Jak dbać o paznokcie dziecka?

Zwykle dziecko przychodzi na świat z długimi paznokciami. Są cienkie jak pergamin, ale ostre jak brzytwa. Dlatego noworodek, który nie potrafi jeszcze kontrolować ruchów swoich rąk, może łatwo poranić delikatną skórę na buzi lub skaleczyć oko. Dodatkowe komplikacje mogą pojawić się, gdy dziecko zadrapie się w szpitalu, bo wtedy istnieje ryzyko zakażenia rany szpitalnymi bakteriami. Dlatego warto jak najszybciej zająć się paznokciami malucha . W przypadku noworodka trzeba je obcinać nawet 2 razy w tygodniu, bo paznokcie w tym okresie życia dziecka rosną bardzo szybko. Jeśli chodzi o trochę starsze dzieci, dbałość o paznokcie jest konieczna, nie tyle ze względu na ryzko zranienia co raczej zwiększonego kontaktu z bakteriami. Pod płytką łatwo gromadzą się zanieczyszczenia i różne drobnoustroje, a małe dzieci przecież chętnie wkładają wszędzie palce (także do buzi).

Jak obcinać paznokcie u noworodka?

Jeśli dziecko rodzi się z wyjątkowo długimi paznokciami, nie ma co zwlekać z ich obcięciem. W szpitalu możesz poprosić o pomoc pielęgniarkę lub położną. Gdyby obcinanie paznokci przesuwało się w czasie, nakładaj na dłonie maluszka specjalne rękawiczki, które uchronią buzię dziecka przed zadrapaniami.

Bierzesz się za obcinanie paznokci dziecku? Możesz to zrobić:

- specjalnymi nożyczkami dla niemowląt, które mają dość grube (by nie ściąć paznokci zbyt mocno) i zaokrąglone (by nie zranić skóry) ostrze;

- specjalnymi małymi cążkami dla dzieci;

Pamiętaj, by przed pierwszym użyciem nożyczek czy cążków wysterylizować je zgodnie z zaleceniami producenta. Zwykle trzeba je zalać wrzątkiem i przetrzeć spirytusem. Przed każdym kolejnym użyciem narzędzi, wystarczy dokładnie je umyć.

Przy obcinaniu paznokci u dziecka obowiązuje ta sama zasada, co u dorosłych - płytki u rąk obcinamy na półokrągło, zaś u stóp prosto. Odradzamy takie metody jak obgryzanie paznokci dziecku czy ich odrywanie. To grozi bolesnym naderwaniem paznokcia i uszkodzeniem płytki paznokcia.

Kiedy obcinać paznokcie dziecku?

Do obcinania paznokci dziecka warto zabrać się tuż po jego kąpieli, by mieć pewność, że palce są czyste. Dzięki temu zapobiegniesz ewentualnym zakażeniom, gdyby doszło do zranienia (sama też starannie umyj swoje dłonie). Poza tym po kąpieli paznokcie są miękkie i nie łamią się, co docenisz zwłaszcza w przypadku starszego dziecka.

PROBLEMY Z PAZNOKCIAMI - JAK SOBIE Z NIMI RADZIĆ

Wrastający paznokieć

O "wrastaniu" paznokcia mówimy wtedy, gdy paznokieć zawija się pod spód i wrasta w tzw. wał paznokciowy. Najczęściej dotyczy to paznokci u stop i bywa spowodowane np. noszeniem za małych butów. Dziecko może odczuwać ból i mieć problemy z chodzeniem, a paznokieć może być zaczerwieniony i obrzęknięty. Niekiedy dochodzi do zakażenia, bo pod zawiniętym paznokciem łatwo gromadzi się brud.

Wrastający paznokieć musi obejrzeć lekarz. Może zalecić leczenie domowe - zakładanie tamponady (wkładanie specjalnych wkładów pod brzegi paznokcia), moczenie palca w roztworze nagietka, okłady z sody oraz, jeśli doszło do zakażenia, stosowanie miejscowo antybiotyku. Może też skierować małego pacjenta na zabieg chirurgiczny wykonywany w znieczuleniu miejscowym, polegający na wycięciu paznokcia lub tylko jego części wraz z rozrośniętą skórą.

Naderwany paznokieć

Przytnij paznokieć tak krótko, jak to możliwe i naklej plaster, aby przycięty paznokieć o nic się nie zaczepiał.

Obgryzanie paznokci

Dzieci zwykle obgryzają paznokcie, gdy są znudzone, niespokojne lub się denerwują, np. przed wizytą u lekarza czy podczas oglądania emocjonującej bajki. Ten nawyk pomaga im radzić sobie z trudnymi emocjami. I pewnie dlatego nie łatwo jest z nim walczyć. Ale warto podjąć ten trud, bo obgryzanie paznokci nie tylko źle wygląda, ale też może wywołać choroby paznokci.

