10. tydzień ciąży – który to miesiąc?
Dziesiąty tydzień ciąży to 2. tydzień trzeciego miesiąca, a także 8. tydzień życia dziecka. Jest to wciąż pierwszy trymestr ciąży. Czas najbardziej intensywnych i uporczywych dolegliwości ciążowych, a także aktywnego rozwoju zarodka, który zmienia się w płód.
Na tym etapie ciąży serduszko dziecka już bije, jego narządy wewnętrzne w większości są już rozwinięte. Być może jest już możliwa do określenia płeć dziecka.
10. tydzień ciąży – rozwój dziecka
Dziecko rozwijające się w Twojej macicy od 10. tygodnia ciąży przestaje być nazywane zarodkiem, a zaczyna się je nazywać płodem. Widoczne są już jego ruchy, jednak wciąż jeszcze bardzo delikatne i nieskoordynowane. Ty jeszcze ich nie wyczujesz. Na twarzy dziecka widoczne są już powieki, podbródek i przegrody zewnętrzne nosa.
Serce bije z prędkością od 140 do 180 razy na minutę, co jest całkowicie normalne dla płodu. Na tym etapie zmniejsza się ryzyko powstania wad rozwojowych dziecka. Pod koniec 10. tygodnia ciąży większość narządów wewnętrznych (np. pęcherzyk żółciowy) oraz układów jest już wykształconych. Oczywiście nie są one jeszcze w pełni rozwinięte, na to będą potrzebować kolejnych 30 tygodni.
Dziecko waży już około 5 gramów i mierzy około 3-4 cm. Błony płodowe, które do tej pory łączyły palce płodu, zaczynają zanikać. Powieki są już w pełni ukształtowane i zakrywają całe oko. Na twarzy dziecka widoczne są już usta oraz nos wraz z nozdrzami. Dziecko ma rozwinięte ramiona, z zaznaczonymi zgięciami łokcia. Może poruszać nóżkami, a także zbliża rączki do siebie.
Przeczytaj również:
11. tydzień ciąży – miesiąc, badania, rozwój dziecka, brzuch
10. tydzień ciąży – jak zmienia się ciało?
W dziesiątym tygodniu ciąży ciągle jeszcze mogą towarzyszyć Ci wcześniejsze objawy ciąży, takie jak senność, zmęczenie, mdłości, zgaga czy zaparcia. Jednak dobra wiadomość jest taka, że od teraz dolegliwości ciążowe powinny już stopniowo słabnąć i pod koniec 1. trymestru całkowicie zaniknąć.
Na dłużej pozostanie z Tobą natomiast zmienność nastrojów, płaczliwość i emocjonalność.
W 10. tygodniu ciąży możesz dodatkowo zauważyć, że jesteś wyjątkowo roztargniona, a czasami nieracjonalna. To wszystko, jak większość dolegliwości w ciąży, wina hormonów ciążowych. Na szczęście ten stan nie zostanie z Tobą na zawsze i w końcu wszystko wróci do normy.
10. miesiąc ciąży to czas dalszego powiększania się macicy. Teraz jest ona mniej więcej wielkości grejpfruta. Być może uda Ci się ją wyczuć tuż nad kością łonową, u dołu podbrzusza. Prawdopodobnie zauważysz również powiększenie się talii i oczywiście piersi. Jeżeli nie chcesz zakończyć ciąży ze zbyt wieloma nadprogramowymi kilogramami, zadbaj o zbilansowaną dietę, a także regularną porcję ruchu. Choć możesz już cierpieć na zaburzenia trawienia, absolutnie nie myśl o odchudzaniu w ciąży. Twoje ciało potrzebuje teraz energii i niedobory żywieniowe mogą negatywnie wpływać na rozwój dziecka. Możesz jednak zadbać o to, aby w Twojej diecie dominowały zdrowe produkty, bogate w witaminy i minerały.
Przeczytaj również:
12. tydzień ciąży - miesiąc, badania, rozwój dziecka, brzuch
Co na nudności w 10. tygodniu ciąży
W 10. tygodniu ciąży wiele kobiet wciąż zmaga się z tzw. „porannymi nudnościami” lub nawet częstszymi wymiotami – i wcale nie muszą one być poranne. Choć są to typowe objawy wczesnej ciąży, nie musisz cierpieć – istnieją sprawdzone, bezpieczne metody łagodzenia tych dolegliwości. Oto co warto wiedzieć i co możesz zrobić.
