Mamazone

36. tydzień ciąży - miesiąc, badania, rozwój dziecka, brzuch

12 listopada 2025
Roksana Krysa
Roksana Krysa
Roksana Krysa

dziennikarka

36. tydzień ciąży to czas, kiedy mówi się, że przyszła mama jest „na ostatnich nogach” i czuje, że już niebawem powita swoje maleństwo. Mimo wszystko, 36. tydzień ciąży to nadal okres, kiedy w ciele zachodzą zmiany i kobietę męczą jeszcze dolegliwości ciążowe. Czego oczekiwać po tym etapie ciąży? Jak wygląda rozwój dziecka i co czuje przyszła mama?

36. tydzień ciąży
Depositphotos

36. tydzień ciąży, który to miesiąc?

36. tydzień to początek 9. miesiąca ciąży, a więc ostatniego miesiąca. Nadal jest się w III trymestrze ciąży, ostatnim. Do porodu zostało bardzo niewiele czasu. Ten planowany spodziewany jest za 4 tygodnie, ale należy się przygotować, że do rozwiązania może dojść już za… tydzień! I również będzie to poród w terminie. Jednak poród w 36. tygodniu oznaczany jest mianem wcześniejszego rozwiązania ciąży, a maluch będzie uznawany za wcześniaka. Niby tylko kilka dni różnicy, a wiele zmienia i w życiu dziecka, i przyszłej mamy!

36. tydzień ciąży – najważniejsze fakt

  • Który to miesiąc? 9. miesiąc (III trymestr).

  • Ile waży i mierzy dziecko? Średnio ok. 2,5–2,8 kg i 45–47 cm (wartości orientacyjne).

  • Ułożenie: najczęściej główkowe. Mniej miejsca to mniejsza amplituda ruchów, ale ruchy nadal powinny być odczuwalne.

  • Badania w tym tygodniu: m.in. posiew w kierunku paciorkowca 

  • Typowe dolegliwości: twardnienie brzucha, zgaga, bezsenność, częstsze mikcje, hemoroidy,obrzęki.

  • Kiedy pilnie skontaktować się z lekarzem/jechać do szpitala: odpływanie wód płodowych, zmniejszenie liczby ruchów płodu, krwawienie, silny ból głowy, zaburzenia widzenia, ból w nadbrzuszu, objawy przedwczesnego porodu. 

36. tydzień ciąży – rozwój dziecka

W 36. tygodniu ciąży waga dziecka wynosi około 2,5 kg, a długość ciała to około 45 cm. W tym czasie maluch jest już na tyle duży, że jego aktywność jest już znacznie mniejsza – ze względu na mocno ograniczoną ilość miejsca. Nadal jednak ruchy dziecka są dla mamy mocno odczuwalne. Dziecko ułożone jest w pozycji embrionalnej i powoli szykuje się do wyjścia na świat.

  • Główka dziecka w 36. tygodniu ciąży zazwyczaj jest już skierowana ku dołowi, w stronę dróg rodnych.
  • Ruchy dziecka w 36. tygodniu ciąży to najczęściej ćwiczenia chwytania, ssanie kciuka, zabawa pępowiną czy łapanie się za rączki i stópki. Połyka także wody płodowe, ćwicząc układ pokarmowy.
  • Co ciekawe, stale rosną mu paznokcie i w 35. tygodniu ciąży sięgają one niemal opuszków palców! Po urodzeniu długie paznokcie dziecka będą wymagały niemal natychmiastowego skrócenia, żeby maluszek się nie podrapał. Dlatego warto pamiętać, by w wyprawce znalazły się odpowiednie narzędzia – małe cążki czy nożyczki przeznaczone do obcinania paznokci najmłodszych dzieci.

36. tydzień ciąży to czas, kiedy układy i narządy dziecka są już całkowicie wykształcone i przystosowane do prawidłowej pracy. Ostatecznie także kształtują się płuca dziecka i osiągają już pełną dojrzałość, a maluch stale ćwiczy ruchy oddechowe. Lekko utwardzają się także kości czaszki, zanika też maź płodowa. Co ciekawe, w 36. tygodniu ciąży wartość obwodu głowy dziecka jest większa niż obwodu brzuszka mniej więcej o 2 cm! Ma to związek z intensywnym rozwojem mózgu dziecka niemal do końca ciąży.

