Jaki charakter ma twoje dziecko?

Psychologowie od wielu lat zastanawiają się, w jakim stopniu dzieci dziedziczą charakter po przodkach, nie tylko po rodzicach, ale także po dziadkach. Niektórzy są zdania, że maluszek przychodzi na świat z carte blanche, jak czysta kartka, bez zapisanych żadnych danych, które zdobywa i przyjmuje z czasem. Na pewno jednak człowiek rodzi się z pewnymi predyspozycjami uwarunkowanymi genetycznie, które można rozwinąć lub zagłuszyć w późniejszym życiu.

Od narodzin

Patrzysz na swoje nowo narodzone dziecko i zastanawiasz się, jakie będzie, czym zajmie się w życiu. Oczywiste jest, że cechy zewnętrzne w dużej mierze dziedziczy się - kolor włosów po mamie, oczu - po tacie, paznokcie - po babci Kazi, a długie palce u rąk - po dziadku Jurku, który był pianistą. Lecz nie wszyscy wiedzą, że w spadku dziecko dostaje również temperament. Zdarza się, że rodzice wspominają - "Jak miałem pięć lat, też byłem taki energiczny, stale ze zdartymi kolanami chodziłem - zupełnie jak Piotruś teraz".

Przeczytaj też: Jaki sport dla przedszkolaka?

Środowisko i rodzina

Wiele zależy także od wpływu otoczenia i środowiska, w którym się dziecko rozwija - rodzina bliższa i dalsza, przyjaciele domu, przedszkole, szkoła. Duże znaczenie ma też środowisko społeczne, w jakim żyje rodzina - czy rodzice są osobami religijnymi, czy uprawiają sport, jakie mają zainteresowania, na jakim poziomie finansowym funkcjonują.

Aktywność dziecka

Nadopiekuńczość rodziców jest cechą często spotykaną. Ogranicza ona prawidłowy rozwój dziecka, nie pozwala mu rozwinąć skrzydeł. Jeśli dasz dziecku szansę na poradzenie sobie z trudną sytuacją, z kłótliwym kolegą czy roszczeniowym bratem, to maluch nauczy się przezwyciężać problemy. Niewielkie trudności życiowe nie urosną wtedy do rangi kłopotów nie do przejścia.

Wpływ rodziców

Najważniejszymi osobami w kształtowaniu charakteru dziecka są rodzice. Z nimi zwykle ma najwięcej kontaktu, relacje tata-mama maluch obserwuje na co dzień, widząc, czy tata szanuje mamę, czy codziennie ze sobą rozmawiają, czy są dla siebie mili i czuli. Dziecko poznaje, jakim wartościom hołdują rodzice, czy mają zainteresowania intelektualne i czy je rozwijają. Uczestnicząc w życiu rodziny, mały człowiek dostrzega, jak rodzice funkcjonują w rozmaitych sytuacjach życiowych - czy mówią "dzień dobry" sąsiadom, ekspedientce w sklepie, w jaki sposób tata traktuje innych kierowców na drodze. Przykłady można mnożyć, ale każdy z nich wywiera wpływ na dzieci, które są świetnymi obserwatorami i naśladowcami.

Proces długotrwały

Charakter dziecka kształtuje się od pierwszych dni życia. Pewnych cech temperamentu nie da zmienić, jednak nad niektórymi udaje się pracować.

• Jako rodzic dostrzegaj przede wszystkim mocne, dobre strony dziecka - jeśli jest energiczny, to nie zmuszaj go, by siedział spokojnie przy stole czterdzieści minut w oczekiwaniu na obiad. Jeśli lubi brykać, a powrót z przedszkola to dla niego tor przeszkód, po którym można biegać, skakać, wspinać, pozwól mu na tę formę aktywności, oczywiście w granicach rozsądku. W przeciwnym razie twoja pociecha w inną stronę skieruje swoją energię, np. pobije psa lub ugryzie brata.
• Towarzysz swemu dziecku, obserwuj je i wspieraj. Pamiętaj, że jesteś dla dziecka pierwszym nauczycielem. Kiedy podglądasz zabawę swoich dzieci, zobaczysz siebie jak w krzywym zwierciadle - naśladują twoje zachowania, ton głosu, gesty albo krzyk i przemoc, jeśli jest obecna w waszym domu.
• Nie oceniaj i nie oskarżaj dziecka o cechy charakteru - marzyłaś, że syn będzie odważnym typem sportowca, a z twego kilkulatka wyrośnie raczej nieśmiały mól książkowy. Zainteresowanie światem i chęć zdobywania wiedzy to dobra cecha. Może zachęcony przykładem rodziców polubi pływanie?
• Bądź samokrytyczna. Jeśli dziecko krzyczy, może ty też na nie krzyczysz. Miej odwagę przyznać się do błędu wychowawczego i poprosić dziecko o wybaczenie. To nie jest utrata twarzy, wręcz przeciwnie - mały człowiek zobaczy, że jest dla ciebie naprawdę ważny i że powiedzenie słowa "przepraszam" przystoi nawet tobie. Jemu wtedy też przyjdzie łatwiej przeprosić, gdy nabroi.