Bostonka w ciąży – objawy, leczenie, zagrożenia w I, II i III trymestrze

Bostonka w ciąży – jak można się zarazić?

Bostonka fachowo określana jest jako choroba dłoni, stóp i jamy ustnej (ang. hand, foot and mouth disease, HFMD). To zakaźna choroba wirusowa, wywołana przez wirusy Coxsackie. Najczęściej występuje bostonka u dzieci poniżej 10. roku życia, objawowe zakażenie wirusem bostońskim u dorosłych zdarza się rzadko.

Do zakażenia dochodzi przez bezpośredni kontakt drogą kropelkową lub fekalno-oralną. Zakaźność wirusa bostońskiego jest duża i utrzymuje się aż do momentu, w którym zniknie osutka. Wysypka w chorobie bostońskiej zwykle utrzymuje się od 7 do 10 dni.

Ryzyko zarażenia chorobą bostońską ciężarnej podczas przypadkowego kontaktu z chorym jest bardzo małe. Wystąpienie choroby bostońskiej w czasie ciąży wymaga jednak konsultacji z lekarzem.

Bostonka w ciąży – objawy

Objawy bostonki u dorosłych, w tym ciężarnych, są podobne, jak w przebiegu schorzenia w populacji pediatrycznej. Pierwsze objawy choroby bostońskiej to: złe samopoczucie, zmęczenie, rozbicie oraz gorączka i dreszcze. Mogą dołączyć się także bóle kostno-stawowe oraz bóle głowy. Ze względu na obraz kliniczny podobny do grypy, ta faza choroby bywa potocznie nazywana grypą bostońską.

Po 2–3 dniach trwania objawów prodromalnych na błonie śluzowej jamy ustnej, na podeszwowej stronie stóp oraz na dłoniach pojawia się wysypka. Zmiany skórne najpierw przybierają postać płaskich czerwonych plamek na skórze, a następnie krostek z możliwością ewolucji do pęcherzyków. Z racji występowania pęcherzyków bostonka jest chorobą podobna do ospy i z tego względu bywa niepoprawnie nazywana ospą bostońską.

Wysypce bostońskiej nie towarzyszy świąd, może być natomiast nieco tkliwa i bolesna. Wysypka błony śluzowej w jamie ustnej może współistnieć z zapaleniem gardła i migdałków podniebiennych – objawiających się zaczerwienieniem, pęcherzykami oraz bólem podczas jedzenia i picia.

Wysypka przy bostonce mija samoistnie w ciągu 7–10 dni. Okres zdrowienia trwa od 2 do nawet 10 tygodni (rzadko). Podczas okresu zdrowienia może dojść do złuszczania się naskórka z powierzchni dłoni i stóp.

Sprawdź, jaką grupę krwi będzie miało Twoje dziecko

Bostonka a ciąża – czy choroba bostońska w ciąży jest niebezpieczna?

Wirus bostoński w ciąży stwarza niewielkie zagrożenie dla matki czy dla rozwijającego się płodu. Ryzyko to jest podobne jak w przypadku innych infekcji i wynika przede wszystkim ze wzrostu temperatury podczas gorączki. Stąd bostonka w 1. trymestrze ciąży może wiązać się z poronieniem, zaś bostonka w 3. trymestrze ciąży – z porodem przedwczesnym (w 2. trymestrze nie jest tak niebezpieczna). Mowa tu jednak chorobie bostońskiej o ciężkim przebiegu – z wysoką gorączką, nasilonymi objawami prodromalnymi i znacznym odwodnieniem. Ku uspokojeniu, taki przebieg bostonki w czasie ciąży jest rzadki. Jeśli jednak wystąpią powyższe objawy, wskazana jest hospitalizacja ciężarnej.

Opisano kilka przypadków wrodzonych wad serca u noworodków matek zakażonych wirusem Coxackie. Jednak danych medycznych jest zbyt mało, by wysuwać tak daleko idący wniosek sugerujący powstawanie tak poważnych powikłań choroby bostońskiej u płodów matek po przechorowaniu bostonki.

Bostonka w ciąży – leczenie i zapobieganie

W leczeniu bostonki stosuje się leczenie objawowe, czyli mające na celu zmniejszenie gorączki oraz bólu, jeśli występuje. W leczeniu choroby bostońskiej w ciąży najważniejsze jest odpowiednie nawodnienie, odpoczynek oraz unikanie wysiłku. Takie zachowawcze leczenie można spokojnie przeprowadzić w domu.

W przypadku wystąpienia gorączki można zastosować paracetamol – działa on zarówno przeciwgorączkowo, jak i przeciwbólowo. Przy gorączce utrzymującej się powyżej 2–3 dni lub odwodnieniu wskazana jest konsultacja lekarska

Za najskuteczniejszą metodę zapobiegającą zakażeniu chorobą bostońską uznaje się mycie rąk, dezynfekcję zabawek wśród chorych dzieci oraz nieposyłanie ich do żłobków i przedszkoli w okresie występowania objawów bostonki. W przypadku ciężarnych najważniejszy jest pierwszy element – higiena rąk. W sytuacji, gdy w otoczeniu ciężarnej znajdują się dzieci chore na bostonkę, zaleca się unikanie bliskiego kontaktu oraz noszenie maseczki. Unikanie picia z tej samej butelki czy szklanki, używania tej samej szczoteczki czy innych rzeczy związanych z kontaktem ze śliną innej osoby, również zmniejsza ryzyko zachorowania na chorobę bostońską.

Obecnie trwają badania nad szczepionką przeciwko wirusom odpowiedzialnym za chorobę bostońską.