Białko w moczu w ciąży (białkomocz) – co oznacza?

Badanie moczu w ciąży – dlaczego jest ważne?

W ciąży wymagana jest stała kontrola lekarska oraz regularne wykonywanie badań. Jednym z badań zlecanych na każdej wizycie jest badanie moczu w ciąży.

Analiza moczu umożliwia wykrycie infekcji układu moczowego, chorób nerek czy zatrucia ciążowego. Jednym z najważniejszych oznaczanych parametrów jest białko w moczu w ciąży.

Białko w moczu w ciąży – norma

Prawidłowo w moczu występuje niewielka ilość białka, rzędu 150 mg/dobę. Takie śladowe ilości białka nie są oznaczane w testach przesiewowych moczu, stąd prawidłowy wynik moczu to: białko w moczu nieobecne. W ciąży, z racji wzrostu objętości krwi i większego obciążenia nerek, poziom białka może się zwiększyć.

Umiarkowanie podwyższone białko w moczu występuje u 70 proc. kobiet ciężarnych. Dopiero ilość powyżej 260 mg/dobę powinna wzbudzić niepokój i skłonić do dalszej diagnostyki.

Białko w moczu w ciąży oznaczane jest w próbce porannej moczu pobranej ze środkowego strumienia, po uprzednim podmyciu okolic płciowych.

Próbka moczu powinna być jak najszybciej dostarczona do laboratorium, ponieważ tylko takie postępowanie jest gwarancją wiarygodnego wyniku.

Przeczytaj też: Konflikt serologiczny w ciąży – co to jest?

Wysokie białko w moczu – co to znaczy?

Gdy kobieta ciężarna odbiera wynik badania moczu, na którym pojawia się adnotacja o podwyższonym białku, wzbudza to jej niepokój. Niekiedy jednak przyczyny białkomoczu nie wynikają ze stanu chorobowego.

Taki fizjologiczny białkomocz w ciąży towarzyszy sytuacjom, takim jak np.:

• gorączka,
• stres,
• nadmierna aktywność fizyczna,
• dieta bogatobiałkowa,
• długotrwałe przebywanie w pozycji stojącej (białkomocz ortostatyczny).

Jeśli badanie wykaże białko w moczu w ciąży powyżej 150 mg/dobę, należy je powtórzyć, eliminując wpływ wspomnianych czynników. Jeżeli białkomocz miał charakter fizjologiczny, w następnym badaniu wynik powinien być prawidłowy.

Jednak jeśli kolejny wynik moczu w ciąży potwierdzi obecność białka, wymagane są dalsze badania. Można wykonać oznaczenie białkomoczu dobowego, czyli ilościowe oznaczenie zawartości białka w dobowej zbiórce moczu.

Białkomocz w ciąży a choroby układu moczowego

Jeśli białkomocz towarzyszy stanom infekcyjnym, oprócz obecności białka stwierdzane są leukocyty, liczne nabłonki czy bakterie w moczu w ciąży. Z kolei uszkodzeniu nerek towarzyszą erytrocyty wyługowane w ciąży i wałeczki w moczu.

Podwyższone białko w moczu w ciąży może wskazywać na liczne schorzenia. Najważniejsze z nich to:

• nefropatia cukrzycowa i nadciśnieniowa,
• kłębuszkowe i odmiedniczkowe zapalenie nerek,
• choroby autoimmunologiczne,
• infekcje oraz choroby nerek.

Białkomocz w ciąży może wynikać nie tylko z uszkodzenia nerek, ale także z obecności zatrucia ciążowego, czyli gestozy. Jej przyczyny nie są w pełni poznane, wiadomo natomiast, że do jej rozwoju predysponuje: ciąża mnoga, wiek matki wyżej 35 lat, cukrzyca ciążowa (ciężarnych), nadciśnienie lub konflikt serologiczny. Wtedy białkomoczowi w ciąży powyżej 500 mg/dobę towarzyszą obrzęki, podwyższone ciśnienie krwi oraz wodobrzusze.

Białko w wynikach badań moczu w ciąży – co robić?

Białko w moczu kobiety ciężarnej towarzyszące uszkodzeniu nerek może prowadzić do powstania zespołu nerczycowego, czyli znacznej utraty białka z moczem. Powoduje to nasilone obrzęki, wodobrzusze, zaburzenia ciśnienia krwi (zwykle nadciśnienie tętnicze) i załamanie regulacji ciśnienia osmotycznego oraz objętości krwi.

Natomiast gestoza w ciąży (zatrucie ciążowe) może prowadzić do rzucawki, co stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia matki i dziecka. Ponadto niekorzystnie mogą oddziaływać schorzenia podstawowe, których objawem jest białkomocz. Natomiast stany infekcyjne prowadzą niekiedy do przedwczesnego porodu, infekcji okołoporodowych czy nasilonej czynności skurczowej macicy.

W tym przypadku należy niezwłocznie wykonać badania dodatkowe, takie jak: kreatynina czy GFR, USG nerek, posiew moczu ciąży. Jest to konieczne, aby jak najszybciej wdrożyć leczenie i zapobiec jakimkolwiek powikłaniom.