Zanim sięgniesz po leki, dobrze jest rozpocząć od zmian w codziennych nawykach – to często pomaga znacznie zmniejszyć objawy.
-
Jedz często, ale małe porcje, np. co 2-3 godziny po niewielkim kawałku czegoś łagodnego (krakersy, suchy tost, banan) zamiast dużego posiłku, który może „obciążyć” żołądek.
-
Pij niewielkie ilości płynów często, zamiast dużej szklanki przy jednym podejściu – szczególnie jeśli masz wymioty, lepiej wybierać chłodne i niesłodkie napoje.
-
Staraj się unikać silnych zapachów, tłustych lub pikantnych potraw, które mogą wywołać lub nasilić nudności.
-
Jeśli czujesz się na tyle dobrze – chwilowy spacer lub przewietrzenie pomieszczenia może pomóc zmniejszyć dyskomfort.
-
Rozważ imbir w niewielkich ilościach (np. herbata imbirowa lub kawałek imbiru) – badania sugerują, że może to pomóc złagodzić nudności.
Jeżeli zmiany w stylu życia nie są wystarczające, kolejnym krokiem jest suplementacja i łagodne leki, ale zawsze po konsultacji z lekarzem prowadzącym.
-
Jednym z pierwszych wybieranych środków jest witamina B6 (pirydoksyna) – w odpowiedniej dawce może przynieść ulgę w nudnościach.
-
Kolejną opcją, gdy nadal odczuwasz duży dyskomfort, jest połączenie pirydoksyny z lekami przeciwwymiotnymi, np. z doksylaminą.
Jeśli nudności i wymioty są bardzo nasilone, np. masz trudności z przyjmowaniem pokarmów, tracisz na wadze, czujesz się odwodniona lub osłabiona, konieczne może być leczenie bardziej zaawansowane.
-
W takich przypadkach mówi się o stanie określanym jako niepowściągliwe wymioty ciężarnych, czyli cięższej formie wymiotów w ciąży, wymagającej często hospitalizacji.
-
W warunkach ambulatoryjnych lub szpitalnych mogą być potrzebne leki przeciwwymiotne (np. metoklopramid, ondansetron), nawadnianie dożylne, suplementacja elektrolitów i witamin (np. B 1) oraz specjalistyczna opieka.
Przeczytaj również:
Ból głowy w ciąży – przyczyny, jakie leki można wziąć?
10. tydzień ciąży – jakie badania zrobić? Badanie USG w 10. tygodniu ciąży
Między 10. a 12. tygodniem ciąży odbędziesz kolejną wizytę ciążową, na której lekarz wykona badanie USG. To bardzo ważna wizyta, ponieważ na niej lekarz sprawdza rozwój dziecka, wyklucza ewentualne wady genetyczne, mierzy dziecko i ocenia jego parametry. Jeżeli jeszcze nie wykonywałaś zleconych na pierwszej wizycie badań kontrolnych, koniecznie wykonaj je przed kolejną. To bardzo ważne, ponieważ w razie nieprawidłowości, na przykład w wynikach morfologii czy poziomie hormonów tarczycy, lekarz zleci dodatkowe badania lub suplementację. Pamiętaj, aby przyjmować kwas foliowy oraz witaminy przeznaczone dla kobiet w pierwszym trymestrze. Są one niezbędne do prawidłowego rozwoju płodu.
Ponieważ nadciśnienie tętnicze to jedna z chorób, które dość często pojawiają się w czasie ciąży i zagrażają jej prawidłowemu przebiegowi, na każdej wizycie kontrolnej ginekolog powinien zmierzyć Ci też ciśnienie krwi.
Dieta oraz sport w ciąży
Dbaj o odpowiednią dietę i ruch. Jeżeli nudności zaczęły nieco odpuszczać, postaraj się wzbogacić dietę o więcej wartościowych produktów. Jedz regularne posiłki i nie przegładzaj się – pomoże Ci to utrzymać prawidłowy poziom glukozy. Jedz produkty bogate w kwasy wielonienasycone, a także w witaminy i minerały. Owoce, warzywa, soki, pełnoziarniste pieczywo, woda mineralna, chude mięso oraz ryby, nasiona i orzechy – to produkty, które na stałe powinny zagościć w Twoim menu. Pamiętaj też o regularnej aktywności fizycznej. Jeżeli nie masz przeciwwskazań, niepokojących dolegliwości czy plamień, codzienny ruch jest bardzo wskazany. Pomoże Ci on w walce z takimi przypadłościami, jak zgaga czy zaparcia. Poprawi nastrój i pomoże zapanować nad huśtawką hormonalną, ale też przygotuje Twoje ciało do porodu.
