Wirusowe zapalenie gardła u dziecka – przyczyny, objawy, leczenie

Wirusowe zapalenie gardła u dziecka – angina wirusowa

Zapalenie gardła może być wywołane podrażnieniem delikatnej błony śluzowej, jednak częściej przyczyną chorego gardła u dziecka jest zakażenie chorobotwórczymi drobnoustrojami. Patogeny zmieniają się w zależności od wieku malucha, przy czym w największej liczbie przypadków są to wirusy – ból gardła u dziecka stanowi jeden z objawów przeziębienia. Z bakteryjnym zapaleniem gardła mamy do czynienia o wiele rzadziej. Za ten rodzaj infekcji odpowiada zwykle paciorkowiec β-hemolizujący grupy A – PBHA, wywołujący anginę paciorkowcową, określaną takę jako angina ropna.

Wirusowe zapalenie gardła i migdałków podniebiennych w języku potocznym jest nazywane anginą wirusową. Rozpoznanie, czy dziecko ma wirusowe zapalenie gardła czy to angina ropna jest istotne z uwagi na odmienny sposób leczenia obydwu rodzajów zakażeń. W przypadku paciorkowca w gardle konieczny jest bowiem antybiotyk na gardło.

Przeczytaj też: Opryszczka w ciąży – przyczyny, objawy, leczenie

Objawy wirusowego zapalenia gardła u dziecka

Objawy anginy u dzieci nieznacznie różnią się w zależności od czynnika wywołującego zapalenie gardła. W przypadku wirusowego zapalenia charakterystyczny jest ból gardła u dziecka, nasilający się przy przełykaniu. Przekrwione gardło jest czerwone, pojawia się suchość, drapanie i łaskotanie w gardle. W wyniku podrażnienia śluzówki, u dziecka może występować także chrypka. Objawy te zwykle narastają stopniowo, mogą rozwijać się nawet kilka dni. Często poprzedza je katar w postaci wodnistej wydzieliny z nosa oraz suchy kaszel. Do powyższych objawów w zależności od gatunku wirusa mogą dołączać się inne objawy takie jak:

• Uogólnione powiększenie węzłów chłonnych i śledziony – sugerują zwykle zakażenie wirusem EBV, czyli mononukleozę zakaźną.

• Zapalenie spojówek towarzyszące zapaleniu gardła – często przy zakażeniu adenowirusami.

• Powstające owrzodzenia w jamie ustnej – wirus HSV, czyli wirus opryszczki, który u dzieci przy pierwszym kontakcie może powodować opryszczkowe zapalenie jamy ustnej. W tym wypadku także występują powiększone węzły chłonne.

W przebiegu zapalenia gardła o podłożu wirusowym, dziecko ma stan podgorączkowy (temperatura ciała nie przekracza 38 stopni Celsjusza). Dziecko jest osłabione, rozdrażnione, nie ma apetytu. W niektórych przypadków występują także objawy ze strony układu trawiennego w postaci bólu brzucha, biegunki i wymiotów.

Przeczytaj też: Co oznacza obłożony język u dziecka?

Angina wirusowa czy bakteryjna – jak rozpoznać?

Angina paciorkowcowa u dziecka rozwija się znacznie częściej niż u osób dorosłych. W przeciwieństwie do zakażenia wirusowego charakteryzuje się ostrym początkiem. Kiedy dziecko ma anginę ropną, nagle występują u niego następujące objawy:

• silny ból gardła i wysoka gorączka, przekraczająca 38 stopni Celsjusza,
• bóle głowy, czasem także bóle brzucha, nudnościami i wymiotami,
• bardzo zaczerwienione gardło z widocznym białym nalotem na powiększonych migdałkach,
• ból i powiększenie węzłów chłonnych.

Warto pamiętać, że kiedy dziecko ma anginę ropną nie pojawia się kaszel ani katar, które stanowią objaw wirusowego zapalenia gardła. W przypadku anginy paciorkowcowej dziecko wygląda na zdecydowanie „bardziej chore” niż w przypadku wirusowych zapaleń gardła.

