Karta ciąży – kiedy się ją zakłada, do czego służy?

Karta ciąży – co to takiego?

Karta ciąży, zwana również kartą opieki nad ciążą lub kartą przebiegu ciąży, to papierowa i uproszczona dokumentacja medyczna ciężarnej pacjentki. Karta ciąży prowadzona jest przez ginekologa – położnika lub położną, którzy sprawują opiekę nad kobietą spodziewającą się dziecka.

Dokument uzupełniany jest podczas każdej wizyty kontrolnej i umożliwia medykom śledzenie rozwoju ciąży, a także przewidywanie różnych zagrożeń okołoporodowych.

Karta ciąży – kiedy się ją zakłada i co zawiera?

Kartę ciąży zakłada się zazwyczaj podczas pierwszej wizyty ciężarnej pacjentki u lekarza lub położnej, zaraz po potwierdzeniu ciąży. W Polsce obowiązek ten jest określony w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 12 stycznia 2011 r. w sprawie rodzajów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz. U. z 2011 r. Nr 21, poz. 111).

Karta ciąży jest prowadzona przez cały okres ciąży i zawiera następujące informacje:

• dane osobowe pacjentki,
• datę ostatniej miesiączki,
• przewidywany termin porodu,
• wyniki badań laboratoryjnych,
• wyniki badań prenatalnych,
• wyniki badań USG,
• informacje dotyczące rozwoju dziecka,
• informacje o podejmowanym przez ciężarną leczeniu specjalistycznym (np. stomatologicznym),
• informacja o grupie krwi,
• informacje o przebytych porodach,
• zalecenia lekarskie i planowane działania medyczne.

Karta ciąży najczęściej ma postać tekturowej, składanej w harmonijkę karty o niedużym formacie, który z łatwością zmieści się w każdej damskiej torebce. Wewnątrz znajdują się tabelki i rubryczki, które są systematycznie uzupełniane przez położną lub lekarza prowadzącego ciążę. Każda wizyta lekarska i każde istotne badanie kontrolne musi zostać odnotowane w karcie ciąży.

Kartę ciąży powinnaś mieć zawsze przy sobie, gdy wychodzisz z domu. Dlaczego? Dokument zawiera wszystkie najważniejsze informacje o przebiegu ciąży. Jeśli np. zemdlejesz w sklepie lub skręcisz kostkę na chodniku, wezwane na pomoc służby ratownicze będą miały natychmiastowy wgląd do Twojej „ciążowej” dokumentacji medycznej i będą mogły podjąć odpowiednie działania.

Karta ciąży a „becikowe”

Świeżo upieczeni rodzice mogą ubiegać się o jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia dziecka, która powszechnie znana jest jako „becikowe”. Jednym z warunków, które należy spełnić, aby otrzymać to świadczenie, jest ten, że pacjentka musi być pod opieką lekarską nie później niż od 10. tygodnia ciąży aż do momentu porodu.

Czasem zdarza się jednak, że kobieta dowiaduje się o ciąży później, czego przyczyną mogą być np. duże kolejki do ginekologów – położników na NFZ czy też brak typowych objawów ciąży.

Czy przyszła mama, która po raz pierwszy trafiła do lekarza po 10. tygodniu ciąży, ma szansę na „becikowe”? W uzasadnionych przypadkach tak, jednak każda tego typu sprawa rozpatrywana jest indywidualnie. Do wniosku o przyznanie zapomogi należy dołączyć także odpis aktu urodzenia dziecka, kserokopie dowodów osobistych rodziców, dokument potwierdzający wysokość dochodu osiąganego przez gospodarstwo domowe oraz oświadczenie, że świadczenie nie zostało pobrane wcześniej.

Karta ciąży – jakie skróty stosują lekarze przy tworzeniu zapisków?

Z racji tego, że na karcie ciąży jest stosunkowo niewiele miejsca na obszerne zapiski, ginekolodzy – położnicy często stosują różne skróty, które nie dla wszystkich kobiet w ciąży są jasne i czytelne.

I tak:

• OM – oznacza po prostu datę ostatniej miesiączki,
• TP – to przewidywany termin porodu,
• Hbd – oznacza tydzień ciąży,
• GS – to wymiar pęcherzyka ciążowego,
• CRL – długość dziecka od czubka głowy do kości ogonowej,
• FL – długość kości udowej dziecka,
• HC – obwód główki dziecka,
• AC – obwód brzuszka dziecka,
• TNW – termin następnej wizyty lekarskiej.

Podobne skróty medycy stosują dla wyników badań kontrolnych i laboratoryjnych. Oto kilka najpopularniejszych przykładów:

• test OGTT – test obciążenia glukozą,
• E/RBC – liczba czerwonych krwinek,
• HCT – hematokryt,
• Hb – stężenie hemoglobiny,
• WBC – liczba białych krwinek,
• PLT – liczba płytek krwi.

Jeśli w Twojej karcie przebiegu ciąży znajdują się skróty, których nie rozumiesz, nie bój się spytać lekarza, co one oznaczają. Ułatwi Ci to monitorowanie ciąży i śledzenie postępów w rozwoju dziecka.

Karta ciąży – co się z nią dzieje po porodzie?

Kartę ciąży wraz z dowodem osobistym i wynikami badań będziesz musiała przekazać położnym z traktu porodowego. Po porodzie zostanie ona załączona do Twojej całościowej dokumentacji medycznej, którą szpital ma obowiązek archiwizować przez okres 20 lat.

Czy poród bez karty ciąży jest możliwy? Oczywiście, ale może to utrudnić pracę całemu personelowi medycznemu. Jeśli karta ciąży nie jest dostępna podczas porodu, medycy będą zmuszeni oprzeć swoje podejmowane decyzje na innych źródłach informacji o przebiegu Twojej ciąży, takich jak wyniki badań, historia chorób czy ustalenia lekarza prowadzącego ciążę.

Karta ciąży – co zrobić, jeśli się zgubi lub poważnie uszkodzi?

W przypadku zagubienia lub poważnego uszkodzenia karty ciąży lekarz lub położna mogą założyć nowy dokument. Pomogą w tym wyniki wcześniej wykonanych badań biometrycznych, laboratoryjnych i obrazowych, które i tak podawane są na osobnych nośnikach. Jeżeli jednak zgubisz również te wyniki, będziesz musiała zgłosić się do laboratorium po wydanie ich kopii. Może się zdarzyć, że niektóre badania trzeba będzie powtórzyć.

Aby uniknąć niepotrzebnego stresu, przechowuj całą dokumentację dotyczącą przebiegu ciąży w teczce, chroń ją przed zniszczeniem i chowaj do torebki zaraz po opuszczeniu gabinetu lekarskiego. Jak to mówią, przezorny zawsze ubezpieczony.