Odparzenia u niemowlaka – przyczyny, objawy, leczenie. Sposoby na odparzenia u dzieci

Odparzenie u niemowlaka – co to jest?

Skóra dziecka jest niezwykle delikatna, dlatego łatwo o jej uszkodzenie. Jednym z takich uszkodzeń i zarazem jedną z najczęstszych dermatoz jest odparzenie. Odparzenie to zaczerwienienie skóry występujące na skórze zasłoniętej przez pieluszkę. Dolegliwość pojawia się zazwyczaj w wyniku dłuższego kontaktu skóry dziecka z moczem lub kałem, a także w upalne, gorące dni.

Najprostszym sposobem na zapobieganie odparzeniom jest częsta zmiana pieluszek. Kiedy jednak nie uda się zapobiec pojawieniu się czerwonych plam na pupie dziecka, należy dokładnie podmywać malucha przy zmianie pieluchy oraz dokładnie osuszać umytą skórę. Dodatkowo należy stosować specjalny krem przeciwko odparzeniom. Nieoceniona jest również chwila, w czasie której pozwala się maluchowi leżeć z gołą pupą – dostęp świeżego powietrza jest jednym z najskuteczniejszych środków zabezpieczających skórę dziecka przed odparzeniami. Jeśli zaniedba się odparzenie, bardzo łatwo może się ono przekształcić w pieluszkowe zapalenie skóry. Na skórze pojawia się wtedy wysypka z plamami, grudkami, a nawet pęcherzykami wypełnionymi płynem surowiczym.

Jakie są przyczyny odparzeń u dzieci?

Odparzenia u niemowlaka to dość częsta dolegliwość. Spowodowane jest podrażnieniem skóry dziecka przez mocz, gdy dziecko jest przewijane za rzadko. Do podrażnień okolicy pośladków przyczyniają się również częste wypróżnienia oraz zbyt rzadkie mycie pupy dziecka. Czynnikiem predysponującym do powstania odparzeń u noworodków i dzieci starszych jest również biegunka i niemal stały kontakt skóry dziecka z kałem.

Przegrzewanie dziecka również może być przyczyną podrażnień u niemowlaka. Jeśli pupa dziecka jest ciągle szczelnie zakryta pieluszką, to bardzo szybko na delikatnej skórze malucha pojawia się zaczerwienienie i podrażnienie. Z czasem niewietrzona skóra malucha zaczyna się łuszczyć i na jej powierzchni pojawiają się bardzo bolesne nadżerki.

Odparzenia u niemowlaka mogą powstawać również na skutek ocierania się przylegających fałdów skóry dziecka. Wtedy też szczególnie nasilone są odparzenia pachwin. Jeśli dziecko nosi pieluszki tetrowe i nie zostaną one dokładnie wypłukane z drażniącego proszku, również może dojść do bolesnego podrażnienia skóry.

Na podrażnienia skóry u dziecka na pupie wpływa także dieta matki karmiącej piersią, bogata w owoce zawierające dużą ilość kwasów owocowych (np. ananasy, cytrusy). Warto pamiętać, że ryzyko podrażnień wzrasta też poprzez zbyt częste stosowanie chusteczek pielęgnacyjnych lub mydełek perfumowanych, które mogą mieć właściwości drażniące.

Objawy odparzeń i pieluszkowego zapalenia skóry u niemowlaka

Odparzenia pieluszkowe i pieluszkowe zapalenie skóry dziecka bardzo często idą w parze. Jak wyglądają odparzenia? Objawem odparzenia u dziecka zwykle jest zaczerwienienie na pupie niemowlaka w okolicy cewki moczowej oraz okolicy odbytu. Mogą być widoczne również odparzenia w pachwinach i na szyi. Takie objawy jeszcze nie świadczą o pieluszkowym zapaleniu skóry.

Pieluszkowe zapalenie skóry to zapalenie skóry w okolicy pieluszkowej, które może cechować się różnym stopniem nasilenia. Zmiany zapalne obserwuje się w okolicy: krocza, odbytu, pośladków, fałdów pachwinowych, ud i dolnych części brzucha.

Jeśli rozwija się pieluszkowe zapalenie skóry, skóra w okolicy pokrytej pieluszką jest mocno zaczerwieniona i bolesna. Widoczne są krosty na pupie i łuszcząca się wysypka. U niemowlaka obserwuje się rozdrażnienie. Dziecko płacze i ma podwyższoną temperaturę ciała. Powyższe objawy stanowią pierwszy stopień nasilenia dolegliwości. O drugim stopniu mówimy wtedy, gdy na pośladkach pojawiają się dodatkowo otwarte krwawe miejsca.

Czasami odparzona pupa niemowlaka może ulec zakażeniu grzybami. Jeśli dojdzie do infekcji grzybiczej pupa dziecka jest zaczerwieniona, a na jej powierzchni pojawia się jaskrawoczerwona wysypka oraz małe czerwone guzki. W takiej sytuacji potrzebne będą leki przeciwgrzybiczym.