Czytaj również: Gorączka bez innych objawów u dziecka – jak postępować?

Jak leczyć wirusowe zapalenie gardła u dziecka?

W przypadku zapalenie gardła u dziecka, w którym na początku pojawia się drapanie w gardle, katar, kaszel, następnie przekrwione gardło i ból gardła, bez towarzyszącej wysokiej gorączki, możemy rozpocząć leczenie bez wizyty u lekarza.

Kiedy dziecko boli gardło, przede wszystkim należy zadbać o odpowiednie nawilżenie błony śluzowej, co częściowo uśmierzy dolegliwości. Sposobem na bolące gardło u dziecka są dostępne w aptekach bez recepty tabletki do ssania, aerozole, płyny do płukania, lizaki oraz syropy zawierające substancje łagodzące i zmniejszające uczucie drapania w gardle oraz ból.

Przed zastosowaniem danego leku na gardło dla dziecka należy zapytać farmaceutę, od którego roku życia dany preparat może być stosowany. W przypadku silnego bólu gardła można podać dziecku leki przeciwbólowe – paracetamol lub ibuprofen. Należy jednak pamiętać, że obniżają one także gorączkę i mogą maskować objawy rozwijającego się bakteryjnego zapalenia gardła u dziecka, dlatego trzeba czujnie obserwować rozwój objawów u małego pacjenta.

Domowe sposoby na gardło – jak pomóc dziecku z bolącym gardłem?

Stosowanie aptecznych leków na gardło warto połączyć z naturalnymi metodami, skutecznymi w zwalczaniu bólu gardła u dzieci. W domowym leczeniu wirusowego gardła pomocne okazuje się:

• płukanie gardła naparami z ziół, takich jak rumianek, szałwia, tymianek. Zioła należy zalać wrzątkiem, odczekać do przestygnięcia, aby płyn był ciepły, ale nie oparzył (najlepiej do temperatury 30 stopni. Dziecko powinno płukać gardło przez kilka minut, powtarzając czynność kilka razy w ciągu dnia.

• Aby pomóc dziecku z bolącym gardłem, należy bać o odpowiednie nawilżenie powietrza w pokoju, co zapobiegnie dodatkowemu przesuszaniu i drażnieniu błony śluzowej gardła.

• Warto zadbać o odpowiednią dietę malucha, podawać mu posiłki, które nie będą uszkadzały delikatnej śluzówki – unikać ostrych przypraw, suchych posiłków. W trakcie choroby warto podawać dziecku kisiele, ugotowane siemię lniane, budynie.

Domowe sposoby na ból gardła oraz leki bez recepty możemy stosować raczej u dzieci starszych, powyżej 6–7 roku życia, z dziećmi młodszymi warto wybrać się do lekarza, który oceni, jakie leczenie wdrożyć.

Kiedy do lekarza z bolącym gardłem u dziecka?

Jeśli bólowi gardła towarzyszy wysoka gorączka powyżej 38 stopni podejrzewamy bakteryjne zapalenie gardła u dziecka, dlatego należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza celem wdrożenia odpowiedniej antybiotykoterapii. Choć sama angina paciorkowcowa nawet bez leczenia ustępuje samoistnie, nie należy próbować wyleczyć dziecka domowymi sposobami na ból gardła, ponieważ możemy doprowadzić do groźnych powikłań. Wśród powikłań nieleczonej w odpowiedni sposób anginy paciorkowcowej możemy wymienić:

• ropień okołogardłowy,
• ropne zapalenie węzłów chłonnych szyi,
• zapalenie zatok przynosowych,
• gorączka reumatyczna,
• kłębuszkowe zapalenie nerek,
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
• zapalenie płuc.

Powikłania te w dobie antybiotykoterapii nie są częste, jednak jeśli leczenie wdrożymy zbyt późno lub wcale, mogą wystąpić, stwarzając zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia dziecka.