Rozstęp mięśni brzucha

Mięsień prosty brzucha to ten najbardziej widoczny. Jeśli jest wyrzeźbiony, tworzy efektowny "kaloryfer". Rozpięty jest pomiędzy dolnym końcem mostka a spojeniem łonowym. Dzieli się na dwie części - pasma, położone symetrycznie po obydwu stronach środkowej linii ciała, które łączy tzw. kresa biała (pasmo łącznotkankowe). Właśnie ta ostatnia odgrywa kluczową rolę w tworzeniu się rozstępu mięśni prostych brzucha. W sytuacji normalnej jest szeroka na 2-2,5 cm w okolicy pępka oraz 1-1,5 cm u góry. Jeśli jednak ulega zwiotczeniu, rozszerza się (nawet do 5-6 cm) i sprawia, że pasma mięśni rozchodzą się na boki. W takiej sytuacji mówimy o rozejściu mięśni prostych brzucha albo - bardziej potocznie - rozstępie mięśni brzucha. Kiedy rozejście mięśni prostych brzucha jest rozległe i do tego obszaru przemieszcza się zawartości jamy brzusznej, powstaje tzw. przepuklina kresy białej .

Co powoduje rozejście mięśni brzucha?

Na rozejście mięśni brzucha narażone są kobiety w ciąży i zwykle następuje ono w drugim lub trzecim trymestrze. Dlaczego? W czasie ciąży rosnąca macica napiera od wewnątrz na mięśnie ściany brzucha i zmusza je do wydłużania i rozciągania. Niekiedy wzrost macicy jest tak duży, że mięśnie nie są już w stanie zmienić swoich rozmiarów i zaczynają się przesuwać, czyli rozchodzić na boki. W okresie ciąży zaobserwujesz to jako uwypuklenie w linii środkowej brzucha. W wielu przypadkach sytuacja samoistnie wraca do normy w trakcie połogu . Jeśli jednak tak się nie dzieje i po porodzie nadal utrzymuje, mówimy o rozstępie mięśni brzucha.

Jednak nie wszystkim kobietom w ciąży zagraża rozejście mięśni brzucha. Najczęściej pojawia się ono u ciężarnych, które:

• są otyłe;
• w okresie ciąży zbyt dużo przybrały na wadze;
• mają dużo wód płodowych ;
• są w ciąży mnogiej;
• spodziewają się dziecka o dużej masie ciała;
• są w kolejnej ciąży;
• mają słabe i mało elastyczne mięśnie brzucha albo odwrotnie - ich mięśnie są zbyt rozbudowane i mocne, więc nie poddają się łatwo rozciąganiu (dotyczy to kobiet muskularnych, regularnie trenujących na siłowni).

Jak uchronić się przed rozstępem mięśni brzucha?

Przede wszystkim warto przeciwdziałać czynnikom, które sprzyjają rozejściu mięśni brzucha. Czyli zawczasu, jeszcze na etapie planowania ciąży, trzeba odpowiednimi ćwiczeniami wzmocnić i uelastycznić tzw. mięśnie posturalne, a w szczególności mięśnie brzucha. Natomiast już w okresie ciąży należy zadbać o harmonijny przyrost masy ciała oraz regularną aktywność fizyczną. Warto chodzić na specjalne zajęcia dla przyszłych mam: gimnastykę, jogę czy pilates.

Podejrzewasz u siebie rozstęp mięśni brzucha? Sprawdź sama

Połóż się na plecach. Pod głowę wsuń poduszkę. Zegnij nogi w kolanach, a stopy pozostaw oparte na podłożu. Jedną rękę połóż pod głowę, a złączone trzy środkowe palce drugiej dłoni połóż prostopadle na brzuchu w linii środkowej, na wysokości pępka. Weź głęboki wdech, a na wydechu unieś głowę z poduszki, tak by mięśnie się napięły. Jeśli palce "zanurzą się w brzuchu", zaś po obu stronach wyczywasz napięte mięśnie, masz rozstęp mięśni brzucha. Możesz przesuwać palce wzdłuż całej kresy białej. Najłatwiej wyczuwalny rozstęp znajduje się na wysokości pępka i zwykle jest on tam najszerszy.

WAŻNE! Jeśli jesteś po cesarce, odczekaj nawet 10 tygodni, by sprawdzić, czy masz rozstęp mięśni brzucha. Ten czas jest niezbędny, by nacięcie się zagiło.

Czytaj też: Brzuch po porodzie - zabiegi, które mogą ci pomóc

Aby potwierdzić swoją diagnozę, idź do lekarza lub rehabilitanta. Zbadają cię palpacyjnie oraz mogą zalecić wykonanie USG brzucha, które precyzyjnie wykaże rozstęp oraz jego rozmiar.

Czego nie wolno robić, gdy masz rozejście mięśni brzucha?

• Aby zapobiec pogłębieniu się rozstępu mięśni, nie podnoś ani nie noś ciężkich przedmiotów.
• Nie wykonuj ukośnych ruchów ciała. Kiedy wstajesz z łóżka, najpierw przewróć się na bok i podeprzyj rękami, a następnie powoli wstań.
• Nie rób ćwiczeń, które wzmacniają mięsień prosty brzucha, czyli np. klasycznych brzuszków, skrętów ciała oraz rolowania w pozycji siadu i leżenia.
• Unikaj takich ćwiczeń i aktywności, które powodują, że brzuch musi się wypinać do przodu.

Co należy robić, gdy masz rozejście mięśni brzucha?

• Skonsultuj się z rehabilitantem, by opracować z nim indywidualny plan treningów. Odpowiednie ćwiczenie wzmocnią mięśnie tułowia tj. mięśnie poprzeczne i dna miednicy. Pamiętaj, że źle wykonywane ćwiczenia nie tylko nie pomogą, ale i zaszkodzą. Mogą bowiem spowodować wzrost ciśnienia w jamie brzusznej i pogłębić rozejście mięśni płaskich brzucha, a nawet przyczynić się do powstania przepukliny.
• Skorzystaj z operacji, jeśli rozstęp jest duży albo masz przepuklinę kresy białej. Wbrew obiegowej opinii, cięcie nie jest duże. Może być schowane w pępku lub być wykonane metodą laparoskopową.

Uwaga! Rozstęp mięśni brzucha często to nie tylko wada nieestetyczna, ale i uciążliwa. Może utrudniać wykonywanie codziennych czynności albo wywoływać ból - kłujący w okolicy mostka, a następnie - wraz z nasilaniem się rozejścia - promieniujący w kierunku spojenia łonowego. Poza tym przyczynia się do problemów z utrzymaniem prawidłowej postawy (mięsień prosty brzucha bierze udział w zginaniu tułowia). W skrajnych przypadkach rozejście mięśni brzucha może skutkować problemami w okolicy miednicy, np. nie trzymaniem moczu i kału.

Czytaj też: Nietrzymanie moczu po porodzie