Inseminacja domaciczna – co to jest, kiedy się ją robi?

Na czym polega inseminacja domaciczna?

Inseminacja domaciczna jest metodą wspomaganego rozrodu, która charakteryzuje się najmniejszą inwazyjnością i jest najmniej obciążająca dla organizmu. Inseminacja polega na wprowadzeniu do jamy macicy nasienia dawcy, które jest wcześniej specjalnie przygotowane. Wprowadza się je za pomocą specjalnego cewnika bezpośrednio do macicy, dzięki czemu omija się ewentualne nieprzyjazne zapłodnieniu środowisko. Inseminacja może być wykonana w naturalnym lub stymulowanym procesie owulacji.

Inseminacja domaciczna NIE JEST tym samym, co zapłodnienie pozaustrojowe (in vitro), ponieważ do połączenia komórek rozrodczych dochodzi w organizmie kobiety.

Czytaj również: Ciąża a wiek biologiczny matki

Wskazania do zabiegu inseminacji

Inseminacja domaciczna stosowana jest wówczas, gdy para ma problemy z naturalnym poczęciem dziecka. Przeprowadzenie inseminacji wskazane jest w przypadkach:

• jeśli następuje niewyjaśniona przyczyna niepłodności (niepłodność idiopatyczna);
• trudności z przebyciem przez plemniki kanału szyjki macicy (zaburzenia śluzówki (tzw. wrogi śluz) lub jej brak), nieprawidłowości anatomiczne w obrębie szyjki macicy;
• zaburzeń owulacji;
• zaburzeń ejakulacji;
• słabych parametrów nasienia partnera;
• jeśli występują przeciwciała przeciwplemnikowe, uniemożliwiające dotarcie plemników do komórki jajowej;
• endometriozy;
• zaburzeń seksualnych, trudności ze współżyciem i osiągnięciem orgazmu;
• uszkodzenia rdzenia kręgowego.

Jakie szanse na uzyskanie ciąży daje inseminacja?

Inseminacja jest jedną z najprostszych i najszybszych metod w leczeniu niepłodności. Nie daje jednak gwarancji powodzenia. Skuteczność inseminacji domacicznej ocenia się na około 15%. Szanse wzrastają wraz z kolejnymi próbami, jednak nigdy nie można mieć pewności. Sporą pomocą może być stymulacja owulacji, jednak wówczas zachodzi wysokie ryzyko ciąży mnogiej.

Przyczyny niepłodności

Żaden lekarz nie da gwarancji, że procedury inseminacji przyniosą wyczekiwane rezultaty. Bardzo ważne jest, by w procesie starania o dziecko para wykonała wszelkie niezbędne badania ginekologiczne i szczegółowe badania krwi, uwzględniające np. hormony tarczycy w przypadku kobiet, które bardzo często – nie dając żadnych innych objawów – są przyczyną niepłodności i problemów z utrzymaniem ciąży. Jeśli jednak nie ma zauważa się żadnych nieprawidłowości w wynikach i nie ma da się jednoznacznie wskazać przyczyn niemożności poczęcia – wówczas mówi się o niepłodności idiopatycznej. Lekarz może zaproponować stymulację hormonalną, która zwiększy prawdopodobieństwo poczęcia, a na późniejszym etapie zabieg inseminacji, jeśli okaże się, że do niepłodności przyczyni się jedno z wyżej wymienionych zjawisk.

Przyczyn niepłodności może być wiele i mogą one leżeć zarówno po stronie mężczyzny, jak i kobiety. Zazwyczaj w naturalnych procesach starania się o potomstwo nie od razu przeprowadza się szeroką diagnostykę. Do najczęstszych przyczyn niepłodności należy zakłócona drożność jajowodów w przypadku kobiet oraz słaba jakość nasienia mężczyzny – parametry nasienia wskazują na małą ruchliwość plemników, które nie potrafią dotrzeć do jamy macicy. Jednak dopiero po przeprowadzeniu przez lekarza wywiadu i potwierdzeniu, że inseminacja jako metoda zapłodnienia nie będzie w danym przypadku skuteczna, pozostaje klinika leczenia niepłodności i wdrożenie innych procedur wspomaganego rozrodu.

Czytaj również: Testy owulacyjne: jak działają testy owulacyjne, kiedy są dni płodne?

Jak przygotować się do zabiegu inseminacji?

Do przeprowadzenia procedury inseminacji potrzeba obojga rodziców. Jeśli przyczyny niepłodności leżą po stronie mężczyzny, możliwa jest inseminacja nasieniem dawcy. Co ciekawe, skuteczność inseminacji z wykorzystaniem nasienia dawcy bywa o wiele wyższa niż w przypadku nasienia do inseminacji pobranego do partnera, szczególnie, kiedy problem tkwi właśnie w potencjale jego nasienia.

Inseminacja domaciczna przeprowadzana jest w ściśle określonym momencie cyklu kobiety – tuż przed owulacją. Może się odbyć w cyklu naturalnym pacjentki lub zachodzić z pomocą stymulacji hormonalnej. Do przeprowadzenia inseminacji kobieta mieć wykonane następujące badania:

• anty-HIV 1/2;
• anty-HCV Ab;
• badanie przeciwciał różyczki (IgG/IgM);
• toksoplazmoza (IgG/IgM);
• HBs Ag;
• anty HBc;
• VDRL;
• wymaz w kierunku chlamydii;
• badanie cytologiczne i badanie czystości pochwy;
• inne badania wskazane przez lekarza w określonych przypadkach.