Odparzenia pupy – co robić?

Najlepszym postępowaniem w odparzeniach i pieluszkowym zapaleniu skóry jest profilaktyka. Polega ona przede wszystkim na właściwym doborze pieluszek oraz na prawidłowej pielęgnacji skóry niemowlaka. Ważną rolę w odgrywają kremy barierowe, lipidowe emolienty, które należy stosować przy każdej zmianie pieluszki.

Najskuteczniejszą metodą zapobiegania odparzeniom u niemowląt jest częste i systematyczne przewijanie dziecka. W przypadku wystąpienia dolegliwości czynność ta powinna być wykonywana co godzinę u noworodka, natomiast co 3–4 godziny u niemowlęcia. Należy pamiętać, że trzeba przewinąć dziecko po każdej kupie.

Po każdym wypróżnieniu należy dokładnie umyć pupę dziecka ciepłą wodą z dodatkiem środka myjącego, (np. mydła o pH 5,5 bez składników zapachowych i drażniących). Po umyciu należy wysuszyć odparzoną pupę dziecka, najlepiej jednorazowym, papierowym ręcznikiem i zastosować krem na odparzenie pieluszkowe lub maść na odparzenia, wspomagające regenerację naskórka. Nie zaleca się stosowania zasypek zawierających talk.

Co na odparzenia na pupie? Leczenie odparzeń u niemowląt

W aptekach dostępnych jest wiele środków, które mogą złagodzić stan zapalny, jednak w praktyce wykorzystywane są także metody domowe. Co pomoże na odparzenia?

• Na odparzenia na pupie pomogą preparaty na bazie cynku. Godne polecenia są również kremy z aktywnym składnikiem, dexpanthenolem. Dobry krem na odparzenia u dzieci to taki, który zarówno łagodzi bolesne dolegliwości, jak i wspomaga regenerację skóry.

• Rodzice powinni jak najczęściej pozwalać być dziecku bez pieluszki, ponieważ jak najczęstszy dostęp powietrza łagodzi podrażnienie skóry, niweluje stany zapalne i przyspiesza gojenie.

• Przy odparzeniu pupy ulgę przyniesie kąpiel dziecka w krochmalu. Krochmal wykazuje właściwości łagodzące oraz działa wysuszająco na zmiany zapalne.

• Jeśli zmiany zapalne są średnio lub znacznie nasilone, stosuje się preparaty o działaniu wysuszającym, maści sterydowe i antybiotyki. Leki takie stosuje się wyłącznie w przypadku, jeśli zostały przepisane przez lekarza.

Należy pamiętać, że jeżeli domowe sposoby na odparzenia skóry na pupie dziecka zawiodą, koniecznie należy zgłosić się do pediatry.

Jak wybrać maść lub krem na odparzenia na skórze dziecka?

Najlepiej poradzić się w tym względzie farmaceuty lub pediatry, który obejrzy odparzenia. Pomocne mogą się okazać także inne mamy, które już borykały się z podobnym problem. Maść na tego typu zmiany powinna tworzyć barierę ochronną, ale także nawilżać skórę i leczyć oparzenia oraz zapobiegać rozszerzaniu się ich powierzchni. Ponadto musi mieć działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne. Składniki, których należy szukać w kosmetykach aptecznych tego typu, to tlenek cynku, lanolina, parafina czy gliceryna. Łagodzą one także zaczerwienienia, więc już po pierwszym użyciu miejsce odparzone wygląda zdecydowanie lepiej, a co najważniejsze – jest mniej bolesne, więc maluch nie cierpi.

Jak dbać o ciało dziecka, by nie dopuścić do odparzeń?

Wielu rodziców zastanawia się w jaki sposób można uniknąć odparzeń u niemowląt. Pierwsza kwestia dotyczy częstej zmiany pieluchy. Co prawda, nowoczesne jednorazowe pieluchy pochłaniają sporo moczu, ale należy je zmieniać maksymalnie co 4 godziny. Z kolei jeżeli poczujemy, że maluch zrobił kupę, pielucha musi być zmieniona natychmiast. Po jej zdjęciu należy dobrze umyć pupę, najlepiej wacikami nasączonymi w czystej ciepłej wodzie. Trzeba zwrócić uwagę na wszelkie fałdki, w których może zalegać mocz i kał. Niektórzy rodzice wolą przy zmianie pieluchy myć dziecko pod bieżącą wodą. Po umyciu osuszamy pupę np. ręcznikiem papierowym. Przed założeniem nowej pieluchy najlepiej pozwolić dziecku przez kilkanaście minut poleżeć bez niej. Dzięki temu pupa ma szansę się przewietrzyć. Następnie należy pupę posmarować kremem przeciwko odparzeniom. Te kosmetyki najczęściej w składzie maja lanolinę lub wazelinę, która tworzy na powierzchni skóry barierę ochronną przed działaniem kału i moczu. Najlepiej wybierać kosmetyki bez barwników, konserwantów i substancji zapachowych.