1. miesiąc ciąży – które tygodnie, objawy, rozwój dziecka, badania, jak zmienia się ciało

1. miesiąc ciąży – jak określa się początek ciąży?

Bardzo trudno jest ustalić, kiedy faktycznie doszło do zapłodnienia komórki jajowej, dlatego pierwszy miesiąc ciąży liczy się od pierwszego dnia ostatniej miesiączki i trwa on przez cztery kolejne tygodnie.

Jako że zapłodnienie nie daje żadnych objawów, wiele kobiet może nawet nie zauważyć, że w ich organizmie zaczęło właśnie rozkwitać nowe życie. Zwykle o początku ciąży dowiadujemy się pod koniec czwartego lub ósmego tygodnia, kiedy zaniepokoi nas brak miesiączki. U niektórych kobiet wtedy też pojawiają się pierwsze objawy ciąży. Wówczas z pomocą przychodzi domowy test ciążowy, który wykrywa w moczu ciężarnej hormon beta-hCG.

Produkują go wielojądrowe komórki łożyska, które pojawiają się w ciele kobiety już po siedmiu dniach od zapłodnienia. Pozytywny wynik testu ciążowego nie jest oczywiście wyrocznią, ale wskazuje na duże prawdopodobieństwo ciąży. Należy więc bezzwłocznie wybrać się do ginekologa w celu potwierdzenia tej wiadomości. W trakcie wizyty specjalista wykona przezpochwowe badanie USG, które wskaże obecność pęcherzyka ciążowego w jamie macicy. Lekarz założy również kartę ciąży i obliczy termin porodu. Przy tego typu wyliczeniach pod uwagę ponownie bierze się datę ostatniej miesiączki, a jeśli pacjentka nie jest w stanie jej wskazać, lekarz określi „wiek” ciąży na podstawie długości ciemieniowo-siedzeniowej zarodka (pomiar CRL).

Sprawdź w naszym kalkulatorze porodu, kiedy urodzisz.

1. miesiąc ciąży – objawy

Wczesne objawy ciąży mogą pojawić się już po kilkunastu dniach od zapłodnienia, ale często interpretowane są przez przyszłe mamy jako zwiastun przeziębienia, przemęczenie lub zwykłe zatrucie pokarmowe.

Z czasem jednak zmienia się ich charakter oraz intensywność tychże symptomów. W pierwszym miesiącu ciąży pacjentkom często towarzyszą uczucie zmęczenia, bóle głowy o charakterze migrenowym oraz zawroty głowy. Do początkowych objawów ciąży należą też: ból brzucha, bolesność piersi, duże wahania nastroju oraz częste oddawanie moczu. Nietypowe objawy ciąży to z kolei nadwrażliwość na zapachy, uczucie zapchanego nosa oraz zmiana w odczuwaniu smaków.

Jednak wczesna ciąża wcale nie musi dawać wymienionych wyżej objawów. Czasem jej jedynym przejawem jest brak krwawienia w terminie spodziewanej miesiączki. Warto podkreślić, że każda kobieta w sposób indywidualny doświadcza dolegliwości związanych z fizjologią ciąży i jest to całkowicie normalne. To, że Twoja koleżanka pierwszy trymestr ciąży spędziła w łóżku, walcząc z silnymi mdłościami, wcale nie oznacza, że Ciebie spotka dokładnie to samo. Objawy w czasie ciąży mogą być dla Ciebie na tyle łagodne, że będziesz mogła bez przeszkód pracować i prowadzić dotychczasowy styl życia.

1. miesiąc ciąży – rozwój dziecka

Pod koniec czwartego tygodnia ciąży można już zauważyć u niego zawiązki kończyn, trzustki, wątroby, tchawicy oraz płuc. Koniec pierwszego miesiąca ciąży przypada na okres, kiedy zarodek ma około 5 mm, a na jego „kończynach” pojawiają się „płetwy”, które w niedalekiej przyszłości przekształcą się w dłonie i stopy.

