Czkawka u noworodka – jakie ma przyczyny i jak pozbyć się czkawki?

Czkawka u noworodka – czym jest?

Czkawka jest objawem, którego mechanizm polega na rytmicznych, mimowolnych skurczach przepony oraz mięśni oddechowych klatki piersiowej. Te powtarzające się mimowolne skurcze przepony powodują wdech oraz równoczesne zamknięcie się głośni, czemu towarzyszy bardzo charakterystyczny dźwięk. W czasie ciąży kobiety obserwują nawet czkawkę u płodu.

Czkawka u dziecka wraz z jego dorastaniem pojawia się coraz rzadziej, natomiast u osób dorosłych występuje ona jeszcze rzadziej bądź wcale. Należy zwrócić uwagę na to, iż najczęściej pojawia się czkawka u wcześniaków, których układ nerwowy jest bardzo niedojrzały. Niejednokrotnie zaniepokojeni rodzice myślą, że częsta czkawka u noworodka może być bardzo męcząca. Natomiast dla wielu maluchów jest ona źródłem radości.

Przyczyny czkawki – dlaczego noworodek ma czkawkę?

Od czego jest czkawka? Jakie są główne przyczyny czkawki u noworodka i nieco starszego dziecka?

• Powodem czkawki u malucha bywa zachłyśnięcie się lub połknięcie powietrza. Stąd też nierzadko występuje czkawka u noworodka po karmieniu, kiedy dziecko spożywa pokarm bardzo łapczywie lub gdy w sposób nieprawidłowy uchwyci pierś. Jeśli dziecko jest karmione sztuczną mieszanką, przyczyną czkawki może być nieprawidłowo dostosowany smoczek (tj. zbyt duża dziurka w smoczku lub zbyt szybkie napełnianie się smoczka mlekiem).

• Przepełnienie brzuszka po jedzeniu także może powodować, że dziecko ma czkawkę. Tzw. czkawka popokarmowa pojawia się po jedzeniu. Kiedy brzuszek niemowlaka jest wypełniony jedzeniem, jego przewód pokarmowy nie radzi sobie z tak dużą ilością pokarmu.

• Czkawka u noworodka pojawia się też wtedy, gdy dziecku jest zimno. Przyczyną dolegliwości bywa więc zbyt niska temperatura.

Głośny śmiech dziecka także może wywoływać czkawkę. Podczas śmiechu dochodzi do połykania nadmiernych ilości powietrza, co jest czynnikiem predysponującym do wystąpienia czkawki.

Czkawka u noworodka – jak pomóc? Jak pozbyć się czkawki?

Co jest dobre na czkawkę? Istnieje kilka sposobów na czkawkę. Bardzo ważne jest to, aby wiedzieć jaka jest przyczyna jej występowania w danej chwili. Jeśli powodem występowania czkawki jest przepełnienie brzuszka po jedzeniu, wtedy po prostu należy poczekać, aż pokarm dostanie się do dalszych odcinków przewodu pokarmowego. Wtedy też czkawka zwykle ustępuje samoistnie.

Jeśli dziecko nałyka się dużych ilości powietrza podczas karmienia piersią lub głośnego śmiechu, pomocne będzie noszenie niemowlaka w pozycji pionowej do chwili, aż mu się odbije. Warto zwrócić uwagę na to, aby główka dziecka oraz brzuch był przytulony do ciała rodzica.

Jeżeli zauważymy, że czkawka dziecka jest spowodowana oziębieniem ciała, należy ogrzać pomieszczenie, w którym znajduje się maluch. W tym przypadku należy również przystawić dziecko do piersi, a noworodkowi, który jest karmiony sztuczną mieszanką, należy podać do picia przegotowaną, ciepłą wodę.

Jeśli przyczyną wychłodzenia dziecka jest przemoczona pieluszka, należy ją jak najszybciej zmienić na czystą oraz okryć dziecko kocem. Bardzo ważne jest, aby w przypadku czkawki u niemowlaka nie stosować domowych sposobów, które często wykorzystują dorośli, tj. podawania cukru, soku z cytryny, powstrzymywania oddechu lub też straszenia.

Jakie niepokojące objawy występujące podczas czkawki powinny zwrócić naszą uwagę?

Czy czkawka u dziecka jest groźna? Kiedy do lekarza?

Co robić, kiedy dziecko ma czkawkę? Jeśli dochodzi do sytuacji, że czkawka trwa kilka godzin, utrudnia dziecku sen lub jedzenie oraz jest dla niego po prostu męcząca, należy zgłosić się do lekarza na konsultację.

Częsta czkawka u noworodka (występująca trzy razy na dobę i trwająca ponad godzinę) może świadczyć o występowaniu refluksu żołądkowo-przełykowego. W przypadku występowania tej choroby czkawka jest tylko jednym z symptomów. Innymi objawami refluksu są: słaby apetyt, niedokrwistość, ogólne rozdrażnienie, ulewanie oraz odpluwanie jedzenia.

Refluks żołądkowo-przełykowy związany jest z niewydolnością dolnego zwieracza przełyku. Refluks utrzymujący się w czasie może prowadzić do zachłystowego zapalenia płuc, wymiotów, zapalenia przełyku i oskrzeli.

Częsta, bardzo długo utrzymująca się u niemowlęcia czkawka może być również objawem innych poważnych chorób, takich jak choroba ośrodkowego układu nerwowego, choroby jamy brzusznej oraz inne zaburzenia metaboliczne.