Angina kontra szkarlatyna – objawy anginy i płonicy

Angina i szkarlatyna często atakują przedszkolaków, bo najłatwiej się nimi zarazić w dużej grupie dzieci. Zarówno przed anginą, jak i szkarlatyną nie można się ochronić, stosując szczepionki. Warto więc znać ich przebieg, by szybko i odpowiednio zareagować.

Atak anginy

Dziecko:

• ma gorączkę – temperatura ciała może sięgać nawet 40°C
• narzeka na potworny ból gardła
• może mieć wymioty i ból brzucha
• nie ma apetytu
• ma rozpulchnione gardło, powiększone i zaczerwienione migdałki pokryte czopami lub nalotami ropnymi (angina nazywana jest również zapaleniem migdałków podniebiennych) oraz białawy nalot na języku
• ma powiększone węzły chłonne szyjne i podszczękowe.

Sprawdź: Jak leczyć przeziębienie w ciąży?

Sprawdź koniecznie, jak wygląda skóra dziecka. Jeśli pokrywa ją wysypka, to może być...

... uderzenie szkarlatyny

Ta choroba nazywana jest również płonicą. Oprócz objawów związanych z wysoką temperaturą ciała oraz ostrym bólem gardła, szkarlatyna charakteryzuje się przede wszystkim wysypką. Pojawia się ona niedługo po wystąpieniu gorączki. To malusieńkie czerwone plamki, przez co wysypka przypomina ukłucia szczotką ryżową. Na początku wysypka pojawia się na buzi i szyi, potem schodzi na klatkę piersiową, brzuch, ręce, nogi i wreszcie opanowuje całe ciało, oprócz okolicy wokół ust oraz nosa (to tzw. trójkąt Fiłatowa).

Szczególnie obfity wysyp czerwonych kropek widoczny jest na twarzy, brzuchu, pod pachami i w okolicy pachwin. Ale wysypka może też pojawić się tylko w ciepłych miejscach, tj. na brzuchu, w zgięciach łokci i pachwinach. Przy ucisku ciała zaczerwienienie blednie lub znika. Skóra jest szorstka. Wysypka raczej nie swędzi, nie boli, rzadko powoduje dyskomfort.

Przeczytaj też: Powikłania po COVID-19 u dzieci

Wysypka zanika w ciągu kilku dni, ale choroba wraz z nią wcale nie ustępuje i nadal wymaga leczenia. Najdłużej o chorobie przypomina skóra - po zakończeniu leczenia, po 2-3 tygodniach od zakażenia, może zacząć się łuszczyć dużymi płatami (zwykle na dłoniach i stopach) i ten stan często utrzymuje się nawet kilkanaście dni. Nie należy się tym jednak przejmować, bo takie złuszczanie niczym nie grozi i nie pozostawia blizn.

Charakterystyczny dla szkarlatyny jest również tzw. malinowy język - początkowo obłożony białym nalotem (jak przy anginie), później staje się rozpulchniony, czerwony, z wyraźnymi kubkami smakowymi.

Wspólny mianownik - paciorkowce

Obie choroby są wynikiem ataku paciorkowców (chociaż anginę mogą wywołać również wirusy). Winnym anginy paciorkowcowej jest paciorkowiec ropny (Streptococcus grupy A). Szkarlatynę zaś wywołuje ten sam paciorkowiec, ale zakażenie przebiega nieco inaczej - choroba wylęga się dłużej niż angina (angina - w ciągu 2-4 dni, szkarlatyna - w ciągu 2-7 dni) i niekiedy lekarz podczas pierwszej wizyty zamiast szkarlatyny rozpoznaje anginę. Ale spokojnie, lek zalecony na anginę zadziała również na szkarlatynę.

Obie choroby mają jeszcze jedne wspólny mianownik. Zarówno w przypadku anginy, jak i szkarlatyny do zakażenia dochodzi drogą kropelkową, a więc podczas posiłków (np. w wyniku używania wspólnej zastawy stołowej) lub zabawy (po dotknięciu tych samych przedmiotów, których dotykał chory). Paciorkowce przenoszą się także podczas kichania i kaszlu.

Przeczytaj też: Co oznacza obłożony język u dziecka?

Takie samo leczenie

Zarówno anginę, jak i szkarlatynę wywołaną przez paciorkowce należy leczyć antybiotykami. Nieleczone choroby mogą wywołać groźne schorzenia:

• zapalenie nerek,
• zapalenie stawów,
• zapalenie mięśnia sercowego,
• zapalenie węzłów chłonnych,
• zapalenie ucha środkowego.

Zwykle lekarze przepisują chorym dzieciom penicylinę. Leczenie anginy i szkarlatyny trwa 7-10. Uwaga! Nie można go przerwać, nawet gdy stan dziecka wyraźnie się poprawi. Odstawienie antybiotyku przed terminem może wywołać groźne powikłania.

Nie tylko antybiotyk

• Przy wysokiej gorączce towarzyszącej zarówno anginie, jak i szkarlatynie, niezbędne jest podawanie preparatów przeciwgorączkowych, a przy nieco podwyższonej temperaturze wystarczą domowe sposoby na jej obniżenie (np. chłodne okłady).

• Istotne jest podawanie dziecku dużej ilości płynów. Przy silnym bólu gardła należy unikać kwaśnych oraz zimnych lub gorących napojów. Najlepiej sprawdza się chłodna woda mineralna albo letnia słaba herbatka. Tak zapobiegniesz odwodnieniu organizmu.
• Malec może odmawiać posiłków, więc proponuj mu takie dania, które nie będą nasilały bólu gardła: rozdrobnione (np. pulpeciki zamiast kotleta) i płynne (np. zupa-krem z marchewki zamiast krupniku).
• Choremu dziecku warto zapewnić spokojne i niezbyt męczące zabawy; dobrze byłoby, aby w pierwszych dniach maluch jak najwięcej leżał.

To ważne!

Warto powiadomić żłobek lub przedszkole, że dziecko jest chore - inni rodzice zwrócą uwagę na ewentualne symptomy chorób u swojej pociechy. Szkarlatyna jest zakaźna w ciągu 24 godzin przed wystąpieniem objawów. Zakaźność mija po 24-48 godzinach od pierwszej dawki antybiotyku.