Upławy

Przyznajemy, że już samo słownictwo może zniechęcać do zgłębiania tematu - bo kto chciałby przyglądać się czemuś, co zostało ochrzczone "upławami" lub "wydzieliną"? Ale uprzedzenia na bok! Trzeba, dla własnego zdrowia, dokładnie obejrzeć to, co widać na bieliźnie. Tłumaczymy szczegółowo, kiedy można odetchnąć z ulgą, a kiedy trzeba interweniować.

Prawidłowy śluz szyjkowy

Pojawienie się wydzieliny z dróg rodnych nie musi oznaczać nic złego. Wprost przeciwnie: to normalne, że przez cały miesięczny cykl z pochwy wydostaje się tzw. śluz szyjkowy. W różnych fazach odgrywa różną rolę. Warto zawrzeć z nim bliższą znajomość. Nie tylko przyjrzeć się mu na bieliźnie, ale także wprowadzić dwa palce do pochwy i obejrzeć (oraz powąchać) to, co na nich znajdziesz. Nie kręć nosem, nie ma w tym nic niestosownego, to kolejna metoda poznawania własnego ciała i jego fizjologicznych procesów.

Upraszczając możemy wyróżnić dwa główne rodzaje śluzu: "płodny" i "niepłodny".

Śluz "płodny"

Przed owulacją i w trakcie jej trwania pojawia się w pochwie śluz zwany estrogennym lub płodnym (towarzyszy dniom płodnym). Zauważysz go mniej więcej 11 dnia cyklu (jeśli twój cykl jest regularny i 28-dniowy). Daje wyraźne uczucie wilgoci w pochwie i na bieliźnie. Jest bezbarwny, elastyczny i ciągliwy. Kiedy nabierzesz go na palce i oddalisz je od siebie, będzie się zachowywał i wyglądał jak surowe białko kurzego jaja - rozciągnie się między palcami. Gdy potrzesz palce o siebie zauważysz także, że jest dość śliski. Jest także bezwonny. Ten śluz jest przyjazny plemnikom. Zawiera substancje odżywcze, dzięki którym plemniki mogą dłużej czekać na jajeczko. Ułatwia też plemnikom poruszanie się oraz chroni je przed kwaśnym środowiskiem kobiecej pochwy. Jak się łatwo domyślić, będzie zostawiał ślady na twojej bieliźnie tuż przed owulacją, w jej trakcie i trochę po - czyli mniej więcej od 11 do 18 dnia cyklu (to może się wahać w zależności od długości cyklu). Najwięcej zaobserwujesz go w samym środku cyklu. Niektóre kobiety skarżą się, że jest go tak dużo, iż mają wręcz uczucie wilgotnej bielizny.

Śluz "niepłodny"

W okresie po owulacji, aż do miesiączki możesz zaobserwować śluz gestagenny. Może pojawić się w pochwie i na bieliźnie także tuż po miesiączce, zanim wejdziesz w fazę płodną. Jego zadaniem jest blokować plemnikom podróż do macicy. Jest dużo bardziej lepki i kleisty od śluzu estrogennego. Nie daje poczucia wilgoci. Może być mętny. Ma białawy lub żółtawy kolor. Nie jest przezroczysty, ciągliwy ani elastyczny. Jeśli nabierzesz go na palce i oddalisz je od siebie, część śluzu zostanie na jednym palcu a część na drugim. Nie jest obfity, ale na bieliźnie pozostawia białawe naloty, szczególnie widoczne w samym środku majtek - w miejscu, w którym bielizna styka się z ujściem pochwy.

Upławy

Chociaż "upławy", bywają czasem używane jako synonim słowa "wydzielina", to warto wiedzieć, że ich znaczenie jest węższe i oznaczają "wydzielinę nieprawidłową". Tak więc ginekolog pytając cię o "upławy", pyta o śluz nieprawidłowy, odmienny od tego, jaki zwykle oglądasz na bieliźnie.

Kobieca pochwa nigdy nie jest jałowa, czyli wolna od bakterii. I dobrze bo wiele z nich pracuje na naszą korzyść. Na przykład pałeczki kwasu mlekowego to wewnętrzna armia, która chroni nasze zdrowie intymne - trzyma w szachu inne mikroby. Jeśli jednak ilość pałeczek kwasu mlekowego spada lub do pochwy dostanie się drobnoustrój, silniejszy od naszych wojowników, w pochwie zaczynają namnażać się wrogie drobnoustroje. I zaczynają się kłopoty. Świadczą o nich między inny zmiany w wyglądzie śluzu.

Oto najczęstsze choroby intymne, które możesz podejrzewać, obserwując upławy.

