadku dziecko nie sinieje, ale staje się bardzo blade. Co szczególnie istotne, bladość ustępuje dopiero wtedy, gdy maluch odzyska przytomność. Zarówno w tym przypadku, jak i w utracie przytomności na skutek bezdechu sinego ciało dziecka wiotczeje – co zazwyczaj wywołuje w rodzicach najwyższe przerażenie.

Zobacz też: Niedotlenienie okołoporodowe – przyczyny, objawy, leczenie

Bezdech afektywny – postać powikłana

O powikłanej postaci zaburzenia można mówić wtedy, kiedy u dziecka dodatkowo – poza wyżej opisanymi objawami – występują również drgawki. Zazwyczaj trwają one krótko, ale mogą mieć różną postać.

Przyczyny bezdechu afektywnego

Dlaczego właściwie dzieje się tak, że dziecko na skutek zwykłego płaczu traci przytomność? Do tej pory nie wiadomo, jaki jest powód tego, że u niektórych maluchów pojawia się taka dolegliwość, a u innych nie. Znany jest tylko mechanizm całego procesu utraty przytomności.

W przypadku bezdechu sinego przyczyną omdlenia jest spadek poziomu dwutlenku węgla w organizmie oraz zamknięcie głośni. W efekcie tych nieprawidłowości mózg otrzymuje zbyt małe porcje tlenu. Jeśli natomiast chodzi o napady blade, to przypuszcza się, że ich przyczyną jest nadaktywność nerwu błędnego, która prowadzi do spowolnienia pracy serca.

Zobacz też: Bezdech senny u dorosłych

Jak leczy się bezdech afektywny u dziecka?

Zasadniczo nie stosuje się farmakologicznego leczenia bezdechu afektywnego – wskazana jest tylko obserwacja dziecka i doraźne, wyżej opisane działanie. Takie zalecenie budzi protest przerażonych rodziców, którzy w bezdechach afektywnych widzą zagrożenie życia dziecka. Pocieszający może być fakt, że przeprowadzono już badania z udziałem maluchów, które cierpiały na bezdech afektywny. Wykazały one, że krótkotrwałe epizody niedotlenienia nie uszkadzają mózgu w najmniejszym stopniu – dolegliwość właściwie w ogóle nie wpływa na rozwój dziecka.

Jednocześnie należy pamiętać, że zanim lekarze potwierdzą, że rzeczywiście chodzi o bezdech, konieczne jest przeprowadzenie kilku badań – w celu wykluczenia innego podłoża epizodów utraty przytomności. Do badań tych należy EEG (dla wykluczenia padaczki), kontrola laryngologiczna (ocena wielkości migdałków) czy echo serca.

Sprawdź również: Przetrwałe nadciśnienie płucne u noworodków – jak się objawia?

Bezdech afektywny – co robić, gdy dziecko straci przytomność?

Epizod bezdechu afektywnego jest dla rodziców przerażający – nie ma innego słowa, które lepiej oddałyby towarzyszące im emocje. Wielu z nich jest przekonanych, że dziecko właśnie zmarło. Oczywiście wraz z przywróceniem oddechu u dziecka, a potem po otrzymaniu diagnozy, przychodzi ulga, niemniej wciąż pozostaje pytanie: co robić, gdy dziecko traci przytomność?

Jedyne, co należy uczynić, to za wszelką cenę próbować zachować spokój – np. poprzez głębokie oddychanie. Jednocześnie trzeba położyć maluszka w pozycji bocznej i zacząć stymulować organizm do odzyskania przytomności – poprzez delikatne pryśnięcie w twarz wodą albo dmuchanie w nią. Na szczęście w ogromnej większości przypadków nie trzeba długo czekać, aby te działania przyniosły skutek.