Co łączy małżeństwo bardziej niż miłość? Wspólny kredyt! Chociaż fraza ta brzmi niczym zaczerpnięta z księgi dowcipów, niesie ze sobą pewną prawdę życiową. Młode pary, chcąc rozpocząć samodzielne życie i kupić pierwsze, wspólne, wymarzone M2, często muszą pomyśleć o kredycie, i to długoterminowym - na 30-35 lat. Tymczasem, coraz więcej małżeństw rozpada się wcześniej. Co więc robić, jeśli po związku pozostały jedynie zobowiązania finansowe? Oto możliwe rozwiązania dla byłych małżeństw i par, które  nie zalegalizowały swego związku (nie ma bowiem prawnych przeszkód, aby wziąć kredyt razem z partnerem, z którym nie łączy nas ślub).

Kredyt w małżeństwie

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami wspólność majątkowa, która obejmuje przedmioty nabyte w trakcie trwania małżeństwa. Aby dokonać wspólnego zakupu nieruchomości małżonkowie muszą wyrazić zgodę na ten zakup (oboje zawierają umowę kupna nieruchomości). Podobnie jest z kredytem. W tym przypadku też oboje muszą zawrzeć umowę kredytową z bankiem. To, jakie zabezpieczenie spłaty kredytu trzeba będzie ustanowić, będzie wynikać z indywidualnych warunków umowy kredytowej zawartej z bankiem oraz zdolności kredytowej.

CO DZIEJE SIĘ Z KREDYTEM W PRZYPADKU ROZWODU?

Względem banku wasza sytuacja się nie zmienia. Niezależnie od tego czy jesteście razem czy nie, kredyt musi być spłacany, a  obowiązek spłaty ciąży na was obojgu. Jakie są możliwe rozwiązania powalające na uwolnienie się od zobowiązania kredytowego?

1. Możecie sprzedać mieszkanie, z otrzymanych środków spłacić kredyt, a jeśli zostanie nadwyżka - podzielić się nią. Musi to być wasza wspólna, uzgodniona decyzja, gdyż nieruchomość stanowi wasz majątek wspólny, co oznacza, że żadne z was nie może samodzielnie nim rozporządzić.
2. Możecie dokonać podziału majątku wspólnego (na zgodny wniosek) i określić, które z was zatrzyma mieszkanie i będzie dokonywać dalszych spłat kredytu. Ale uwaga, konieczne będzie formalne przejęcie kredytu przez jedno z was. W przeciwnym razie - z prawnego punktu widzenia do spłat kredytu będziecie wciąż zobowiązani oboje. Taka zmiana (wyłączenie jednego  kredytobiorcy) pociąga za sobą konieczność uzyskania zgody banku. On oceni, czy ten, kto ma zostać z kredytem, ma odpowiednią zdolność kredytową. Bank może też zażądać dodatkowego zabezpieczenia, gdy bieżąca wartość nieruchomości przewyższa wysokość kredytu. W pewnych sytuacjach, łatwiejsze może się okazać refinansowanie kredytu w innym banku, więc warto to rozważyć.

W przypadku braku porozumienia między wami konieczny może być sądowy podział majątku wspólnego. W trakcie takiego postępowania sąd może zdecydować, które z was pozostanie w mieszkaniu i zasądzi odpowiedni obowiązek spłaty na rzecz drugiego małżonka. Mimo takiego podziału, sąd nie może skutecznie zdecydować, które z was ma spłacać kredyt. Wspólne zobowiązanie kredytowe pozostanie, gdyż przypisanie przez sąd tego zobowiązania jednemu z was, bez zgody banku, nie jest możliwe. Stanowiłoby ono naruszenie praw wierzyciela (banku) i w sposób istotny pogarszałoby jego sytuację względem pierwotnie określonych warunków umowy kredytowej, która przewidywała dwóch kredytobiorców.

CO Z KREDYTEM ZACIĄGNIĘTYM PRZEZ JEDNEGO Z MAŁŻONKÓW PRZED ŚLUBEM?

Można wyobrazić sobie następujący scenariusz: twój mąż 2 lata przed zawarciem małżeństwa kupił trzypokojowe mieszkanie i zaciągnął kredyt hipoteczny. Wzięliście ślub (macie wspólność ustawową), a następnie decydujecie się zamieszkać w tym mieszkaniu. Razem prowadzicie gospodarstwo domowe, a z majątku wspólnego (bo tak się umówiliście) spłacacie raty kredytu. Czy mieszkanie będzie waszą własnością i jak będą wyglądały wasze rozliczenia w przypadku rozwodu?

Pomimo iż raty kredytowe będą spłacane  z majątku wspólnego, mieszkanie stanowić będzie majątek odrębny męża. Przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności majątkowej (w tym przypadku przed zawarciem małżeństwa) zaliczane są bowiem do majątku osobistego każdego z małżonków. Tak samo zalicza się wierzytelności (długi) zaciągnięte przed zawarciem małżeństwa. W przypadku rozwodu, przysługiwać ci będzie więc jedynie roszczenie do męża o zwrot kwot które uiszczaliście z majątku wspólnego na jego majątek odrębny, a więc o zwrot płaconych rat kredytowych.  Jeśli nie dojdziecie do porozumienia w zakresie wzajemnych rozliczeń, nie obejdzie się bez postępowania sądowego. Oczywiście zobowiązanie kredytowe wobec banku nadal obciążać będzie wyłącznie męża.

Czytaj dalej na następnej stronie: Co zrobić z kredytem na mieszkanie po rozstaniu?