1. Kandydoza pochwy zwana inaczej drożdżycą lub popularnie grzybicą pochwy.

Spowodowana jest głównie przez drożdżaka o nazwie Candida albicans. Jest to najczęstsze zakażenie wśród kobiety: cierpi na nie przynajmniej raz w życiu aż trzy czwarte pań! Co gorsza, lubi powracać, często wielokrotnie. Kiedy drożdżaki za bardzo się namnożą, okolice intymne z dnia na dzień zaczynają strasznie swędzieć i piec, przy czym świąd nasila się, gdy jest ciepło, np. kiedy leżymy w łóżku. W czasie oddawania moczu wszystko szczypie, co jest częściowo skutkiem drapania swędzących okolic, a częściowo, spowodowanych stanem zapalnym powodującym mikropęknięcia delikatnej śluzówki. Okolica intymna jest zaczerwieniona i lekko obrzęknięta (też częściowo na skutek drapania).

Pojawiają się także charakterystyczne upławy: białe, gęste, trochę grudkowate lub kłaczkowate - kobiety często opisują je jako "serowate kłaczki". Gdy wsuniesz palec do pochwy i wybierzesz wydzielinę, na palcu znajdziesz upławy w postaci zbioru białych punktów, czasem rozprowadzonych w śluzie szykowym (jeśli jest to czas owulacji). Podczas fazy poowulacyjnej upławy są gęstsze i bardziej zbite. Są bezwonne, albo mają lekki zapach pleśni oraz dość obfite.

Niestety, infekcja sama nie minie, trzeba iść do ginekologa, który przepisze kurację przeciwgrzybiczną, z reguły zarówno doustną, jak i dopochwową.

2. Bakteryjne zapalenie pochwy (waginoza bakteryjna)

Może być spowodowane przez różne bakterie. Jedną z dość często diagnozowanych, jest gardnerella vaginalis. Bakteryjne zapalenie pochwy przebiega ze świądem (choć nie zawsze on występuje), ogólnym podrażnieniem okolicy sromu i pieczeniem przy oddawaniu moczu.

Towarzyszą mu też białe lub szarawe upławy. Nie są kłaczkowate czy grudkowate, ale jednorodne i trochę pieniste. Nie muszą być obfite i nie ciągną się między palcami. Jeśli wsuniesz palec do pochwy i go powąchasz, poczujesz charakterystyczny, rybi zapach, stosunkowo silny, który w dodatku nasila się po stosunku.

Infekcję można wyleczyć, stosując doustne i /lub dopochwowe antybiotyki oraz pałeczki kwasu mlekowego.

Posłuchaj, co ginekolog mówi o bakteryjnym zapaleniu pochwy .

3. Rzeżączka

To bakteryjna choroba, przenoszona głównie drogą płciową. Jest bardzo zakaźna i przyjmuje się, że kontakt seksualny z osobą chorą daje 90 proc. prawdopodobieństwa zakażenia. Objawy pojawią się zwykle po ok. 7 dniach od zakażenia. Należą do nich pieczenie i ból podczas oddawania moczu, czasem także podczas przy stosunku.

Upławy, które występują przy rzeżączce, są niestety, mało charakterystyczne. Z reguły żółtawe, czasem bywają krwiste. Zdarza się też, że w żółtawej wydzielinie widać krwawe kłaczki. Upławy są raczej kleiste i mało elastyczne. Jeśli im się przyjrzysz, zauważysz, że są to upławy ropne lub śluzowo-ropne. Raczej nie mają silnego, charakterystycznego zapachu.

Rzeżączkę leczy się antybiotykami. W żadnym wypadku nie można długo odkładać wizyty u lekarza, ponieważ nieleczona rzeżączka powoduje bardzo poważne problemy zdrowotne.

4. Rzęsistkowe zapalenie pochwy (rzęsistkowica)

Jest wywoływane przez pierwotniaki i przenoszone głównie drogą płciową. Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy do zakażenia dochodzi w inny sposób np. podczas korzystania z zakażonej toalety. Rzesistek pochwowy namnaża się głównie w pochwie i cewce moczowej, powodując ból podczas oddawania moczu i uprawiania seksu. Mogą pojawić się też trudności z oddawaniem moczu. Wejście do pochwy jest ogólnie podrażnione (ze względu na stan zapalny).

Upławy, które towarzyszą zakażeniu, bardzo niemiło pachną, a wręcz nawet cuchną. Jest ich sporo, ślady na bieliźnie są bardzo wyraźne, mają zielonkawy lub żółtawy kolor. Nie są ciągliwe ani elastyczne.

Mogą pojawić się też krwawienia podczas stosunku. Niestety w 10 proc. przypadków choroba może przebiegać bezobjawowo. Zakażenie rzęsistkiem leczy się chemioterapeutykami.

Posłuchaj, co ginekolog mówi o rzęsistkowym zapaleniu pochwy .