Jak oduczyć dziecko spać z rodzicami?

Jakie są przyczyny spania z dzieckiem?

Rodzice, którzy decydują się na spanie z dzieckiem, kładą je do swojego łóżka, albo korzystają ze specjalnie dopasowanej dostawki. Przystawka lub po prostu łóżeczko z opuszczonym bokiem są dla nich bardziej komfortowe. Dziecko jest blisko, ale partnerzy mają zachowaną dla siebie wspólną przestrzeń i nie muszą się obawiać o bezpieczeństwo dziecka podczas snu.

Poniżej wymieniamy główne powody spania z dzieckiem.

• Tradycja – wspólne spanie ma ok. 190 tysięcy lat, bo od tak dawna istnieje nasz gatunek.
• Wygoda – szczególnie dla mam, które karmią piersią. Powód? Nie muszą wstawać w nocy do płaczącego, głodnego czy wymagającego przewinięcia dziecka. Dzięki temu mogą lepiej się wyspać i wypocząć. Co więcej, po karmieniu dziecko usypia przy piersi, nie wymagając ponownego usypiania.
• Mniejsze ryzyko wystąpienia SIDS, czyli tzw. nagłej śmierci łóżeczkowej – w łóżku rodziców dzieci statystycznie częściej śpią na plecach lub boku, a to pozycje, które zmniejszają jej ryzyko.
• Spokojniejszy sen – dziecko łatwiej zasypia i śpi spokojniej.
• Bliskość i budowanie więzi – wspólne spanie jest ważnym aspektem zapewniającym niemowlęciu poczucie bezpieczeństwa, które jest niezbędne do prawidłowego rozwoju.
• Lepsza odporność – flora bakteryjna dorosłych jest inna i kontakt z nią zwiększa odporność dziecka.

Zobacz też: Jakie są przyczyny chrapania u dziecka?

Wskazania i przeciwwskazania do spania z dzieckiem

Jedne opinie zalecają, inne odradzają wspólne spanie z maluchem, choć tych pierwszych, zwłaszcza jeśli chodzi o wiek niemowlęcy, jest znacznie więcej.

Obecne badania pokazują, że spanie z rodzicami wpływa pozytywnie na rozwój psychiczny dziecka, jego tętno, oddech, sen, odporność i poziom hormonów, np. zmniejsza się poziom kortyzolu, czyli hormonu stresu. Przy rodzicach niemowlę nie czuje niepokoju związanego z zasypianiem, a jeśli przebudzi się w środku nocy, bliskość mamy sprawia, że zasypia szybciej, niż gdyby spało w swoim łóżeczku, oddalone od rodziców.

Przeczytaj też: Jak spać w ciąży? Najlepsza pozycja

Psycholodzy zauważają, że niemowlę, które śpi razem z rodzicami, ma w przyszłości większy poziom samoakceptacji, jest zdrowsze i spokojniejsze, a co za tym idzie, rzadziej miewa problemy psychiczne.

Ważnym wskazaniem jest też komfort rodziców, dbałość o ich wypoczynek i regenerację sił.

Natomiast główne przeciwwskazania do spania dziecka z rodzicami to:

• poważna infekcja jednego z rodziców,
• zażywanie leków nasennych,
• palenie papierosów w łóżku,
• spożywanie alkoholu,
• źle przygotowane łóżko – zbyt duża ilość poduszek i nieodpowiednia pościel, w którą dziecko mogłoby się zaplątać.

Przeczytaj również: Krztusiec – przyczyny, objawy, leczenie

Do jakiego wieku spanie z dzieckiem jest normalne?

Specjaliści twierdzą, że dziecko może spać samodzielnie po ukończeniu 6 miesięcy. Dobrym momentem na przeniesienie dziecka do łóżeczka jest okres między 6. a 8. miesiącem życia, czyli przed pojawieniem się lęku separacyjnego i wzrostem poziomu emocji związanych z raczkowaniem. Kolejną próbę można podjąć po roku, gdy nasilenie lęku separacyjnego czasowo się obniża, a dziecko ma już tzw. stałość przedmiotu, czyli świadomość istnienia rodziców, nawet gdy nie są oni widoczni.

Stałość przedmiotu to wiedza, że coś, co znika z pola widzenia, nie przestaje istnieć.