Miej też na uwadze, że karmienie piersią jest najwłaściwszym sposobem odżywiania noworodka, dlatego jeśli masz jakieś wątpliwości lub pytania w tym temacie, skonsultuj się z doradcą laktacyjnym lub położną. Dzięki temu po urodzeniu dziecka będziesz mogła uniknąć problemów związanych z karmieniem naturalnym.
Jeśli chcesz sprawdzić, ile jeszcze zostało Ci do rozwiązania, pomoże Ci internetowy kalendarz ciąży. Możesz go znaleźć m.in. na stronach parentingowych.
Przeczytaj również:
13. tydzień ciąży - miesiąc, badania, rozwój dziecka, brzuch
10. tydzień ciąży – video
Sprawdź, jak rozwija się dziecko w 8. tygodniu ciąży od zapłodnienia (10. tydzień ciąży).
10. tydzień ciąży – najczęściej zadawane pytania
Czy 10. tydzień to dobry moment na NIPT (nieinwazyjne badanie prenatalne)?
Tak, od ukończonego 10. tygodnia można wykonać to badanie. Jeśli wynik wskaże wysokie ryzyko, potrzebne jest badanie diagnostyczne (biopsja kosmówki, zwykle w 11–13 tyg.) lub amniopunkcja (później).
Jakie szczepienia rozważać na początku ciąży?
W sezonie jesienno-zimowym szczepienie przeciw grypie jest zalecane w ciąży. Konsultuj też szczepienia przeciw COVID-19 zgodnie z krajowymi wytycznymi.
Czy program badań prenatalnych NFZ obejmuje każdą ciężarną?
Od 2024 r. tak, dla badań nieinwazyjnych. Szczegóły i ścieżkę skierowania opisuje pacjent.gov.pl i komunikaty oddziałów NFZ. NIPT zwykle nie jest częścią refundacji.
Czy w 10. tygodniu widać już płeć dziecka na USG?
Nie, to jeszcze zbyt wcześnie, aby wiarygodnie określić płeć maluszka w badaniu USG. Narządy płciowe dopiero zaczynają się różnicować, a obraz jest jeszcze nieczytelny. Płeć czasem można podejrzeć dopiero około 16.–18. tygodnia, choć przy niektórych badaniach genetycznych (np. NIPT) można ją poznać już od 10. tygodnia na podstawie DNA płodowego we krwi mamy.
Czy w 10. tygodniu ciąży można uprawiać sport lub ćwiczyć?
Tak, o ile ciąża przebiega prawidłowo i lekarz nie zalecił inaczej. Delikatny ruch – spacery, joga prenatalna, pływanie czy lekkie ćwiczenia rozciągające – są korzystne dla krążenia, samopoczucia i trawienia. Unikaj jednak sportów kontaktowych, skoków, dźwigania i ćwiczeń, które powodują ucisk na brzuch.
Czy w 10. tygodniu mogę już przyjmować żelazo lub inne suplementy?
W większości przypadków tak, choć nie należy suplementować żelaza „na zapas”. W 10. tygodniu ciąży najczęściej kontynuuje się kwas foliowy (witaminę B9) i witaminę D, a ewentualne żelazo, jod, wapń lub kwasy DHA (kwasy tłuszczowe omega-3) włącza się tylko po ocenie morfologii i zaleceń lekarza.
Czy bóle brzucha w 10. tygodniu ciąży są normalne?
Łagodne, przejściowe bóle lub „ciągnięcie” w podbrzuszu często wynikają z rozciągania więzadeł macicy, która rośnie i dostosowuje się do rozwijającego się dziecka. To fizjologiczne i zwykle niegroźne.
Natomiast zgłoś się do lekarza, jeśli ból jest silny, pojawia się krwawienie, zawroty głowy lub omdlenia — to może być objaw poronienia zagrażającego lub innego problemu wymagającego natychmiastowej konsultacji.
