Fetus in fetu – co to jest? Przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie

Fetus in fetu, czyli płód w płodzie

Fetus in fetu (FIF, płód pasożytujący wewnętrznie) jest niezwykle rzadką anomalią rozwojową, która polega na tym, że rozwijający się w łonie matki płód „wchłania” swojego bliźniaka, który następnie rośnie i rozwija się wewnątrz jego ciała. Oczywiście jest to możliwe tylko do pewnego momentu. Z czasem wchłonięty płód obumiera i ulega częściowemu zwapnieniu, a jego szczątki obecne są w ciele żywego płodu.

Do tej pory na świecie odnotowano około 200 przypadków fetus in fetu. Część z nich dotyczy nowo narodzonych dzieci, a część osób dorosłych, które przez lata żyły w nieświadomości, że w życiu płodowym miały bliźniaka.

Jaka jest przyczyna FIF?

Fetus in fetu to zjawisko, które nadal budzi wiele pytań wśród badaczy i lekarzy. Medycyna oferuje kilka teorii na temat przyczyn tej anomalii rozwojowej, ale żadna z nich nie została jednoznacznie potwierdzona jako wyłączna lub dominująca. Najczęściej przyjmowana teoria mówi, że fetus in fetu wynika z nieprawidłowości na bardzo wczesnym etapie rozwoju bliźniąt jednojajowych.

W normalnych warunkach podział blastocysty daje początek ciąży bliźniaczej. Jeżeli jednak podział ten nie dokona się prawidłowo, jeden z embrionów może zostać wchłonięty przez drugi i przez jakiś czas kontynuować wzrost wewnątrz ciała gospodarza.

Czy fetus in fetu daje jakieś objawy?

Fetus in fetu może dawać różne objawy, które zależą od wielkości, lokalizacji oraz wpływu wchłoniętego bliźniaka na organizm gospodarza. Zazwyczaj pasożytniczy płód odnajdywany jest w brzuchu żyjącego dziecka lub dorosłego. Obecność obcej masy w jamie brzusznej może prowadzić do problemów z układem pokarmowym, gdyż częściowo zwapniona masa uciska na narządy wewnętrzne.

Współczesna medycyna pozwala na wykrycie fetus in fetu jeszcze w życiu płodowym, do czego przyczyniły się powszechne badania ultrasonograficzne kobiet w ciąży. Zdarza się jednak, że pasożytniczy bliźniak odkrywany jest dopiero po narodzinach dziecka lub w wieku dorosłym. Tak było w przypadku 47-letniego mężczyzny, u którego rozpoznano guz w jamie brzusznej, który po szczegółowych badaniach okazał się niewykształconym płodem.

Diagnostyka i leczenie fetus in fetu

Diagnoza fetus in fetu wymaga obrazowania za pomocą ultrasonografii, tomografii komputerowej (CT) lub rezonansu magnetycznego (MRI). Leczeniem z wyboru jest operacja. Polega ona na precyzyjnym odseparowaniu zniekształconej masy płodowej od sąsiadujących z nią tkanek pacjenta. Niedopuszczalne jest pozostawienie wchłoniętego płodu w ciele gospodarza, gdyż niesie to za sobą ryzyko krwotoków, infekcji i ucisku na narządy wewnętrzne. Ponadto rozerwanie się torebki, w której znajduje się masa, i wyciek jej treści, może grozić zapaleniem otrzewnej. Znane są także przypadku, gdy zniekształcony bliźniak uległ zezłośliwieniu.

Kryteria diagnostyczne fetus in fetu

Rozpoznanie płodu w płodzie opiera się na występowaniu przynajmniej jednego z przedstawionych niżej kryteriów:

• wchłonięty płód jest zamknięty w osobnym worku owodniowym;
• wchłonięty płód jest całkowicie lub częściowo pokryty prawidłowo rozwiniętą skórą;
• możliwe jest wyróżnienie poszczególnych części anatomicznych wchłoniętego płodu;
• wchłonięty płód jest połączony ze swoim gospodarzem szczątkową pępowiną;
• wchłonięty bliźniak rozwija się w określonym i ograniczonym obszarze, który jest konsekwencją nieprawidłowego podziału zarodka w bardzo wczesnej fazie rozwoju, co ma wspólne cechy z mechanizmami odpowiedzialnymi za powstawanie bliźniąt syjamskich.

Jak wiemy, fetus in fetu najczęściej znajduje się w jamie brzusznej, ale znane są też przypadki występowania wchłoniętego bliźniaka w śródpiersiu, mózgu, w okolicy krzyżowej, a także w mosznie.

Fetus in fetu a potworniak

Fetus in fetu i potworniak (teratoma) to dwa różne, ale związane ze sobą zjawiska medyczne, które czasami mogą być trudne do odróżnienia. Oba są związane z obecnością tkanki lub struktur embrionalnych w ciele pacjenta, jednak ich natura i pochodzenie są różne.

Jak już wspomnieliśmy, fetus in fetu uważany jest za formę bliźniaka pasożytniczego, gdzie wchłonięty bliźniak przez określony czas wzrasta wewnątrz ciała gospodarza. Charakterystyczną cechą tej anomalii jest obecność w pewnym stopniu rozwiniętych struktur ciała, takich jak kręgosłup, kończyny, a czasami nawet narządy wewnętrzne, co sugeruje pewien stopień organizacji anatomicznej.

Z kolei potworniak jest rzadkim typem guza, który może zawierać różne typy tkanek, takie jak włosy, zęby czy kości. Choć potworniaki rozwijają się w różnych częściach ciała, to najczęściej lokalizuje się je w okolicy krzyżowo-ogonowej, jajnikach i jądrach. Warto dodać, że teratoma nie ma tak zorganizowanej struktury anatomicznej jak fetus in fetu. Ponadto może mieć postać łagodną lub złośliwą.