Dyschezja – jak pomóc dziecku, jak odróżnić ją od kolki i kiedy mija?

Dyschezja niemowlęca pojawia się najczęściej przed 6. miesiąca życia. Napad dyschezji objawia się prężeniem ciała i nagłym płaczem, kończącym się oddaniem prawidłowego stolca. Leczenie dyschezji nie jest konieczne, zaburzenie mija samoistnie. Dyschezja u niemowlaka często bywa mylona z kolką jelitową, jednak kolka występuje zwykle u niemowląt starszych, niepokój i podkurczanie nóżek trwa dłużej i nie jest zakończone defekacją.

Dyschezja – co to jest?

Dyschezja niemowlęca to czynnościowe zaburzenie, które najczęściej występuje w pierwszych 9 miesiącach życia dziecka. Objawia się napadowym krzykiem i płaczem, które poprzedzają wypróżnianie gazów lub papkowatego stolca.

Jedną z przyczyn dyschezji u niemowląt jest niedojrzałość układu pokarmowego – zaburzenie koordynacji mięśni brzucha, które odpowiadają za zwiększenie tłoczni brzucha oraz jednoczesne rozluźnienie mięśni dna miednicy, umożliwiające wypróżnianie. Czym jest owa tłocznia? Tłocznia brzuszna to zjawisko zwiększania ciśnienia w jamie brzusznej, konieczne podczas defekacji.

Charakterystyczny dla dyschezji jest brak innych towarzyszących objawów chorobowych podczas napadów niepokoju niemowlęcia.

Objawy dyschezji niemowlęcej

Napad dyschezji zwykle wygląda podobnie. Dziecko jest niespokojne, napina się, krzyczy, a jego twarz staje się zaczerwieniona. Atak trwa od 10 do 30 minut i kończy się wypróżnieniem miękkiego, papkowatego stolca, co jest uważane za całkowicie prawidłowe. Defekacja następuje bez wysiłku.

Dyschezja jelitowa nie zawsze kończy się wypróżnieniem – czasami napadom towarzyszy jedynie wydalenie gazów. W innych momentach niemowlę jest spokojne, nie ma problemów z jedzeniem i rozwija się prawidłowo.

Napady dyschezji w nocy są szczególnie niepokojące dla rodziców. Nie powodują one jednak dodatkowych problemów zdrowotnych. Są to jedynie sposoby, którymi dziecko wywołuje odpowiednie napięcie mięśni

Dyschezja – kiedy mija?

Dyschezję u niemowlaka rozpoznaje się przed 9. miesiącem życia, choć najczęściej przed ukończeniem 6. miesiąca życia dziecka. Zwykle objawy mijają po 3–4 tygodniach od pojawienia się. Zwykle przed ukończeniem pierwszego roku życia dyschezja mija.

Jest to związane z faktem, iż dziecko opanowało umiejętność odpowiedniego zamykania głośni, która pomaga w zwiększeniu ciśnienia wewnątrzbrzusznego – tłoczni brzusznej.

Jak odróżnić dyschezję niemowlęcą od kolki?

Kolka niemowlęca (kolka jelitowa), podobnie jak dyschezja, jest łagodnym zaburzeniem czynnościowym. Niepokój dziecka i trudny do uspokojenia płacz w przypadku kolki trwają dłużej – zwykle ponad 3 godziny dziennie. Napady występują co najmniej 3 razy w tygodniu i trwają ponad 3 tygodnie. Najczęściej mijają między 3. a 6. miesiącem życia.)

Przyczyny występowania kolki niemowlęcej nie są znane. W leczeniu zaleca się łagodzenie objawów poprzez masaż brzuszka dziecka. Zaleca się również, aby matka wyeliminowała z diety mleko krowie, jaja kurze, orzeszki ziemne, orzechy, pszenicę, soję i ryby.

Leczenie dyschezji u niemowląt

Nie istnieje jedna uniwersalna metoda leczenia dyschezji u noworodków i niemowląt. Jest to zaburzenie związane z nieprawidłową synchronizacją pracy mięśni brzucha i jednoczesnym rozluźnieniem mięśni miednicy. Dziecko samo z czasem opanuje tę umiejętność, ale trzeba mu na to pozwolić. Cierpliwość jest kluczowa.

W przypadku wystąpienia dyschezji niemowlęcej należy obserwować, czy dziecko prawidłowo się rozwija, czy ma problemy z karmieniem i czy dobrze przybiera na wadze, oraz czy jest spokojne. Jeśli napady dyschezji stają się częstsze lub pojawiają się zaparcia lub inne niepokojące objawy, warto skonsultować się ze specjalistą, który oceni, czy trzeba jeszcze poczekać czy przeprowadzić diagnostykę objawów.

Dyschezja – jak pomóc dziecku?

W przypadku dyschezji niemowlęcej nie zaleca się wspomagania wypróżniania za pomocą leków przeczyszczających w postaci syropów lub czopków. Powód? Stosowanie leków może spowodować przyzwyczajenie dziecka do wypróżniania się tylko po zastosowaniu medykamentów.

Dziecko należy otoczyć szczególną opieką, zapewnić mu poczucie bezpieczeństwa i bliskości. Głaskanie, masowanie, kołysanie czy śpiewanie pomoże uspokoić malucha.

Dyschezja, choć nieprzyjemna dla dziecka i trudna dla rodzica, nie jest dolegliwością zagrażającą zdrowiu. Mija samoistnie po wykształceniu odpowiednich mechanizmów defekacji. Płacz dziecka wynika z niedojrzałości systemu nerwowego. Jedyną radą, której można udzielić rodzicom, jest cierpliwość i... jeszcze raz cierpliwość.

Bibliografia

 
  1. Kawalec Wanda, Pediatria, wyd. I, Warszawa, PZWL, 2013, ISBN 978-83-200-4309-9
  2. Kryteria Rzymskie IV
  3. https://www.mp.pl/pediatria/artykuly-wytyczne/wytyczne/152965,czynnosciowe-zaburzenia-przewodu-pokarmowego-u-niemowlat-i-malych-dzieci,1
Opublikowano: ; aktualizacja: 11.05.2023

Oceń:
5.0

Magdalena Rosińska

Lekarz

Magdalena Rosińska, absolwentka wydziału lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, obecnie lekarz stażysta w MCM im. K. Jonschera w Łodzi

Komentarze i opinie (0)

Może zainteresuje cię

Zapadnięte ciemiączko przednie i tylne – jak wygląda, jakie są przyczyny, czy to groźne?

 

Udar słoneczny u dziecka – objawy, jak leczyć?

 

Łojotokowe zapalenie skóry u niemowląt – objawy, czym smarować, domowe sposoby

 

10 powodów płaczu niemowlaka

 

Dostawka czy wolnostojące łóżeczko? Jakie łóżeczko wybrać dla niemowlaka?

 

Pierwsze rozstanie z dzieckiem

 

Co to jest kryzys laktacyjny?

 

Pierwszy kubek dla dziecka – od jakiego wieku, jaki wybrać?