Co robić? Zacznij uważnie obserwować dziecko i postaraj się określić, w jakich sytuacjach najczęściej obgryza paznokcie. Następnym razem postaraj się być przy nim w takiej sytuacji i zaproponuj mu inne zajęcie dla rąk. Na przykład daj mu miękką piłeczkę do ugniatania, kawałek ciastoliny albo zaproponuj, by włożyło dłonie do specjalnej mufki czy kieszonek, w których są guziki. Jeśli podejmie trud walki z nawykiem i np. podczas słuchania bajki na dobranoc będzie ugniatało piłeczkę zamiast gryźć paznokcie, nagrodź je. Dobrym pomysłem jest np. dawanie dziecku naklejek za każdy sukces i potem za zebranie określonej ich liczby, przyznanie większej nagrody.

Pamiętaj, że zawstydzanie dziecka, głośne upominanie lub klepanie po rączkach przynoszą zwykle odwrotny od zamierzonego skutek - malec denerwuje się i jego ręce od razu wędrują do buzi.

Czytaj dalej na drugiej stronie: Obcinanie, obgryzanie i wrastanie - jak dbać o paznokcie dziecka

Stłuczenie paznokcia

Gdy malec przytnie palec, pod paznokciem pojawia się ciemna plamka czyli niewielki wylew. Niekiedy właśnie w tym miejscu płytka paznokcia oddziela się od występującego pod nią łożyska, co (po dostaniu się tam bakterii) może prowadzić do powstania stanu zapalnego. W takim przypadku lekarz zwykle zaleca miejscowe stosowanie antybiotyku.

Dziecko boi się obcinania paznokci

Często rodzice obcinają paznokcie małemu dziecku wtedy, kiedy ono nie jest świadome tego, co się dzieje (czyli np. wtedy, gdy śpi), albo gdy jest pochłonięte czymś innym (np. ssaniem piersi lub oglądaniem bajki). Chciałabyś w końcu móc obciąć dziecku paznokcie "w normalnych okolicznościach" np. w łazience po kąpieli, ale malec boi się nożyczek? W takim przypadku pokaż dziecku, jak sama obcinasz sobie paznokcie, albo starszemu rodzeństwu. Wytłumacz, na czym to polega i porównaj do obcinania włosów. Najważniejsza jest oczywiście informacja, że to nie boli. Nie pomogło? Odpuść na kilka dni i wróć do tematu, opowiadając historię o tym, dlaczego należy obcinać paznokcie (np. by nie były jak szpony u tygrysa, którymi łatwo można się zranić) i zaproponuj, że będziecie obcinali po jednym paznokciu, a nie wszystkie naraz. Za każdy obcięty paznokieć możesz przyznać dziecku naklejkę "za odwagę". Ani się obejrzysz, a obcinanie paznokci stanie się jedną z rutynowych czynności pielęgnacyjnych.

Zanokcica

Objawia się zaczerwienieniem wokół płytki oraz bolesnym obrzękiem. Niekiedy pojawia się ropa. U małych dzieci zwykle przyczyną jest ssanie palca lub uraz, który spowodował uszkodzenie paznokcia. Paznokieć i okolica wokół niego stały się wtedy łatwym celem dla bakterii np. paciorkowca lub gronkowca i doszło do zakażenia. Sama nie próbuj leczyć zanokcicy, tylko udaj się z dzieckiem do pediatry. W niektórych przypadkach może być konieczna konsultacja chirurga dziecięcego.

Zmiany na paznokciach

Zdrowe paznokcie są jasnoróżowe, a płytka przezroczysta. Wszystkie zmiany warto więc potraktować jako objaw nieprawidłowości. Oczywiście nie zawsze świadczą o dużych problemach, ale zawsze warto przyjrzeć się im z uwagą i powiedzieć o nich pediatrze. Na przykład małe, białe plamki mogą sygnalizować niedobór mikroelementów. Natomiast zasinienie płytki może świadczyć o złym krążeniu lub rozwijającej się astmie. Nierówna płytka paznokci bywa pozostałością po cięższych chorobach (np. zapaleniu płuc) i długotrwałym leczeniu antybiotykami.

Warto wiedzieć!

Czy obgryzanie paznokci może oznaczać, że dziecko ma owsiki?

Tak. Wielu lekarzy łączy obgryzanie paznokci z owsikami , zwłaszcza jeśli obserwuje inne objawy choroby. Co ciekawe, jaja owsików zwykle przenoszone są do ust pod paznokciami (dziecko drapie pupę a potem wkłada ręce do buzi).