Wybór szkoły

W przypadku nauki w szkole podstawowej obowiązuje rejonizacja. To oznacza, że dziecko jest od razu przypisane do szkoły, która znajduje się w jego rejonie (brany pod uwagę jest adres zameldowania, a nie zamieszkania dziecka). Tam jest zapisane i tam musi zostać przyjęte.

Oczywiście rodzice mogą też zapisać malca do szkoły spoza rejonu. To, czy dziecko zostanie do niej przyjęte zależy od tego, czy będą tam wolne miejsca. Czasem, gdy szkoła jest wyjątkowo oblegana, rodzice decydują się nawet na przemeldowanie dziecka, by dyrektor wymarzonej szkoły nie mógł odmówić przyjęcia potomstwa. W niektórych miastach nabór przeprowadzany jest z zastosowaniem elektronicznego systemu. Ma on zapobiegać zapisywaniu dziecka do wielu szkół jednocześnie (blokuje możliwość wprowadzenia tych samych danych do różnych placówek). Teoretycznie bowiem dziecko powinno być zapisane do jednej szkoły podstawowej. Ale w praktyce rodzice często zapisują je do kilku, zwłaszcza gdy malec w wielu miejscach jest na listach rezerwowych.

Oczywiście można też zapisać dziecko do szkoły prywatnej lub społecznej za które trzeba już jednak płacić. Opinie na temat tego, które szkoły są lepsze są podzielone i warto pamiętać, że nie ma podstawówki idealnej dla każdego ucznia - to co jest plusem dla jednego, może okazać się minusem dla innego. Dlatego analizując daną szkołę trzeba zawsze myśleć o niej pod kątem konkretnego dziecka - jego temperamentu i indywidualnych potrzeb.

Wybierając podstawówkę warto zwrócić uwagę na:

1. Lokalizację

Pamiętaj, że od nowego roku szkolnego nie będziecie już mieli takiej swobody, jeśli chodzi o przyprowadzanie dziecka na zajęcia. W przedszkolu raczej nie musieliście być o konkretnej godzinie. W szkole będzie inaczej. Niekiedy dobrym wyborem jest podstawówka znajdująca się blisko waszego miejsca pracy. Pod warunkiem, że lekcje i wasz dzień w firmie zaczynają się mniej więcej o tej samej porze. Ale jeżeli odprowadzaniem lub odbieraniem dziecka będzie zajmowała się niezmotoryzowana babcia lub niania, lepiej wybierzcie szkołę jak najbliżej waszego domu bądź taką, do której jest świetny dojazd komunikacją miejską. Wybór placówki bardzo odległej zarówno od waszego miejsca zamieszkania, jak i pracy, jest bardzo ryzykowny - dojazdy zabierają sporo czasu i są męczące, także dla dziecka;

2. Wielkość szkoły

Najczęściej szkoła mieszcząca się w dużym budynku ma lepsze zaplecze sportowe i więcej sal, które mogą być wykorzystywane do różnych zajęć pozalekcyjnych. Za to mniejsza ułatwia dziecku aklimatyzację i daje mu poczucie bezpieczeństwa. W małej szkole klasy zwykle są mniej liczne, a nauczyciele są w stanie poznać wszystkich uczniów i zybciej dostrzec ewentulane problemy i je rozwiązać;

Przeczytaj też: Kiedy z dzieckiem do logopedy?

3. To, czy podstawówka jest połączona z gimnazjum

To cenna informacja. Jeśli dziecko jest nieśmiałe i lubi spokój, lepiej zdecyduj się na kameralną placówkę tylko z zerówką i klasami szkoły podstawowej. Kontakt z gimnazjalistami też z różnych względów bywa dla młodszych dzieci ryzykowny, dlatego posyłając dziecko do szkoły przy której jej gimnazjum, trzeba się dowiedzieć jak duży kontakt mają ze sobą dzieci w różnym wieku i jaka jest nad nim kontrola.

Z drugiej strony jeśli malec ma starsze rodzeństwo, łatwo nawiązuje kontakty z innymi dziećmi, tłum i hałas w szkole nie stanowią dla niego problemu - podstawówka z gimnazjum nie musi być złym wyborem. Ma też tę zaletę, że dzieci, które źle znoszą zmiany, mogą po sześciu latach podstawówki zostać w tym samym znanym miejscu. Oszczędzamy im więc dodatkowego stresu.