Psycholodzy twierdzą, że idealnie jest, kiedy dziecko śpi samodzielnie, zanim ukończy 2. rok życia, natomiast granicznym wiekiem normalności jest wiek 3 lat, kiedy dziecko staje się przedszkolakiem. Istnieją oczywiście wyjątki, np. gdy dziecko jest chore. Najważniejsza jest obserwacja dziecka i jego zachowań. Przenosiny z sypialni rodziców nie powinny być okupione stresem i płaczem. Zadaniem rodziców jest odpowiednie zachęcenie i przekonanie dziecka do własnego łóżeczka, które powinno mu się kojarzyć z poczuciem bezpieczeństwa, przyjemnością i relaksem.

Co ciekawe, naukowcy z Uniwersytetu w Kapsztadzie namawiają mamy na spanie z dzieckiem przez pierwsze trzy, a nawet cztery lata życia malca. Przekonują, że maluchy w ramionach mamy zasypiają głębiej, przez co lepiej wypoczywają, a ich mózg ma czas na rozwój. Poza tym bliskość mamy sprawia, że dzieci są spokojniejsze, a to z kolei wpływa na prawidłową pracę serca.

Najlepszą pozycją dla noworodków i małych niemowląt jest sen na klatce piersiowej mamy. Dzięki temu śpią spokojnie, bez męczących (także rodziców) pobudek. Natomiast starszaki mogą po prostu leżeć obok mamy.

Naukowcy rozprawiają się także z teorią, jakoby sen z rodzicami był przyczyną śmierci łóżeczkowej niemowląt (SIDS). Według nich czynnikami ryzyka SIDS są: dym tytoniowy i inne toksyczne substancje unoszące się w sypialni, jak również spanie na poduszkach. Na pewno nie jest to natomiast bliskość rodziców.

Jaki jest wpływ spania z dzieckiem na jego rozwój i psychikę?

W pierwszym okresie życia dzieci podczas wspólnego snu zyskują wiele na bliskim kontakcie z rodzicami. Maluchy lubią czuć rodziców w nocy – daje im to poczucie bezpieczeństwa, akceptacji, przynależności i miłości. Wpływa na umiejętność wyrażania emocji i rozwój samodzielności.

Badania wskazują, że osoby, które we wczesnym dzieciństwie spały w rodzinnym łóżku, w dorosłości cechują się większą samoakceptacją, są zdrowsze i spokojniejsze, mniej lękliwe, rzadziej miewają problemy psychiczne.

Możliwe powikłania związane ze spaniem z dzieckiem

Inaczej ma się sytuacja, gdy dziecko śpi z rodzicami zbyt długo. Dla rodziców spanie z dzieckiem to znaczne ograniczenie bliskości. Często dochodzi do fizycznego i emocjonalnego oddalenia od siebie w sferze seksualnej. Pojawiają się braki, jeśli chodzi o intymne bycie we dwoje, wspólne rozmowy czy przytulanie się przez sen. Często doprowadza to w końcu do opuszczenia wspólnego łóżka i przeniesienia się partnera na kanapę w salonie. Dziecko, które wygania ojca z sypialni i śpi dłużej niż to konieczne u boku mamy, obarczone jest dużym ciężarem, bywa przytłoczone, staje się lękliwe i bojaźliwe. W tej sytuacji może się wytworzyć toksyczna więź zależnościowa.

Odsetek dzieci regularnie śpiących z rodzicami w wieku kilku lat wynosi kolejno:

• 7% dla trzylatków,
• 6% dla czterolatków,
• 3% dla sześciolatków.

Zdarzają się skrajne przypadki, gdy z rodzicami, a głównie z matką śpią nawet nastoletnie dzieci. Zły wpływ na nastolatka ma uczenie go, że nie jest w stanie zasnąć bez obecności dorosłego. To ważny czas dla latorośli, okres budowania jej niezależnej tożsamości jako młodej osoby, a wspólne spanie znacznie to ogranicza lub wręcz uniemożliwia.

Sprawdź też: Czy jesteś nadopiekuńczym rodzicem?

Podsumowanie zagadnienia wspólnego spania

Należy podkreślić, że samodzielne spanie jest dowodem dojrzałości i samodzielności dziecka. Dlatego najlepiej jest, najpóźniej po drugim roku życia, stopniowo odzwyczajać dziecko od wspólnego spania. Przyjmuje się, że to właśnie w tym okresie dziecko jest w pełni gotowe do tego, by przenieść się do własnego łóżka. Wypracowanie rutyny dotyczącej zasypiania, bliskość rodziców przed zaśnięciem oraz atrakcyjny wygląd pokoju i własnego miejsca do spania zapewne skutecznie przełamią opory malucha przed samodzielnym spaniem.