Czkawka u płodu – przyczyny, objawy, postępowanie, kiedy występuje?

Czkawka u płodu – skąd się bierze? Przyczyny czkawki w okresie życia płodowego

Czkawka u dziecka w brzuchu jest wynikiem łapczywego połykania płynu owodniowego, który znajduje się macicy i amortyzuje płód przed urazami mechanicznymi, zapewniając mu jednocześnie optymalne środowisko do rozwoju oraz swobodę ruchów.

Jeśli maluszek połyka płyn owodniowy zbyt szybko lub w zbyt dużej ilości, dochodzi do podrażnienia niedojrzałej jeszcze przepony, która zaczyna się kurczyć w niekontrolowany sposób – tym właśnie jest czkawka.

Czy picie płynu owodniowego jest bezpieczne dla płodu? W zasadzie można śmiało powiedzieć, że jest to wręcz konieczne!

Czkawka u płodu a stymulacja rozwoju układu oddechowego i moczowego

Picie płynu owodniowego przez dziecko w brzuchu wspiera rozwój mięśni oddechowych i nawilża płuca. W ten sposób płód „testuje” również działanie układu moczowego. Połknięty płyn owodniowy zostaje wydalony z powrotem do worka płodowego.

Czy to oznacza, że maluch przez większość czasu przebywa w zanieczyszczonych moczem wodach płodowych? Nie, płyn owodniowy podlega ciągłej filtracji i jest zawsze świeży. Organizm matki potrzebuje zaledwie 3 godzin, by dokonać całkowitej wymiany wód płodowych.

Objawy czkawki u dziecka w brzuchu

Po czym poznać, że płód ma czkawkę? Dla wielu kobiet, które są w ciąży po raz pierwszy, wcale nie jest to takie oczywiste. Jak już wspomnieliśmy wcześniej, przyszła mama zaczyna intensywniej czuć ruchy dziecka między 18. a 22. tygodniem ciąży. W tym czasie czkawka u płodu odczuwana jest jako wibracja lub delikatne muśnięcie w dole brzucha. Pod koniec ciąży, kiedy dziecko jest już większe, czkawka u płodu objawia się poprzez lekkie dotknięcia ścian macicy lub nawet regularne podskoki w brzuchu, które można zaobserwować z zewnątrz.

To właśnie regularność ruchów i czas trwania odróżnia czkawkę od typowego kopnięcia czy wiercenia się dziecka w macicy. Czkawka u płodu zwykle trwa kilka lub maksymalnie kilkanaście minut. Może występować nawet kilka razy dziennie i może się zdarzyć, że mama i dziecko będą mieć czkawkę jednocześnie.

Częsta czkawka u dziecka w brzuchu – czy jest czego się obawiać?

Zarówno rzadka, jak i częsta czkawka u płodu nie powinna niepokoić. Należy ją po prostu przeczekać. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy czkawka pojawia się w krótkich odstępach czasu, trwa dłużej niż kilkanaście minut, a ruchy dziecka są znacznie bardziej intensywne niż zazwyczaj (przyszła mama może mieć wrażenie, że dziecko szarpie się w brzuchu). Może to świadczyć o problemach z pępowiną. Wymienione wyżej objawy należy skonsultować z lekarzem prowadzącym ciążę lub położną.

Domowe sposoby na złagodzenie objawów czkawki u płodu

Czkawka u dziecka w brzuchu może sprawiać przyszłej mamie pewien dyskomfort, zwłaszcza jeśli właśnie szykuje się ona do snu. W takim przypadku warto spróbować kilku domowych sposobów na złagodzenie objawów czkawki u maluszka. Co można zrobić w takiej sytuacji?

• Położyć się na lewym boku, co ułatwi przepływ krwi do macicy i łożyska, a także zmniejszy ucisk na żyłę główną dolną (taka pozycja ułatwia zasypianie).
• zastosować specjalną poduszkę – rogal, która zmniejszy ucisk na kręgosłup.
• dbać o prawidłowe nawodnienie organizmu.
• stosować zróżnicowaną i dobrze zbilansowaną dietę.

Czy czkawce u dziecka w brzuchu można zapobiec? Nie jest to ani możliwe, ani konieczne. Wspomniana wyżej dolegliwość świadczy o prawidłowym rozwoju płodu i choć jej objawy mogą martwić pierwiastki, to nie należy z nimi walczyć. Zrozumienie mechanizmu powstawania czkawki u płodu zmniejszy niepokój przyszłych rodziców.

Czkawka płodu a czkawka u noworodka – jak powstaje?

Z czkawką przyjdzie się mierzyć rodzicom także po urodzeniu dziecka. U noworodków i niemowląt występuje ona bardzo często, a jej przyczyną jest połykanie dużej ilości powietrza atmosferycznego, np. w czasie płaczu czy jedzenia.

Czkawce u noworodka towarzyszy charakterystyczny dźwięk, który jest generowany przez regularne skurcze przepony przebiegające z opóźnionym zamykaniem się głośni. Dolegliwość ta nie jest szkodliwa dla dziecka, podobnie zresztą, jak nie jest szkodliwa dla dorosłych. Kiedy maluch skończy trzy miesiące, czkawka będzie pojawiać się coraz rzadziej. Jeżeli jednak niemowlęciu nadal będą doskwierać uporczywe czkawki, uniemożliwiające mu jedzenie lub spokojny sen, należy skonsultować się z pediatrą.

Słowem podsumowania, czkawka pojawia się u ludzi już w czasie życia płodowego i nie jest to dolegliwość, którą należy się przejmować. Świadczy ona o prawidłowym rozwoju dziecka i nie sprawia mu żadnego dyskomfortu. Zwykle mija samoistnie i nie wymaga konsultacji ze specjalistą. Częste czkawki pojawiają się także u noworodków i niemowląt do trzeciego miesiąca życia.