Klocki i puzzle – czemu warto się nimi bawić?

Korzyści płynące z układania klocków i puzzli

Układanie klocków i puzzli to nie tylko wspaniała zabawa, ale także szereg korzyści z niej płynących. Dlaczego zatem warto się nimi bawić?

Nauka

Dzieci uczą się przez zabawę. Zabawa puzzlami czy budowanie z klocków wiążą się z dużym walorami edukacyjnymi. Ten rodzaj zabawy wspiera rozwój dziecka, w przeciwieństwie do grających tabletów, telefonów czy mrugających obrazów na ekranie telewizora. Pierwszy kontakt malucha z mediami elektrycznymi nie powinien mieć miejsca wcześniej niż przed 18. miesiącem życia, a wtedy i tak może być jedynie sporadyczny. Puzzle są świetnym źródłem wiedzy – maluchy uczą się rozpoznawania owoców, warzyw czy zwierząt, przedszkolaki dowiadują się więcej na temat przyrody, a starsze dzieci uczą się geografii czy alfabetu. Zabawa puzzlami przygotowuje do nauki w szkole oraz uczy umiejętności projektowania i planowania własnych działań, dlatego warto zachęcać dziecko do ich układania.

Zobacz też: Jak nauczyć dziecko kolorów i kształtów?

Wyobraźnia przestrzenna

Podczas budowania z klocków czy układania puzzli rozwija się wyobraźnia przestrzenna dziecka. Choć dla starszych dzieci oczywiste jest, że należy połączyć ze sobą połówki pomarańczy, by otrzymać cały owoc, to maluchy muszą się tego dopiero nauczyć. A najszybciej nauczą się właśnie przez zabawę.

Sprawność manualna

Chwytanie drobnych elementów, podnoszenie, łączenie ich ze sobą, czy dopasowywanie jest doskonałym treningiem motoryki małej, czyli umiejętności precyzyjnego operowania dłońmi. Maluszek chwytając klocki różnej wielkości i o różnych kształtach ćwiczy sprawność palców i dłoni. Na tym jednak nie koniec. By dopasować element układanki czy połączyć ze sobą klocki, dziecko musi nauczyć się koordynacji oko – ręka. Maluch trenuje przekładanie klocka z dłoni do dłoni i ćwiczy chwytność palców. Układanie klocków czy puzzli jest idealnym ćwiczeniem rozwijającym sprawność rączek, którą należy trenować od pierwszych miesięcy życia, a wspólna zabawa z rodzicem przyniesie dziecku mnóstwo radości.

Przeczytaj: Czym zająć dziecko w podróży?

Pamięć

Układanie puzzli, nawet tych podstawowych – składających się z dwóch czy trzech elementów – jest doskonałym treningiem dla pamięci. Najmłodsze dzieci muszą najpierw dokładnie przyjrzeć się układance i przeanalizować, który element do której układanki pasuje. To nie tylko doskonałe ćwiczenie na myślenie, ale także trening na koncentrację i pamięć wzrokową. Puzzle to doskonała forma spędzenia czasu zarówno dla dwulatka, przedszkolaka czy starszego dziecka, a zabawę puzzlami można traktować jako cenny element ich rozwoju.

Skupienie

By zbudować z klocków nawet najprostszą wieżę, czy ułożyć puzzle składające się z 4 elementów, dziecko musi się skupić i skoncentrować. Co więcej, zabawy te uczą cierpliwości, spostrzegawczości i wytrwałości. Puzzle, układanki i klocki uspokajają, relaksują, dlatego też nazywane są zabawami na wyciszenie, które idealnie sprawdzą się po intensywnym dniu w przedszkolu czy szkole, a także wtedy, gdy zbliża się pora snu.

Satysfakcja i pewność siebie

Zaskakujące? Ułożenie puzzli czy zbudowanie zamku z klocków dodaje dzieciom pewności siebie. Maluchy po ukończeniu drugiego roku życia chcą być jak najbardziej samodzielne i nieustannie sprawdzają, czy samym uda im się coś zrobić. Zawsze, kiedy dziecko poradzi sobie z układanką czy klockami, poczuje ogromną satysfakcję. Pozwólmy im być z siebie dumnymi! Wspólna zabawa z zastosowaniem prostych układanek rozwija też zdolności społeczne dziecka.

