Wypadanie włosów u dziecka – przyczyny i leczenie nadmiernego wypadania włosów u dziecka

Włosy dziecka – kilka słów na ich temat

Bezpośrednio przed urodzeniem lub do czterech miesięcy po urodzeniu następuje nagła, szybka utrata włosów – owłosienie zmienia się wtedy z noworodkowego na dorosły. U blondynów i rudzielców może to nastąpić już przed urodzeniem i włosy po urodzeniu są rzadkie. U dzieci z ciemnymi włosami zachodzi to już po urodzeniu, najczęściej po kilku tygodniach. Lekarz powinien poinformować zaniepokojonych rodziców, że jest to proces fizjologiczny.

Fizjologicznie tracimy dziennie około 70-100 włosów. W przypadku mycia włosów raz na kilka dni może wydawać się, że jednorazowo podczas tej czynności wypada ich więcej.

Gęstość włosów również ulega wahaniom. Zwiększone wypadanie włosów obserwuje się jesienią i wiosną. Włosy rosną w tempie około 1 centymetra na miesiąc.

To też może Cię zainteresować: Niedoczynność tarczycy u dziecka

Wypadanie włosów u dziecka – co to znaczy?

Nadmierne wypadanie włosów u dziecka (łysienie) niewątpliwie wzbudza niepokój rodzica i stanowi problem natury estetycznej. Przyczyn łysienia jest wiele – od tych związanych z psychiką, jak nadmierny stres i zaburzenia psychiczne, choroby zakaźne, działania niepożądane stosowanych leków, niedobory pokarmowe, aż po choroby ogólne, np. chora tarczyca.

Wypadanie włosów u dziecka może stanowić cenną wskazówkę diagnostyczną. Rzadko łysienie i zaburzenia struktury włosów są związane z poważnymi wrodzonymi chorobami genetycznymi. Diagnostyką i leczeniem łysienia zajmują się lekarze dermatolodzy.

Dziecku wypadają włosy – jakie są przyczyny?

Łysienie u dziecka może być okresowe, przemijające lub trwałe, nieodwracalne (bliznowaciejące). Może dotyczyć ograniczonej powierzchni lub całej owłosionej skóry głowy i innych miejsc – brwi, rzęs, owłosienia pachowego i łonowego. Bywa wrodzone, związane z genetyką lub nabyte, czyli spowodowane innymi chorobami w trakcie życia.

Za wypadanie włosów u dziecka odpowiada m.in. grzybica owłosionej skóry głowy czy ostre choroby gorączkowe (tzw. łysienie telogenowe).

Inne przyczyny to: łysienie plackowate o podłożu psychogennym – stres, problemy z przystosowaniem się w środowisku przedszkolnym, szkolnym, kłopoty w rodzinie, łysienie plackowate autoimmunologiczne czy zaburzenia depresyjne, fobia społeczna. Nie można pominąć tu też przebytych chorób zakaźnych – szkarlatyny, grypy, tyfusu, a także bakteryjnych zapaleń mieszków włosowych.

Utratę włosów u dziecka może powodować również: długotrwały ucisk – u niemowląt na potylicy podczas leżenia, pociąganie włosów (koński ogon, warkocz) – wypadanie włosów dotyczy głównie okolic czoła i skroni, trichotillomania.

Przyczyną wypadania włosów u dziecka są również: choroby tarczycy – nadczynność (włosy cienkie, jedwabiste, połyskliwe) oraz niedoczynność (włosy suche, szorstkie, łamliwe), cukrzyca czy anemia.

Dlaczego dziecku wypadają włosy? Do innych przyczyn zalicza się:

• choroby układowe (toczeń rumieniowaty układowy, łuszczyca),
• atopowe zapalenie skóry
• urazy okołoporodowe,
• wrodzony niedorozwój skóry,
• liczne znamiona barwnikowe i naczyniaki,
• rzadkie choroby genetyczne,
• urazy głowy, oparzenia, substancje toksyczne (zatrucie ołowiem, rtęcią),
• leki (chemioterapia, leki przeciwmalaryczne, leki przeciwtarczycowe, heparyna, metotreksat).

