Niedobór magnezu u dziecka

Magnez – funkcje w organizmie dziecka

Magnez jest ważnym pierwiastkiem pełniącym w organizmie wiele funkcji. Bierze udział w wielu skomplikowanych reakcjach m. in. syntezie DNA, białka, reakcjach enzymatycznych. Magnez dla dziecka jest szczególnie istotny, ze względu na szybko rozwijający się młody organizm. Odpowiada za prawidłową funkcję układu nerwowego, sercowo- naczyniowego, kostnego. Wpływa na przewodnictwo nerwowo-mięśniowe, wchodzi w skład kości i zębów, a także odpowiada za utrzymanie prawidłowego ciśnienia tętniczego krwi czy gojenie się ran.

Magnez w organizmie znajduje się głównie w kościach, a także mięśniach, stosunkowo niewielka ilość w płynie pozakomórkowym (1 proc.). Zapotrzebowanie magnez u dziecka zmienia się w zależności od jego wieku.

Niedobór magnezu u dziecka może wpływać negatywnie na jego funkcjonowanie, dlatego bardzo ważne jest zapewnienie odpowiedniej, dobrze zbilansowanej diety zawierającej produkty bogate w ten pierwiastek. O utrzymaniu normy magnezu powinny również pamiętać kobiety w ciąży.

Niedobór magnezu u dziecka – przyczyny

Obniżony poziom magnezu u dziecka nazywany jest hipomagnezemią. Przyczyn tego stanu może być wiele. Bardzo często niski magnez wiąże się z niedoborem innych pierwiastków, takich jak wapń czy potas. Jedną z przyczyn braku magnezu u dziecka jest nieodpowiednia dieta, która nie pokrywa zapotrzebowania organizmu. Koniecznie należy zapewnić dziecku dietę bogatą w witaminy, makro- oraz mikroelementy, a nastolatki przestrzegać przed restrykcyjnymi dietami odchudzającymi.

Zbyt mało magnezu może wskazywać na upośledzenie wchłaniania lub trawienia tego pierwiastka. Szczególnie narażone są dzieci chorujące na choroby przewodu pokarmowego np. biegunki czy wymioty, zwłaszcza te długotrwałe. Brak magnezu u dziecka może być wynikiem również niskiego stężenia potasu lub wapnia. Kolejną przyczyną jest nadmierne wydalanie tego pierwiastka przez nerki w chorobach nerek (np. w początkowej fazie niewydolności nerek) czy nadczynności przytarczyc. Także niektóre leki (np. diuretyki pętlowe) mają wpływ na poziom magnezu we krwi.

Czytaj również: Choroba Fahra – przyczyny, objawy, leczenie

Objawy niedoboru magnezu u dziecka – jak rozpoznać brak magnezu?

Jako że magnez wpływa na wiele istotnych funkcji organizmu, objawy braku magnezu mogą dotyczyć wielu układów i narządów.

Objawy niedoboru magnezu to:

• zaburzenia funkcjonowania układu nerwowego,
• osłabienie siły mięśni,
• zwiększona pobudliwość mięśniowa,
• drżenia i skurcze mięśni,
• drżenie powiek,
• zaburzenia koncentracji,
• trudności w nauce,
• zmiana nastroju, (przygnębienie, zobojętnienie lub agresja)
• brak apetytu.

Kiedy dziecko ma niedobór magnezu, mogą doskwierać mi nudności i/lub wymioty. Zdarza się, że pojawiają się zaburzenia rytmu serca, uczucie kołatania serca, jego nieregularnego bicia. Gdy magnezu w organizmie jest za mało, u dziecka zwiększa się ryzyko wystąpienia próchnicy, występują trudności z zasypianiem czy zawroty głowy. Skutkiem niedoboru magnezu u dzieci może być nawet nieprawidłowy rozwój kości.

Według niektórych badań, niedobór magnezu zwiększa ryzyko powstawania kamieni nerkowych, astmy, a także cukrzycy typu 2 w wieku późniejszym. Obniżeniu poziomu magnezu we krwi towarzyszy zazwyczaj spadek poziomu wapnia i potasu.

W czym jest magnez? Jak uzupełnić jego niski poziom?

Leczenie niedoboru magnezu u dzieci należy rozpocząć od modyfikacji nawyków żywieniowych. Dieta bogata w magnez jest najbardziej podstawowym i najlepszym sposobem prawidłowego zaopatrzenia dziecka w tę substancję. Magnez występuje w wielu produktach żywnościowych, jednak tylko w niektórych pokarmach w większych ilościach.

Produkty bogate w magnez, o które warto uzupełnić dietę dziecka, to przede wszystkim kasza gryczana, nasiona roślin strączkowych oraz ciemne pieczywo. Duża zawartość magnezu znajduje się również w nasionach słonecznika, migdałach oraz orzechach. Dobrym źródłem magnezu jest również kakao, dlatego znajduje się też w gorzkiej czekoladzie.

Dobrze wiedzieć, że źródłem magnezu są nie tylko produkty spożywcze, ale również woda mineralna. Warto, zatem pamiętać o odpowiednim właściwym nawodnieniu dziecka, przede wszystkim wodą mineralną, nie zaś słodzonymi napojami, które są raczej odradzane w diecie dziecka.

Magnez dla dzieci – w tabletkach i w syropie

Na rynku obecna jest duża ilość preparatów zawierających magnez. Warto podkreślić, że w większości przypadków prawidłowo zbilansowana dieta jest w stanie całkowicie pokryć zapotrzebowanie dziecka na magnez. Dodatkowo zróżnicowana dieta dostarcza również wielu innych witamin oraz makroelementów. Co więcej fizjologicznie wchłanianie magnezu zależy od jego ilości w diecie – przy prawidłowej zawartości magnezu w diecie do organizmu wchłania się ok. 20 proc. tego pierwiastka, przy obniżonej nawet 90 proc. magnezu z diety ulega wchłonięciu. Z tego względu spożycie nawet względnie dużej ilości magnezu w diecie jest bezpieczne u osób z prawidłową czynnością nerek.

Jeśli dieta nie pokrywa zapotrzebowania dziecka na magnez lub występują choroby wpływające na zawartość tego pierwiastka, można pomyśleć o suplementacji gotowymi preparatami magnezu. Dla dzieci dostępny jest zarówno magnez w tabletkach, jak i magnez w syropie. Do dyspozycji mamy też kolorowe żelki z magnezem. Decyzję taką najlepiej jednak podjąć wspólnie z lekarzem, gdyż zdarza się, że występują przeciwskazania do ich stosowania, a nadmierne zwiększenie stężenia magnezu we krwi również może mieć przykre konsekwencje.

Gajewski P.Red. Interna Szczeklika 2014, Kraków, Medycyna Praktyczna, 2014, s.2423-2424

Przygoda B., Magnez, „Medycyna Praktyczna” 2012, https://dieta.mp.pl/zasady/73839,magnez [dostęp:21.11.17]