W 36. tygodniu ciąży maluch doskonali wszystkie swoje odruchy. Zmysły dziecka także doskonale działają – słyszy ono wszystkie odgłosy z zewnątrz i potrafi je odróżniać od głosu mamy. Gdyby doszło do przedwczesnego porodu, maluch z pewnością byłby już dobrze przystosowany do życia. Jego układ pokarmowy i odpornościowy dojrzeją dopiero po porodzie, gdy maluch będzie pił mleko mamy. Niektóre dzieci urodzone w 36. tygodniu mają już na tyle rozwinięte płuca, że nie potrzebują żadnej pomocy w oddychaniu.

W rozwoju dziecka w 36. tygodniu ciąży zachodzi już niewiele zmian – maluch po prostu przygotowuje się do samodzielnego życia poza brzuchem mamy i będzie to robił także w następnych tygodniach.

36. tydzień ciąży – jak zmienia się ciało?

Trzydziesty szósty tydzień ciąży to czas, kiedy przyszła mama przeżywa prawdziwą feerię emocji. Niby jest już na końcówce, ale mimo wszystko nadal odczuwa wiele dolegliwości. Dno macicy w dalszym ciągu jest wysoko, tuż na skraju łuków żebrowych. Powoli jednak daje się odczuwać obniżenie macicy i ulgę w oddychaniu. Niestety, macica naciska teraz mocniej na pęcherz i kość łonową, co może dawać nieprzyjemne dolegliwości takie jak nietrzymanie moczu, a z pewnością konieczność jego częstszego oddawania. Dolne partie ciała, nadal solidnie obciążone, narażone są na obrzęki i opuchnięcia. Dziecko naciska również na szyjkę macicy, co może powodować uczucie kłucia w okolicy krocza.

  • W 36. tygodniu ciąży może się pojawiać krwawienie z nosa. Jest ono wynikiem zmian w układzie krwionośnym – osłabione naczynka są podatne na pękanie. W razie wystąpienia krwawienia z nosa, warto zrobić zimny okład na czoło i kark. Należy także pochylić się do przodu i uciskać płatki nosa.
  • Naturalne w tym czasie ciąży są zgaga oraz problemy trawienne. Przykre odczucia można zminimalizować przez zbilansowaną dietę. Warto unikać ostrych przypraw oraz tłustych potraw, które tylko zaostrzają uczucie zgagi.
  • W 36. tygodniu ciąży wydziela się większa ilość relaksyny – hormonu powodującego rozluźnienie stawów, dzięki czemu kanał rodny powoli się rozszerza, przygotowując do porodu. W związku z tym może się pojawiać dodatkowo ból stawów biodrowych, spowodowany dużym uciskiem macicy na nieco luźniejsze stawy.

W trzydziestym szóstym tygodniu ciąży niektóre przyszłe mamy gnębi brak pokarmu, inne już dawno doświadczyły wycieków siary. Nie jest to jednak żadnym wyznacznikiem co do tego, jak będzie przebiegało karmienie piersią. U wielu kobiet pokarm pojawia się dopiero w chwili porodu, u innych nawet kilka dni później. Zapotrzebowanie malucha na pokarm w pierwszych dniach życia jest niewielkie i nie ma się czym martwić. Nawet jeśli siara pojawi się dopiero po porodzie, wówczas będzie dla dziecka wystarczająca, bo jest bardzo bogata w wartości odżywcze.

Warto również wiedzieć, że piersi podczas karmienia działają na zasadzie produkcji, a nie magazynowania. Im częściej dziecko będzie przystawiane do piersi, tym lepiej wpływa to na laktację. Wiele kobiet po porodzie może również odczuwać charakterystycznie kłucie w piersiach w chwilach, kiedy dziecko zapłacze lub nawet na sam widok malucha. Jest to naturalna reakcja organizmu – wówczas uwalnia się oksytocyna, zwana hormonem miłości, odpowiedzialna za odczuwanie więzi, aktywację uczuć zaufania i przyciągania. Jej poziom wzrasta np. podczas przytulania czy orgazmu. Piersi rozpoczynają więc odruchową produkcję mleka, w odpowiedzi na bliskość dziecka i w oczekiwaniu na jego nakarmienie. Ten sam hormon może wywoływać skurcze macicy, dlatego wykorzystuje się go do przyspieszania akcji porodowej.