4. Miejsce w rankingu

Czasem można sprawdzić, jak uczniowie danej szkoły wypadli w teście szóstoklasistów (to jest możliwe tylko w niektórych miastach). Dla niektórych rodziców jest to jeden z najważniejszych wskaźników. I z pewnością można wyciągnąć z niego jakieś wnioski, jeśli chodzi np. o podejście nauczycieli, realizację programu i celu jakim jest zdanie konkretnego egzaminu. To istotne chociażby w kontekście przyjęcia do gimnazjum. Na pewno jednak nie należy owych testów przeceniać i traktować jak ostateczny wyznacznik poziomu nauczania w danej szkole. Warto też pamiętać, że nie dla każdego dzieck, szkoła, która zajmuje wysokie miejsce w rankingu i która może wywierać silną presję na uczniów i zachęcać do wyścigu, jest dobrym miejscem.

Czytaj dalej na drugiej stronie: Szkoła dobra dla dziecka. Jak ją znaleźć?

5. Zaplecze sportowe.

Sprawdź, jak duże jest boisko szkolne i sala gimnastyczna. W niektórych szkołach uczniowie ćwiczą na korytarzach - to rozwiązanie nie jest najlepsze, zwłaszcza dla dzieci, które potrzebują dużo ruchu i lubią sport;

6. To, czy do szkoły chodzi ktoś znajomy

Może w starszych klasach jest rodzeństwo, kuzyni lub sąsiedzi? Jest szansa, że dziecko szybciej odnajdzie się w nowej szkole i będzie miało mniej problemów z aklimatyzacją, jeśli będzie się tam spotykało z osobami, które zna i lubi;

7. Liczebność klasy

Optymalna liczba dzieci w klasach ogólnodostępnych nie jest określona w przepisach; są jedynie wskazania, by w klasach I-III liczba uczniów wynosiła nie więcej niż 26 dzieci. Realia są jednak inne. Szkoły znajdujące się w dzielnicach, w których mieszka wiele dzieci, oraz renomowane placówki zwykle są przepełnione. Przebywanie w nich może być trudne, zwłaszcza dla dzieci nieśmiałych, tych, które mają problemy z koncentracją i nie lubią hałasu. Trzeba mieć też świadomość, że nauczycielom licznych klas trudniej jest podejść indywidualnie do każdego ucznia.

Liczna klasa ma jednak także zalety. Niebagatelną jest to, że raczej każde dziecko może sobie tam znaleźć przyjaciela - w większym gronie na pewno znajdzie się przynajmniej jeden rówieśnik o podobnym usposobieniu i zbliżonych zainteresowaniach;

8. Kadra

Podpytaj w szkole o nauczycieli - jakie mają wykształcenie, kwalifikacje i doświadczenie zawodowe. Atutem szkoły jest kadra pedagogiczna, która stale się dokształca, chętnie prowadzi zajęcia dodatkowe zgodne z ich kwalifikacjami (np. nauczycielka po ASP prowadzi kółko malarskie). Bardzo dobrze, gdy regularnie dyżuruje psycholog, pedagog i logopeda. Dowiedz się również, czy szkoła ma własną pielęgniarkę, a może nawet pediatrę;

9. Wyposażenie klas i świetlica

Zwłaszcza świetlica jest ważna, jeśli dziecko ma spędzać sporo czasu w szkole przed i po lekcjach. Zobacz, jak jest zorganizowana (czy w tej samej klasie, w której dziecko ma lekcje, czy może w osobnym pomieszczeniu), jak jest wyposażona (czy są w niej gry oraz książki), czy można w niej swobodnie odrabiać lekcje i zjeść posiłek;

10. Stołówka szkolna

Zapoznaj się z przykładowym menu, dowiedz się, czy posiłki są robione na miejscu, czy też jest firma cateringowa. Zapytaj o opinie. Sprawdź, o której godzinie dzieci jedzą obiad i czy mają na to wyznaczony czas;

11. Zajęcia dodatkowe

Jeśli masz małego sportowca, staraj się wybrać mu szkołę, która też stawia na aktywność fizyczną np. organizuje wyjścia na basen, ma swoją drużynę piłki nożnej itp. A może twoje dziecko woli kontakt z kulturą i będzie się dobrze czuło w podstawówce, która często organizuje wycieczki do teatru i kina oraz współpracuje z aktorami czy tancerzami? Oczywiście w przypadku kilkulatka nie powinno się podejmować decyzji: "stawiamy tylko na sport" czy też "skupiamy się na teatrze". To zdecydowanie za wcześnie. Małe dziecko musi rozwijać się w miarę harmonijnie we wszystkich kierunkach. Dobrze jednak, gdy szkoła większy nacisk kładzie na to, co malca szczególnie interesuje.

