Karmienie piersią – pytania do doradcy laktacyjnego

Pobudzanie laktacji

1. Co pić, by pobudzić laktację i żeby mleko było pełnowartościowe?

– Zdrowo się odżywiać, czyli tak jak w ciąży, nie eliminując bez przyczyny produktów z żadnej grupy. Trzeba też pić co najmniej 2 l płynów na dobę – wodę, soki, herbatę owocową. Kluczem do prawidłowej laktacji jest jednak prawidłowo ssące i prawidłowo przystawiane, co najmniej 8 razy na dobę, dziecko.

Ach, mleko mamy ZAWSZE jest pełnowartościowe!

2. Jak mogłabym maksymalnie pobudzić laktację? Codziennie jest walka o mleko. Najwięcej jest go w nocy, natomiast między 14.00 a 17.00 nadchodzi kryzys. Maluszek zdecydowanie daje wtedy znać, że pokarmu jest mało.

– Najlepszym sposobem na pobudzenie laktacji jest prawidłowo ssące dziecko. Jednak problem z małą ilością mleka w godzinach popołudniowych jest spotykany na całym świecie (były na ten temat badania) i wynika z bardzo niskiego poziomu prolaktyny w tych godzinach. Najlepszą metodą jest więc odciągnięcie zapasu mleka rano, gdy jest go więcej i podanie dziecku po południu. Oczywiście pod warunkiem, że o poranku występuje u pani taki nadmiar mleka, że dziecko nie jest w stanie zjeść wszystkiego.

Zobacz też: Jak dbać o zdrowie po porodzie?

Problemy z karmieniem

3. Czy to normalne, że pokarm jest głównie w jednej piersi (moje piersi bardzo się różnią rozmiarem)? Przystawiam syna do obu, ale na tę "gorszą" potrafi reagować spazmatycznym płaczem, a sutek drugiej piersi boli, bo mały go rani i jeśli nie mam w zapasie ściągniętego mleka, to w ruch idzie mleko modyfikowane. Martwię się, że synek nie naje się z jednej piersi.

– Może tak się zdarzyć, że w jednej piersi jest znacznie więcej tkanki gruczołowej, nie ma symetrii w przyrodzie… W takiej sytuacji trzeba bardzo dbać o laktację w mniejszej piersi. Kiedy synek odmówi jej ssania, proponuję pobudzić ją laktatorem, a potem robić to także między karmieniami. Po 7 tygodniach od porodu powinna Pani już zapomnieć o ranach czy bolesności brodawek podczas karmienia ­– proponuję więc sprawdzić, czy przystawia go Pani prawidłowo.

To też może Cię zainteresować: Rozwój dziecka w 1. miesiącu życia

4. Czy jest szansa karmić piersią z wklęsłymi brodawkami ?

– Oczywiście! Pytanie, czy są naprawdę wklęsłe, czy tylko płaskie, ale stawiające się pod wpływem dotyku lub zimna. Z prawdziwie wklęsłymi bywają trudności, więc należy rozpocząć ich stymulację (odciąganie mleka laktatorem). To pomaga brodawkom uwypuklić się i stać się łatwiejszymi do uchwycenia dla dziecka. Zaleca się też noszenie muszli formujących między karmieniami. To wszystko robi się jednak dopiero po porodzie, natomiast przed porodem warto poszukać doradcy laktacyjnego.

5. Dzisiaj rano obudziłam się z bólem w prawej piersi – dokładnie pośrodku. Miejsce było twarde, trochę jak guzek, ale rozlany. Teraz pojawiło się tam zaczerwienienie, a gdy karmię, boli jeszcze bardziej. Synek ma 13 tygodni i myślałam, że laktacja już się unormowała. Co mam robić? Masować, ogrzewać? Nie mam temperatury i czuję się dobrze.