Jeśli zaś chodzi o przygotowanie mężczyzny, warto wykonać badania w kierunku zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu B, C oraz HIV. Jeśli nie zachodzą żadne nieprawidłowości, samo przygotowanie do zabiegu inseminacji polega na stosowaniu się do zaleceń – abstynencji seksualnej oraz alkoholowej w okresie 3-7 dni przed zabiegiem. Samo oddanie nasienia odbywa się w specjalnie przygotowanych pomieszczeniach w pracowni rozrodu wspomaganego, bezpośrednio przed zabiegiem.

W przypadku wykonywania inseminacji z wykorzystaniem nasienia anonimowego dawcy, przyszła mama może być spokojna – dawcy nasienia poddawani są bardzo rygorystycznym, szczegółowym badaniom, także genetycznym, oraz dobierani są na podstawie grupy krwi, która nie prowadzi do konfliktu serologicznego.

Zobacz też: Jak przebiega procedura in vitro?

Jak przebiega inseminacja domaciczna?

Przebieg procedury zabiegu inseminacji jest dość prosty w przypadku kobiety – przed nim wykonuje się jedynie badanie ginekologiczne. Natomiast niezbędna jest odpowiednia preparatyka nasienia – przygotowanie płynu nasiennego, pełnego najlepszej jakości plemników. Nasienie dawcy musi więc być odpowiednio przygotowane i poddane szczegółowej analizie, aby wyodrębnić z niego najlepsze pod względem ruchliwości plemniki, o prawidłowej budowie i morfologii. Słowem – uzyskuje się jak najlepsze parametry nasienia, a znacznie ogranicza się ilość nieruchomych plemników, pozostawiając tylko te, które mają najsilniejszy potencjał zapładniający. Następnie umieszcza się je w cewniku połączonym ze strzykawką, umożliwiającą wstrzyknięcie nasienia bezpośrednio do dróg rodnych kobiety.

Inseminacja odbywa się w gabinecie, na krześle ginekologicznym i nie wymaga znieczulenia. Kobieta przyjmuje pozycję taką, jak podczas badania lekarskiego. Sam zabieg odbywa się dość szybko – trwa około 20 minut, a po nim zaleca się, by kobieta pozostała jeszcze w takiej pozycji – z nogami uniesionymi lekko do góry, co ułatwi plemnikom dotarcie do komórki jajowej.

Co ciekawe, inseminacja może się również odbyć z nasieniem partnera, przygotowanym przez niego samego. Pobrane w domu przez mężczyznę nasienie musi jednak zostać dostarczone w warunkach ambulatoryjnych (w sterylnym pojemniku i odpowiedniej temperaturze), najlepiej do 45 minut po oddaniu. Preparatyka nasienia i cały przebieg procedury odbywa się tak samo, jak w przypadku nasienia pobranego na miejscu.

Warto wiedzieć!

Jeśli para starająca się o potomstwo nie jest małżeństwem, to w przypadku inseminacji z wykorzystaniem nasienia dawcy, mężczyzna przystępujący z partnerką do procesu powinien podpisać w Urzędzie Stanu Cywilnego oświadczenie, że będzie ojcem dziecka, zaś kobieta potwierdzić taki fakt w ciągu 3 miesięcy. Bez dokumentu para nie będzie mogła przystąpić do inseminacji.

Czytaj również: Lęk przed ciążą – czy to normalne? Przyczyny lęku przed ciążą

Czy inseminacja domaciczna jest bezpieczna?

Mimo iż zabieg inseminacji polega na bezpośredniej ingerencji lekarskiej i wprowadzeniu cewnika do jamy macicy, co może wzbudzać niepewność i strach, jest on całkowicie bezpieczny i nieinwazyjny, niezależnie od tego, czy to inseminacja nasieniem partnera czy nasieniem dawcy. Konsekwencje bywają sporadyczne. Z pewnością to jedna z tych metod leczenia niepłodności, po które warto sięgnąć w pierwszej kolejności po nieudanych próbach naturalnego poczęcia.

Jeśli chodzi o dolegliwości bólowe – o ile sam zabieg inseminacji domacicznej jest bezbolesny i, jak zostało wspomniane, nie wymaga znieczulenia, o tyle po nim kobieta może odczuwać bóle głowy, bóle podbrzusza czy tkliwość piersi. Test ciążowy można wykonać 14 dni po zabiegu.

Ile kosztuje zabieg inseminacji?

Inseminacja jest refundowana przez NFZ – w przeciwieństwie do in vitro – jeśli zabieg wykonuje się w placówce posiadającej kontrakt na jego przeprowadzanie. Natomiast koszty prywatnej inseminacji domacicznej są bardzo różne, w zależności od kliniki. Mogą się wahać między 700 a nawet ponad 2000zł za jedną próbę. Inseminacja z użyciem nasienia partnera może być tańsza niż z użyciem nasienia dawcy. Warto również doliczyć do tego koszty wszystkich badań przygotowawczych i ewentualnej stymulacji hormonalnej, która może być konieczna także po zabiegu.