W trakcie pierwszego miesiąca ciąży rozwój zarodka przebiega bardzo intensywnie. Zapłodniona komórka jajowa dzieli się wielokrotnie do czasu, aż około 100-komórkowy zarodek opuszcza jajowód i dostaje się do macicy celem implantacji. U ciężarnej może wystąpić wówczas niewielkie krwawienie z dróg rodnych (krwawienie implantacyjne) i jest to zupełnie naturalne. Kiedy dojdzie do implantacji zarodka w ścianie macicy, rozpocznie się proces gastrulacji, czyli tworzenia się listków zarodkowych – ektodermy, endodermy i mezodermy. Z zewnętrznych komórek formują się błony płodowe, łożysko i pępowina, a z centralnych – ciało zarodka.

Na początku ciąży, pod koniec drugiego tygodnia, z listków zarodkowych różnicują się poszczególne tkanki i narządy. Kiedy zarodek ma około 1,5-2,5 mm długości (około 3. tygodnia ciąży), dochodzi do uformowania się cewy nerwowej, z której następnie wykształca się mózg oraz rdzeń kręgowy. Jest to bardzo ważny moment ciąży. Jeżeli cewa nerwowa uformuje się w nieprawidłowy sposób, u zarodka rozwiną się poważne wady, takie jak np. rozszczep kręgosłupa czy przepuklina oponowa. Aby ich uniknąć, należy odpowiednio wcześniej przygotować się do ciąży i należycie dbać o siebie w całym jej okresie.

Kobietom w wieku rozrodczym zaleca się przyjmowanie kwasu foliowego, który aż o 70% zmniejsza ryzyko wystąpienia wad cewy nerwowej u płodu.

1. miesiąc ciąży – zdrowie przyszłej mamy

Prawidłowy rozwój płodu w dużej mierze uzależniony jest od stylu życia matki i higieny ciąży. Jeśli spodziewasz się dziecka, powinnaś bezzwłocznie zrezygnować z palenia papierosów oraz picia alkoholu. Pamiętaj, że od tej chwili to, co jesz i pijesz, warunkuje zdrowy rozwój Twojego dziecka. Zadbaj o dobrze zbilansowaną dietę. Powinna ona składać się z dużej ilości wysokiej jakości warzyw i owoców, nabiału, mięsa i ryb. Musisz jeść różnorodnie i zdrowo, a jeśli sama masz problem z ustaleniem wartościowego jadłospisu lub cierpisz na choroby przewlekłe (np. cukrzyca, otyłość), skorzystaj z porady dietetyka.

W pierwszym miesiącu ciąży bardzo ważne jest prawidłowe nawodnienie organizmu. Powinnaś wypijać nawet 2-3 litry niegazowanej wody dziennie. Jeśli wolisz, możesz zamienić ją na herbatki ziołowe, ale pamiętaj, że nie wszystkie są zalecane ciężarnym. Unikaj naparów z szałwii, krwawnika, dziurawca i liści malin. Za to spokojnie możesz sięgać po herbatkę z mięty, melisy lekarskiej, rumianku, imbiru (świetna na mdłości) lub pokrzywy.

Pamiętaj także, by przyjmować kwas foliowy, który zapobiegnie poważnym wadom cewy nerwowej u płodu. Możesz także suplementować witaminę D, kwasy DHA i jod, ale najlepiej najpierw skonsultować się w tej sprawie z lekarzem prowadzącym ciążę.

1. miesiąc ciąży – jakie badania zrobić?

W pierwszym miesiącu ciąży powinnaś wykonać następujące badania:

• grupa krwi i Rh,
• przeciwciała odpornościowe do antygenów krwinek czerwonych,
• morfologia krwi,
• ogólne badanie moczu,
• badanie stężenia glukozy we krwi na czczo,
• badanie VDRL,
• badanie w kierunki HIV i HCV,
• badanie w kierunku toksoplazmozy i różyczki,
• oznaczenie TSH.

Zalecane jest także wykonanie przeglądu stomatologicznego. Niektóre kobiety zostaną poproszone o wykonanie cytologii, jeśli od ostatniego badania minęło pół roku.