  • W 36. tygodniu ciąży mogą się nasilać problemy z hemoroidami – lub też mogą się dopiero pojawić – a także z nadwrażliwością dziąseł. Problemy z hemoroidami, także ich krwawieniem, nie są niczym niespotykanym. Można sobie nawet pomóc maściami i czopkami, ale należy zasięgnąć opinii lekarza, który dobierze odpowiedni lek.
  • 36. tydzień ciąży to nadal okres zmian hormonalnych, które mogą także powodować zwiększone upławy. Jest to charakterystyczny objaw dla niemal całego okresu ciąży. Jeśli śluz zmieni kolor, ma nieprzyjemny zapach, a w okolicach intymnych odczuwa się zaczerwienienie i pieczenie, należy wybrać się do lekarza, ponieważ może to wskazywać na infekcję i potencjalne zakażenie bakteryjne, co stanowi ryzyko przedwczesnego porodu.

Odczucia w 36. tygodniu ciąży

W trzydziestym szóstym tygodniu ciąży emocje sięgają zenitu, ale przynajmniej macica jest coraz niżej i można powoli odetchnąć. Do porodu zostało niewiele czasu, co daje się odczuć na każdym kroku. Nadal utrzymuje się wiele dolegliwości typowych dla ciąży, które utrzymywały się w ostatnich tygodniach i będą to robiły nadal, choć powolutku w coraz mniejszym stopniu. Nie zmienia to jednak faktu, że nadal trzeba o siebie dbać, a przede wszystkim – odpoczywać jak najwięcej, by zminimalizować ryzyko przedwczesnego porodu, który może być spowodowany np. upadkiem, o który łatwo ze względu na duży ciężar i wahania równowagi. Już bardzo niewiele czasu pozostało do granicy, kiedy maluch będzie mógł bezpiecznie przyjść na świat – warto więc wytrzymać „w dwupaku” jak najdłużej.

Przyszła mamo – przed tobą ostatni miesiąc ciąży, ostatnie tygodnie, kiedy czujesz pod sobą słodki ciężar. I choć waga dziecka będzie się jeszcze zmieniała – masz poczucie, że już teraz dasz radę ze wszystkim! Doskonale wiesz, że dzieci urodzone w 36. tygodniu ciąży są już dojrzałe, więc nie boisz się o bezpieczeństwo swojego malucha. Ale to naturalne, że jest ci ciężko, ba, nawet coraz ciężej. Dlatego najważniejszy jest teraz odpoczynek. Każdy wysiłek fizyczny, a także ryzyko z nim związane – możliwość upadku, zawroty głowy, nadmierne obciążenie czy nadwyrężenie swoich sił – może powodować komplikacje i doprowadzić do wcześniejszego porodu. Dlatego jest to idealny czas, by siedzieć i nic nie robić! I warto z tego korzystać, bo kiedy maluch pojawi się na świecie, taka okazja nie zdarzy się często.\

36. tydzień ciąży – objawy i szybka interpretacja

ObjawCo zwykle oznaczaKiedy pilnie do szpitala
Twardnienie brzucha Przygotowanie macicy do poroduBolesne, regularne skurcze co ≤5–7 min przez 1 h
Mniej miejsca, „przeciąganie”Zmiana charakteru ruchówWyraźne zmniejszenie liczby ruchów
ZgagaUcisk macicy na żołądekKrwawe wymioty, silny ból brzucha
Obrzęki nóg, dłoniZatrzymywanie wodyNagły obrzęk twarzy + ból głowy/zaburzenia widzenia (podejrzenie stanu przedrzucawkowego)
Wilgotność bieliznyWydzielina ciążowaOdpływanie wód płodowych (ciągły wyciek)
Plamienie/krwawienieWymaga ocenyKażde krwawienie – pilnie

36. tydzień ciąży – jakie badania zrobić?