Sprawdź, jak wybrać zajęcia dodatkowe

Dodatkowe czynniki ważne przy wyborze szkół prywatnych i społecznych

1. Opłata za szkołę

Sprawdź ile wynosi "opłata podstawowa" i co w sobie zawiera. Ważne jest także to, czy płaci się za 10 miesięcy w roku, czy także za wakacje. Wszystko trzeba wcześniej dokładnie podliczyć, żeby potem nie być zaskoczonym, że wydajemy na szkołę nie 1000 zł miesięcznie jak to było w planie, ale 1500 zł. Warto mieć także świadomość, że decydując się na szkołę za którą trzeba płacić, wprowadzamy dziecko w środowisko, które stać na więcej niż przeciętnie zarabiającego Polaka. To oznacza, że znajomi z klasy naszego dziecka też pewnie będą mieć droższe rzeczy od tych, jakie ma większość rówieśników. Musimy więc zastanowić się na co nas będzie stać. Nie chodzi oczywiście o to, by kupować dziecku wszystko to, co mają inni, ale też nie narażajmy go na to, by było jedynym dzieckiem w klasie, które nie ma nowoczesnych zabawek elektronicznych, nie robi urodzin w centrum zabaw czy nie jedzie na wakacje za granicę;

Czytaj dalej na drugiej stronie: Szkoła dobra dla dziecka. Jak ją znaleźć?

2. Liczba godzin lekcyjnych i obowiązkowych zajęć pozalekcyjnych

Żadna skrajność nie jest tu dobra. Czas wypełniony po brzegi przez nawet najciekawsze zadania, to brak czasu na swobodną zabawę, która jest niezbędna dla rozwoju dziecka. Oczywiście długie godziny nudy w świetlicy też im nie służą.

3. Realizowany program

Zakres programowy w szkole prywatnej i społecznej nie różni się od programu realizowanego w szkole państwowej. We wszystkich obowiązuje minimum programowe zatwierdzone przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu. Ale w szkołach prywatnych i społecznych więcej jest zajęć dodatkowych uzupełniających podstawową wiedzę. Poza tym klasy są tam ze reguły mniej liczne więc łatwiej realizuje się program. Jest możliwość indywidualnej pracy z każdym uczniem oraz dużo wagi przykłada się wychowywaniu uczniów i wpajaniu im właściwych zachowań. Często też sposób prowadzenia lekcji jest bardziej atrakcyjny i sprzyja poszerzaniu wiedzy np. do nauki wykorzystywane są pomoce multimedialne.

Ruszaj sprawdzić szkoły

Oczywiście możesz sprawdzić interesującą cię szkołę w Internecie, tzn. prześledzić opinie krążące na jej temat na różnych forach. Lepiej jednak będzie, jeśli odwiedzisz placówki, które bierzesz pod uwagę. Możesz zrobić to podczas dni otwartych, które w wielu szkołach organizowane są w marcu. Ale inne terminy też są dobre, a może nawet i lepsze bo pozwolą ci poznać prawdziwe oblicze konkretnej placówki. Idź więc do szkoły rano, przed 8.00, by zobaczyć, jak dzieci szykują się na lekcje oraz w południe, by zobaczyć, jak zorganizowana jest stołówka. Zobacz, jak wyglądają szatnie (czy jest tam wystarczająco miejsca na powieszenie ubrań i swobodne przebieranie się), toalety (czy są zadbane i czyste oraz zapewniają dziecku intymność dzięki dobrze zamykanym drzwiom); postaraj się porozmawiać z kadrą pedagogiczną i rodzicami dzieci, które do niej uczęszczają.

Na oglądanie szkoły warto zabrać ze sobą dziecko. Jego odczucia mogą być dla ciebie cenną wskazówką. Ucieszyło się na widok dużego boiska do gry w piłkę? Przestraszyło się przestronnych korytarzy z tłumem biegających dzieci? Jego reakcje dużo ci powiedzą. Ale pamiętaj też, że to co nowe zawsze budzi trochę niepokoju (także w dorosłych), więc nie należy od razu przekreślać szkoły, która nie wzbudziła u malca entuzjazmu.

Czas załatwić formalności w szkole

Wybrałaś szkołę spoza rejonu albo prywatną? Umów się na spotkanie z dyrektorem szkoły i zapytaj o możliwość przyjęcia dziecka. Może np. będziesz musiała wypełnić odpowiedni wniosek. Jeśli szkoła publiczna ma komplet uczniów ze swojego rejonu, możesz usłyszeć odpowiedź odmowną albo dziecko zostanie zapisane na tzw. listę rezerwową. Wtedy jeśli jakieś dziecko zrezygnuje, twoje ma szanse zająć jego miejsce. Warto wiedzieć, że do wielu szkól podstawowych prywatnych prowadzone są egzaminy sprawdzające wiedzę, uzdolnienia oraz samodzielność dziecka.

Psycholog radzi, jak przygotować dziecko do debiutu w szkole.