Krwawienie z dróg rodnych – co oznacza i jakie są przyczyny krwawienia z pochwy?

Krwawienia z dróg rodnych w wieku rozrodczym

Krwawienia w okresie rozrodczym są bardzo powszechne. Najczęściej są wynikiem nieprawidłowości hormonalnej i zaburzeń równowagi pomiędzy dwoma podstawowymi hormonami płciowymi kobiet: estrogenem i progesteronem. Prowadzi to do rozpulchnienia błony śluzowej macicy, czyli endometrium, i jej rozrostu, co może skutkować obfitymi krwawieniami miesięcznymi, jak i plamieniami czy krwawieniami międzymiesiączkowymi. Taki sam efekt może wywołać stosowanie antykoncepcji hormonalnej, zwłaszcza na początku jej przyjmowania. Rozrost endometrium może być uogólniony lub miejscowy. W tej drugiej sytuacji nosi nazwę polipa, który może zlokalizować się jamie macicy lub jej szyjce.

Kolejną przyczyną krwawień w wieku rozrodczym mogą się okazać mięśniaki macicy. Są to łagodne guzy, które stanowią jedną z częstszych patologii narządu rodnego. Ocenia się, że również powstają na skutek uwarunkowań hormonalnych. Skrajnie rzadko dochodzi do ich transformacji w guzy złośliwe, czyli mięsaki.

Pamiętajmy jednak, że rzadką, ale możliwą patologią powodującą krwawienia u kobiet w wieku rozrodczym są nowotwory narządów rodnych, np. rak szyjki macicy. Aby się ich ustrzec, niezbędne jest regularne wykonywanie badania cytologicznego, które pozwala wykryć zmiany na wczesnym etapie, co znacząco polepsza rokowanie.

Przeczytaj też: Mięśniaki macicy – przyczyny, objawy, leczenie

Krwawienie z pochwy po menopauzie

Każde krwawienie z pochwy w wieku pomenopauzalnym to sygnał alarmujący, wymagający natychmiastowej konsultacji z ginekologiem. U kobiet po menopauzie poziomy hormonów płciowych powinny ustabilizować się na stałym i niezmiennym poziomie (nie zachodzą bowiem wówczas już cykliczne zmiany). W związku z tym nie powinny tworzyć się, wspomniane wyżej uwarunkowane hormonalnie patologie.

Mimo to u niektórych kobiet w wieku pomenopauzalnym, gospodarka hormonalna pozostaje niewyrównana i wciąż maja one tendencję do rozrostu endometrium (zwłaszcza przy stosowaniu hormonalnej terapii zastępczej), polipów czy mięśniaków.

Jednym z pierwszych rozpoznań, które należy wykluczyć przy stwierdzeniu krwawienia z dróg rodnych u kobiet w wieku pomenopauzalnym są nowotwory, zwłaszcza endometrium i szyjki macicy. W każdym przypadku należy przeprowadzić łyżeczkowanie kanału szyjki i błony śluzowej jamy macicy, aby ocenić histopatologicznie, czy nie znajdują się tam jakiekolwiek zmiany nowotworowe.

Krwawienia w ciąży

Krwawienia w pierwszym trymestrze ciąży to bardzo powszechny objaw, za każdym razem niepokojący przyszłą mamę. Ciąża to okres ogromnych zmian hormonalnych w organizmie, na które ustrój odpowiada rozpulchnieniem błony śluzowej macicy, która ma tendencję do podkrwawiania. Z reguły nie jest ono zagrożeniem dla zarodka i później płodu, niemniej jednak zawsze warto skonsultować się z lekarzem. Krwawienie na początku ciąży może być bowiem także objawem innych stanów groźnych dla życia i zdrowia matki. Jest to np. ciąża pozamaciczna, czyli ektopowa. Najczęściej lokalizuje się ona w obrębie jajowodu. Stopniowo wzrastający wewnątrz jajowodu zarodek, powoduje wreszcie jego pęknięcie i masywny krwotok z dróg rodnych. U kobiety rozwija się wówczas wstrząs z powodu masywnej utraty krwi, a jajowodu i jajnika bardzo często nie udaje się już uratować, co skutkuje ograniczeniem płodności. Pamiętajmy też, że krwawienie w początkowym etapie ciąży, może świadczyć także o postępującym poronieniu.

W późniejszych etapach ciąży, krwawienie i krwotoki mogą być objawem dwóch stanów: łożyska przodującego lub przedwczesnego oddzielenia (odklejenia) łożyska. W pierwszym przypadku łożysko zagnieżdżone jest bardzo nisko, blisko ujścia wewnętrznego szyjki macicy. Pojawiają się wówczas powtarzające się krwawienia, których częstotliwość narasta zwłaszcza w drugiej połowie ciąży. Za każdym razem stają się one coraz bardziej obfite, dlatego istotne jest szybkie wdrożenie leczenia. Pacjentki przez pozostały okres ciąży są poddawane hospitalizacji i intensywnemu nadzorowi.

Drugą groźną sytuacją jest przedwczesne oddzielenie łożyska, w trakcie którego między ścianą macicy a oddzielonym łożyskiem tworzy się krwiak. Pacjentki skarżą się wówczas na krwawienie lub krwotok z dróg rodnych ciemną krwią i silne dolegliwości brzucha. Niestety w tej sytuacji nie ma żadnych innych opcji terapeutycznych poza jak najszybszym ukończeniem ciąży.

Krwotok z dróg rodnych po porodzie

Umiarkowane krwawienie w trakcie i w okresie poporodowym to zupełnie fizjologiczne zjawisko. Uznaje się, że podczas porodu siłami natury traci się maksymalnie 500 ml krwi, a podczas cięcia cesarskiego 1000 ml. Utrata większej ilości tego płynu ustrojowego nosi już nazwę krwotoku. Może ona nastąpić w ciągu pierwszych 24 godzin po porodzie i wówczas krwotok definiuje się jako wczesny, a jeśli wystąpi w okresie połogu, czyli w przeciągu pierwszych 6 tygodni po porodzie, jako późny.

Najczęstszą przyczyną wczesnego krwotoku poporodowego jest atonia macicy, czyli niedostateczne obkurczenie się mięśnia macicy po porodzie. Źródłem krwawienia są niezamknięte naczynia w okolicy miejsc, gdzie do mięśnia macicy przylegało łożysko. Podkrwawianie może być efektem urazów w obrębie dróg rodnych. W trakcie porodu siłami natury może dojść do pęknięcia np. szyjki macicy czy krocza. O ile to drugie jest łatwo zauważalne przez położnika, o tyle pęknięcie szyjki może być rozpoznane po dłuższym czasie i dokładnej ocenie narządów w przypadku nieustającego krwawienia po porodzie.

Jedną z innych częstszych przyczyn krwawienia z dróg rodnych po porodzie są pozostałości łożyska w jamie macicy. Każde łożysko po urodzeniu jest dokładnie oceniane pod kątem tego, czy jakiś jego fragment nie został w jamie macicy. Jeśli tak się stało przeprowadza się łyżeczkowanie mające na celu zapobiegnięciu krwotokowi i zakażeniu resztek.