36. tydzień ciąży to czas na kolejne ważne badania, dlatego należy wybrać się do lekarza. Jakie badania należy wykonać?

  • Badanie USG. Lekarz wskaże szacowany wzrost dziecka na podstawie długości kości udowej oraz masę płodu, co jednak nie musi oznaczać faktycznych wartości. Maluch jest na tyle duży, że trudno uchwycić go na monitorze, dlatego można tylko ogólnie zobaczyć wygląd dziecka i jego wymiary. Lekarz wskaże także stopień dojrzałości łożyska oraz będzie oceniał dojrzałość szyjki macicy, a także sprawdzi bicie serca dziecka. Z badań w ostatnim trymestrze ciąży warto zachować filmy lub zdjęcia, które będą wspaniałą pamiątką.
  • Ogólne badanie moczu.
  • Posiew z dróg rodnych, który wskaże potencjalne zakażenie bakteryjne.
  • Morfologię krwi.

Ostatnie tygodnie ciąży to czas, kiedy można być już spokojnym o dziecko, ale za to narasta stres związany ze zbliżającym się rozwiązaniem i obawy, czy wszystko skończy się pomyślnie. Nie mijają także dolegliwości ciążowe. Na tym etapie ciąży należy przede wszystkim zadbać o spokój i mentalnie przygotować się na poród. On nigdy nie jest łatwy, ale bywa także nieco demonizowany. Jeśli tylko zadbało się o odpowiednią placówkę, w której opieka okołoporodowa i oddział neonatologiczny są na najwyższym poziomie, ma się stały kontakt z lekarzem oraz pewność, że rozwój dziecka nie jest niczym zagrożony – warto być po prostu dobrej myśli i pamiętać, że dziecko czuje wszystkie emocje. Dla niego również poród jest nie lada wyzwaniem i ogromnym wysiłkiem.

36. tydzien ciąży – najczęściej zadawane pytania 

Czy w 36. tygodniu ciąży poród jest „w terminie”?
36. tydzień to późne wcześniactwo. Ciąża „terminowa” zaczyna się od 37 tc, a pełen termin to 39–40 plus 6 dni. Mimo to większość dzieci urodzonych w 36. tygodniu radzi sobie dobrze, ale wymaga baczniejszej obserwacji.

Jakie badania wykonuje się około 36. tygodnia?
Standardem jest przesiew w kierunku paciorkowca grupy B (GBS) – wymaz z pochwy i odbytu, zwykle między 36 a 37 tc. Wynik dodatni oznacza profilaktykę antybiotykową podczas porodu.

Ruchy dziecka są mniej odczuwalne. Czy to normalne?
W 36. tygodniu miejsca jest mniej, dlatego zmienia się charakter ruchów, ale ich liczba nie powinna wyraźnie spadać.

Co spakować do torby do porodu?
Dokumenty, plan porodu, koszule/ubrania, środki higieniczne, przekąski/woda. Dla dziecka: ubranka, pieluszki, kocyk, fotelik samochodowy na powrót.

Zgaga/hemoroidy w 36. tygodniu – co pomaga?
Małe, częste posiłki; unikanie tłustych i ostrych potraw; nawodnienie, błonnik i łagodne preparaty po konsultacji z lekarzem.

Jak liczyć ruchy płodu (test 10 ruchów)?
Wybierz porę największej aktywności, połóż się na lewym boku i licz do 10 wyraźnych ruchów w ciągu 2 godzin. Jeśli ruchów jest mniej lub wyraźnie słabną — skontaktuj się z położną/izbą przyjęć. (wg praktyk opieki okołoporodowej).

36. tydzień ciąży – video

Sprawdź, jak rozwija się dziecko w 34. tygodniu ciąży od zapłodnienia (36. tydzień ciąży).

współpraca: redakcja Mamazone

Bibliografia

Więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści znajdziesz w Polityce Redakcyjnej Mamazone.pl.

  1. Bręborowicz G.H. (red.). Położnictwo i ginekologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL; 2020 (wersja eBook).

  2. Bręborowicz G.H. (red.). Ciąża wysokiego ryzyka. 2. wyd. Poznań: 2006. ISBN 83-7314-088-3.


Więcej na ten temat