Czy da się zaplanować płeć dziecka?

Puzzle i klocki – od kiedy?

Pierwsze próby połączenia ze sobą klocków czy puzzli warto podjąć już z 18-miesięcznym dzieckiem. Maluch z całą pewnością w pierwszej kolejności będzie oglądał kartoniki, wkładał puzzle czy klocki do buzi i dopasowywał według uznania. Pozwólmy mu na to, pozwólmy mu poznawać świat. Bardzo ważne jest, by bawić się razem z dzieckiem – układanie, budowanie to nie tylko miła forma wspólnego spędzenia czasu, to także rozwój malucha.

Jakie puzzle wybrać dla dziecka?

Puzzle piankowe

To zwykle pierwsze puzzle dziecka. Rodzice kupują je często niemowlakom i układają z nich matę do zabawy na podłodze. Jej poszczególne elementy mogą być pokaźnych rozmiarów, a ich wewnętrzną część stanowić np. literki lub figury geometryczne. Układaniem takich puzzli może zająć się już niemowlak, który samodzielnie siedzi. Razem z rodzicem może dopasowywać elementy, tzn. przykładać je do odpowiednich miejsc i łączyć ze sobą. Piankowe puzzle są lekkie i łatwe do uchwycenia – dlatego raczej nie wyślizną się z dziecięcych rączek. Niemowlęta dość często trenują na nich dziąsła i małe ząbki, dlatego wybieraj piankowe puzzle, które wykonane są z bezpiecznego tworzywa i mają atest. Dodatkowym atutem takich puzzli jest łatwość utrzymania ich w czystości – wystarczy umyć je wodą z mydłem.

Puzzle pluszowe

Możesz zaproponować je niemowlakowi po 10. miesiącu życia. Składają się z dużych (nawet kilkunastocentymetrowych) elementów uszytych z tkanin o różnych fakturach i wypełnionych np. szeleszczącym tworzywem czy piszczałką. Dzięki temu znakomicie rozwijają zmysł dotyku i słuchu, a w przypadku wielobarwnych tkanin – także wzroku. Zwykle wystarczy połączyć dwa elementy, by otrzymać jedną całość, np. zwierzę.

Puzzle drewniane

Mogą występować w klasycznej formie – elementów do układania na płaskiej powierzchni, które tworzą jedną całość (istnieje tylko jedno rozwiązanie), albo elementów – klocków do budowania (z różnych figur można stworzyć dowolne obrazki). Roczniakowi zaproponuj prostą układankę złożoną z dwóch elementów (np. podzielony na połowę owoc). Natomiast już dwulatek może ubierać misie lub laleczki, czyli bawić się puzzlami, które mają trzy rodzaje elementów: buźki, brzuszki i nóżki. W tym przypadku nie tyle chodzi o to, by powstały postacie, które mają wszystkie części idealnie dopasowane, co o zabawę w wypróbowywanie różnych wariantów. Z kolei przedszkolak z pewnością polubi puzzle, które będzie mógł układać w dowolny sposób, czyli traktować je jak klocki, np. użyć kwadratów do budowy domu i przykryć je trójkątem.

Puzzle stempelki

Puzzle (z grubego kartonu, drewna lub innego tworzywa) z kołeczkami do chwytania to dobry pomysł już dla roczniaka. Zachęć go, by układał obrazek, wkładając elementy w odpowiednie miejsce. Jako pierwsze warto wybrać puzzle, które mają we wgłębieniach narysowany obrazek przedstawiający brakujący element.

Puzzle sześcienne

Warto zaproponować je dziecku w 2. roku życia, kiedy lubi budować. Elementami tych puzzli są bowiem sześciany, które na każdym ze swoich boków mają fragment jednego z sześciu obrazków.