– Proszę brać przez 2-3 dni leki przeciwzapalne, bolesne miejsce ogrzewać przed karmieniem, a po karmieniu przekładać okład z lodu lub schłodzonej "rozbitej" kapusty. W żadnym wypadku nie masować piersi mocno. Jeśli pojawiłyby się objawy charakterystyczne dla grypy (bóle mięśni, stawów) i gorączka powyżej 38 stopni, oznaczałoby to prawdopodobnie zapalenie piersi i wymagało leczenia antybiotykami (są takie, które można bezpiecznie stosować podczas laktacji).

Czytaj też: Zapalenie piersi – objawy i leczenie

6. Przyjaciółka ma mieć cesarskie cięcie w narkozie i boi się, że po zabiegu karmienie piersią będzie niemożliwe. Co ma zrobić? Odciągnąć pokarm kilkakrotnie laktatorem, aby pobudzić laktację, zanim przystawi dziecko?

– Przypuszczam, że problemem będzie nie tyle sama narkoza, co stan przyjaciółki po wybudzeniu i szpitalne zwyczaje przynoszenia dziecka do mamy dopiero po upływie doby. Przyjaciółka może wcześniej pobudzić pierś laktatorem 2-3 razy (jeśli będzie w stanie to zrobić), a potem, gdy już tylko dostanie maluszka, musi przystawiać go do piersi "na okrągło" i unikać dokarmiania bez wskazań medycznych (często dokarmia się noworodki rutynowo).

7. Od kiedy mam dużo pokarmu, moja 3-miesięczna córka połyka dużo powietrza podczas jedzenia. Jest łapczywa – to jedna sprawa, ale gdy pije spokojnie, to z kolei nie umie sobie poradzić z nadmiarem pokarmu. Nawet gdy nie mam przepełnionej piersi, pokarm sika strumieniem, a ona się krztusi. Robi więc kilka łyków, przerywa i tak w kółko do momentu, kiedy pokarm przestanie tak szybko lecieć. Przez połknięte powietrze córka nie jest w stanie spać dłużej niż pół godziny – budzi się, bo jej się odbija.

– Trzeba szybko działać, bo niebawem może się zbuntować i odmówić piersi, którą zacznie postrzegać jako zagrożenie. Proszę układać dziecko do karmienia wysoko na poduchach, tak aby było na wprost piersi, a najlepiej nieco nad nią. Nie może się Pani pochylać nad dzieckiem, bo wtedy będzie ono jeszcze intensywniej zalewane mlekiem. Zatem jedyne, co można zrobić, to pracować nad prawidłową i komfortową dla Pani i dziecka, pozycją. Metoda karmienia pod górkę potrafi zdziałać cuda – dziecko poczuje się bezpiecznie i będzie dobrze! A potem, kiedy trochę urośnie, będzie znacznie lepiej radziło sobie z łykaniem – zapewniam.

Zobacz też: W czym pomaga doradca laktacyjny?

8. Co zrobić, jeśli dziecko nie ma prawidłowego odruchu ssania, ponieważ miało za krótkie wędzidełko?

– Profesjonalną pomoc zapewniłby neurologopeda, który zna się na malutkich dzieciach. Zwykle po pewnym czasie wykonywania zaleconych ćwiczeń jest poprawa.

9. Jak można sprawdzić, czy pokarm jest pełnowartościowy? Córka ma 3,5 miesiąca, karmię ją piersią i wcześniej potrafiła przespać całą noc, a teraz budzi się co godzinę. Rączki pcha non stop do buzi i bardzo się ślini. Boję się, że mam słaby pokarm.

– Ślinienie to objaw wzrostu i dojrzewania ślinianek, pchanie rączek do buzi to w tym wieku najlepsza zabawa, budzenie się w nocy – niestety norma... Nie ma czegoś takiego, jak "zbyt chudy pokarm", tylko dziecko może jeść za mało. Najbardziej wiarygodnym wskaźnikiem w tym przypadku jest przyrost masy ciała, który po 3. miesiącu życia powinien wynosić ok. 17 g na dobę. Proszę więc zważyć dziecko w przychodni i policzyć średni dobowy przyrost od ostatniego ważenia.

