Rumień nagły (trzydniówka u dziecka) – jak leczyć?

Gorączka trzydniowa (trzydniówka) – choroba zakaźna wieku dziecięcego

Rumień nagły to choroba wieku dziecięcego (jest najczęstszą infekcją wieku niemowlęcego, chorują na nią przede wszystkim młodsze dzieci – niemowlęta i dzieci w 2. roku życia). To infekcja wirusowa, wywołana przez wirusa HHV-6. Źródłem zakażenia jest drugi człowiek, który może chorować nawet bezobjawowo.

Gorączka trzydniowa to jedna z tych chorób wieku dziecięcego, które wywołują u rodziców dość duży niepokój. Pierwszym objawem choroby jest często bardzo wysoka gorączka (temperatura ciała dziecka może wynosić nawet 40 stopni C), którą trudno jest zbić nawet przy pomocy leków. Trudno ustalić przyczynę gorączki, ponieważ zazwyczaj nie towarzyszą jej inne objawy. Taka gorączka utrzymuje się z reguły 3 dni, ale czasem, wbrew potocznej nazwie, trzydniówka może trwać 4 czy 5 dni. Po tym czasie gorączka ustępuje, a na ciele pojawia się wysypka u dziecka. Pojawienie się wysypki po ustąpieniu gorączki wywołuje dużą ulgę, bo zwiastuje koniec choroby. Ponadto wiadomo wtedy, z jaką chorobą mamy do czynienia. Stan ogólny dziecka pozostaje dobry, maluch jest pogodny, jednak dziecko powinno zostać zbadane przez lekarza, nawet jeśli nie ma niepokojących objawów – pediatra wykluczy inne przyczyny gorączki (m.in. ostre zapalenie ucha środkowego).

Rumień nagły (gorączka trzydniowa) – objawy choroby, wysypka po trzydniówce

Jakie są objawy trzydniówki? Pierwszym objawem rumienia nagłego jest nagła gorączka (często wysoka, w okolicach 40°C), która trwa zwykle 3 dni (stąd potoczna nazwa choroby), ustępuje, po czym pojawia się plamisto-grudkowa wysypka u dziecka, zlokalizowana początkowo na tułowiu, z czasem obejmuje także twarz i kończyny. W trakcie choroby dzieci zwykle pozostają w bardzo dobrym stanie ogólnym. Zdarza się, że poza wyżej wymienionymi objawami pojawiają się: katar, kaszel, luźniejsze stolce. Okres wylęgania, czyli czas od zarażenia się do momentu pojawienia się pierwszych objawów, wynosi ok. 10 dni (5–15 dni).

Drgawki gorączkowe w trzydniówce

Gorączka u dzieci w przebiegu rumienia nagłego jest najczęstszą przyczyną drgawek gorączkowych u dzieci w 1.–2. roku życia. Dochodzi do nich zwykle na początku choroby. Istotne jest zatem szybkie interweniowanie i podawanie leków przeciwgorączkowych dla dzieci, aby nie dopuścić do rozwoju wysokiej gorączki. Niestety, nie zawsze się to udaje, gdyż w pierwszych dobach choroby gorączka narasta szybko i gwałtownie.

Rumień u dziecka – jakie badania w przypadku gorączki trzydniowej?

Dzieci z rumieniem nagłym najczęściej trafiają po raz pierwszy do lekarza w pierwszej fazie choroby, podczas gorączki. Lekarz przeprowadza badanie podmiotowe i przedmiotowe, nierzadko zleca także badania laboratoryjne mające na celu wykluczenie takich przyczyn gorączki, jak chociażby zakażenie układu moczowego (zlecane jest badanie ogólne moczu). Czasem lekarz kieruje także na badanie krwi – morfologię i CRP. W przypadku trzydniówki w badaniach charakterystyczne jest niskie CRP oraz niskie stężenie leukocytów, często także leukopenia (stężenie leukocytów poniżej normy).

Trzydniówka u dzieci – jak leczyć rumień nagły?

Rumień nagły to choroba wirusowa, dlatego w jego leczeniu stosowane jest wyłącznie postępowanie objawowe. W leczeniu rumienia nagłego najważniejsze znaczenie ma zbijanie gorączki u dziecka – nie można dopuścić do zbyt wysokiej temperatury, która może sprowokować wystąpienie drgawek gorączkowych.

W tym celu podawane są leki przeciwgorączkowe, najczęściej paracetamol i ibuprofen dla dzieci, stosuje się także chłodzenie fizykalne (zimne bądź chłodne okłady, kąpiel w wodzie o temperaturze nieco niższej niż ciepłota ciała dziecka – metoda mniej zalecana z uwagi na ryzyko wystąpienia drgawek gorączkowych w trakcie przebywania w wannie). Należy pamiętać także o pokryciu zapotrzebowania na płyny, które zwiększa się przy gorączce – nie wolno dopuścić do odwodnienia. Jeżeli dojdzie do drgawek gorączkowych, konieczne jest ułożenie dziecka w bezpiecznej pozycji, zadbanie o drożność dróg oddechowych oraz wezwanie pomocy lekarskiej.

Ważne jest szybkie obniżenie gorączki – za pomocą leków (w przypadku drgawek najlepiej podać leki przeciwgorączkowe w postaci czopka doodbytniczego) oraz metod fizykalnych (chłodzenie). Jeżeli dziecko miało już wcześniej epizod drgawek, najpewniej rodzice posiadają w domu lek przeciwdrgawkowy – diazepam – w postaci wlewek doodbytniczych. Należy wówczas podać dziecku jedną wlewkę, a w razie braku efektu – po ok. 5 minutach – kolejną. Wysypka przy trzydniówce znika samoistnie, nie pozostawiając przebarwień, dlatego nie jest konieczne stosowanie żadnych maści i kremów na skórę.