Puzzle do układania w pionie

Mogą być magnetyczne albo z miękkiego cienkiego tworzywa, które łatwo przykleja się do gładkich powierzchni. Dla dzieci, które nie są jeszcze bardzo sprawne manualnie, zwłaszcza puzzle magnetyczne mogą być łatwiejsze do układania. Można je zaproponować nawet dziecku, które niedawno skończyło rok. Z kolei puzzle – przylepce można przyczepiać między innymi do szyby w samochodzie, więc mogą być świetną zabawką na podróż. Łatwo się przyklejają, odklejają i nie pozostawiają śladów. Są też trwałe – jeśli przestaną się mocno trzymać powierzchni, to znaczy, że trzeba wypłukać w zimnej wodzie, wysuszyć i będą jak nowe.

Puzzle kartonowe

To najbardziej tradycyjna forma puzzli. Dla roczniaka można wybrać układankę złożoną z dwóch elementów. Natomiast przedszkolak z powodzeniem poradzi sobie z kilkudziesięcioma elementami, o ile zaproponujesz mu ciekawy obrazek do ułożenia. Warto wybierać puzzle z ulubionym bajkowym bohaterem, ulubionymi zwierzętami czy obiektem zainteresowań dziecka, np. kosmosem lub dinozaurem. Dla uczniów puzzle mogą też być wsparciem w nauce, np. układanie mapy Europy pomoże im zdobyć wiedzę o świecie, natomiast puzzle z literkami mogą się przydać do nauki czytania.

Kupując puzzle kartonowe, kieruj się sugestiami producenta dotyczącymi wieku dziecka. Zwróć też uwagę na to, czy obrazek jest wyraźny oraz czy ma dużo różnych charakterystycznych szczegółów – to pomaga w układaniu. Pamiętaj, że nawet w przypadku starszych dzieci, które dopiero zaczynają swoją przygodę z układaniem puzzli , należy zacząć od prostszych układanek, czyli zamiast 100 elementów wybrać tylko 30. Pomagaj maluchowi w układaniu, podpowiadaj, że najłatwiej jest zaczynać dopasowywanie elementów od narożników i konturów, a potem wypełniać środek obrazka.

Puzzle trójwymiarowe

Mogą być kuliste (najczęściej spotykane to piłka nożna lub globus), albo mieć bardziej skomplikowany kształt – przedstawiać zwierzęta lub budynki. Można kupić takie, które przedstawiają znane budowle, co stanowi dodatkowy walor edukacyjny. Już młodszy przedszkolak może zacząć przygodę z trójwymiarowymi puzzlami (dla niego dobre będą kule o mniej więcej 20 elementach). Bardziej skomplikowane mogą być zadaniem dla starszaka. Z pewnością jednak warto towarzyszyć mu podczas pierwszego układania.

Jakie klocki wybrać?

Puzzle, klocki, układanki to zabawki idealne dla każdego wieku. Na rynku dostępna jest niewyobrażalna ilość puzzli i klocków, które dedykowane są dla różnych przedziałów wiekowych – od 0+ do 99+. Maluchy uwielbiają duże puzzle piankowe czy gumowe klocki. Przedszkolaki zachwycają się puzzlami drewnianymi, sensorycznymi czy kolorowymi papierowymi. Puzzle przestrzenne to jedna z nowości dostępnych na rynku, z kolei magnetyczne idealnie sprawdzą się podczas podróży. Różne kształty, kolory i formy sprawiają, że każdy znajdzie coś dla siebie. Podobnie w przypadku klocków – drewniane, gumowe, plastikowe. Najprostsze zestawy składają się z kilki elementów, a w składzie tych dla starszych dzieci znajdziemy ich tysiące.

Kupując puzzle czy klocki, zwłaszcza dla najmłodszych dzieci, należy zadbać o to, by były bezpieczne, a dokładniej – warto zwrócić uwagę na ich skład. Maluchy wszystko wkładają do buzi, dlatego zabawki im dedykowane powinny być wykonane z materiałów poddanych kontroli jakości, posiadających certyfikaty jakości.