Dziecko może tracić włosy również z powodu: zaburzeń wchłaniania pokarmów w jelitach,

nawracających infekcji ucha i górnych dróg oddechowych czy łysienia złośliwego (utrata włosów na całym ciele).

Grzybica głowy u dziecka

W wieku od 2 do 10 lat najczęstszą przyczyna wypadania włosów u dziecka jest grzybica skóry głowy. Obraz może być różny. U niektórych dzieci jest to jedynie niewielkie zaczerwienie skóry w miejscach łysienia, w innych przypadkach obszary łysienia są rozległe z ułamanymi łodygami włosów lub ich resztkami – głowa wygląda wtedy jakby była pokryta czarnymi kropeczkami.

Rzadziej powstają krosty czy strupy. W ciężkich przypadkach grzybicy skóry głowy może towarzyszyć powiększenie się węzłów chłonnych w okolicy potylicy i uszu (przed i za uchem).

Trochotillomania i trichofagia

Ciekawym zaburzeniem jest trichotillomania. Jest to nawykowe wyrywanie włosów. Pacjenci automatycznie, wyrywają sobie włosy, pociągając je albo owijając je wokół palca. U małych dzieci gest ten może działać uspokajająco jak smoczek i można go zaobserwować przed drzemką, w ciągu dnia lub wieczorem po położeniu dziecka do łóżka.

Dzieci starsze mogą nieświadomie wyrywać sobie włosy w trakcie odrabiania lekcji, czytania książki itp. Rzadziej jest to zaburzenie o typie natręctwa (obsesyjno-kompulsywne) – dziecko wyrywa sobie włosy świadomie, ale nie może się od tego powstrzymać. Istnieje też grupa dzieci i nastolatków, która wyrywa sobie włosy, aby zwrócić na siebie uwagę rodziców. Trichotillomanii może towarzyszyć trichofagia, czyli zjadanie włosów.

Łysienie telogenowe

Kolejnym częstym rodzajem łysienia u dzieci jest tak zwane łysienie telogenowe. Jest to nagła i uogólniona utrata włosów, rozwija się zwykle po 3 miesiącach od wystąpienia czynnika wywołującego.

Przyczyn łysienia telogenowego stanowią: choroby przebiegające z wysoką gorączką, intensywne diety odchudzające i niedobory pokarmowe, duże operacje, łojotokowe zapalenie skóry.

Zaburzenia hormonalne

Z łysieniem plackowatym autoimmunologicznym często współwystępują inne choroby z tej grupy – choroba Hashimoto, bielactwo nabyte, cukrzyca typu 1.

W tym wypadku nadmiernej utracie włosów u dziecka towarzyszą drobniutkie ubytki na paznokciach, które swoim wyglądem przypominają wtedy naparstek.

Nadmierne wypadanie włosów u dziecka – jak leczyć?

W przypadku wypadania włosów u dziecka bardzo ważny jest wywiad lekarski – ustalenie: kiedy dokładnie włosy zaczęły wypadać, czy były jakieś objawy towarzyszące, choroby współistniejące, operacje, leki stosowane przez pacjenta. Niekiedy niezbędne jest wykonanie badań krwi celem wykluczenia na przykład zaburzeń hormonalnych i niedokrwistości oraz trichogramu (badania włosów, które polega na oglądania włosów i ich cebulek pod mikroskopem).

Na rozpoznanie grzybicy pozwala badanie mikologiczne skóry głowy, a w leczeniu stosuje się leki przeciwgrzybicze.

Jeśli chodzi o trichotillomanię u dzieci najczęściej ustępuje ona samoistnie, a nieświadome wyrywanie włosów podczas oglądania bajki czy zasypiania można zwalczać, dając dziecku do ręki miękka piłeczkę czy ulubionego pluszaka.

Natomiast u nastolatków, zwłaszcza gdy zaburzenie to ma charakter natręctwa, niezbędna może okazać się porada psychologa lub psychiatry. W łysieniu plackowatym u dzieci stosuje się leki zalecone przez lekarza dermatologa.