10. Co zrobić gdy dziecko nie chce w ogóle piersi, a kiedy jest do niej przystawiane, płacze i wygina się?

– W jakim wieku jest maluszek?

– Prawie 4 miesiące.

– Tak myślałam! To niemalże typowe zachowanie w tym wieku. A w nocy je chętnie? Jeśli tak, proponuję karmić jak najwięcej nocą, a w ciągu dnia "na śpiocha", czyli zaraz po zaśnięciu lub tuż przed wybudzeniem się dziecka. Zwykle takie protesty wiążą się z bardzo szybkim wypływem mleka u mamy. Proszę więc próbować karmienia "pod górkę". Trzeba dziecko ułożyć wysoko na poduchach, nieco nad piersią – wtedy mleko nie będzie tak szybko płynąć.

Czytaj też: 13 mitów o karmieniu piersią

Karmienie piersią i fitness

11. Czy karmiąc piersią mogę zacząć intensywne ćwiczenia? Mały ma 3 miesiące.

– Może Pani ćwiczyć. Zdrowa, wysportowana mama karmiąca to najlepsza reklama macierzyństwa i karmienia naturalnego! Proszę tylko pamiętać o zdrowym, zbilansowanym odżywianiu i odpowiedniej ilości płynów!

Czytaj też: Odchudzanie podczas karmienia piersią

Utrzymanie laktacji

12. Moja córcia ma 11 miesięcy i chciałabym ją karmić piersią jak najdłużej. Czy robienie tego raz dziennie około 16.00 wystarczy, by utrzymać laktację?

– Zdecydowanie laktacja nie zaniknie przy 1 karmieniu na dobę. Można tak karmić i karmić...

13. Czy to prawda, że spożywanie zbyt dużej ilości mięsa z drobiu wstrzymuje laktację?

– Jeśli chodzi o drób, zwłaszcza kurczaki, nie warto jeść ich zbyt często z powodu wątpliwych warunków hodowli (tuczenie, antybiotyki, hormony), ale bezpośrednio na laktację nie mają wpływu.

14. Moja malutka ma 3 miesiące, karmiłam ją piersią, ale zachorowałam i dostałam antybiotyki, przy których nie mogłam karmić piersią. Byłam chora ponad tydzień i mimo że odciągałam pokarm, teraz jest go bardzo mało. Przed chorobą potrafiłam po 2 godzinach mieć 120 ml mleka, a teraz po całym dniu nie mam nawet 60 ml. Mała też nie chce już ssać piersi, płacze i wygina się. Co robić?

– Cóż to był za antybiotyk? Tych zabronionych w laktacji jest bardzo niewiele. Przede wszystkim proszę sprawdzić, czy w nocy i w dzień dziecko będzie chciało ssać przez sen. Można powtórzyć kontakt skóra do skóry, tak jak po porodzie – czasem dziecku się przypomina i zaczyna ssać. Jeśli za nic na świecie nie będzie pozwalało się przystawić, pozostaje laktator elektryczny i odciąganie co najmniej 8 razy na dobę w systemie 7-5-3 minuty (7 minut z jednej piersi, 7 z drugiej, potem 5 z jednej i 5 z drugiej, a na koniec 3 minuty z jednej i 3 minuty z drugiej – przypis redakcji).

Sprawdź też: Jak odstawić dziecko od piersi? Sposoby

Odstawianie od piersi

15. Karmię córeczkę 10 miesięcy i chciałam przejść na mleko modyfikowane, ale mała go nie chce. Jak mogę zachęcić ją do butelki? Próbowałam podawać mleko przez sen, ale nie daje się oszukać.

– Jakie mądre dziecko! Po pierwsze: po co takiemu dużemu dziecku butelka? Jeśli już ma pić mleko modyfikowane, to ze zwykłego kubeczka. Po drugie: nie odstawiamy dziecka od piersi w zimie, tylko dopiero gdy zakwitną róże!

16. Mój synek ma 15 miesięcy i chcę przestać karmić go piersią w nocy. Mały budzi się w nocy 4-10 razy i kiedy próbuję mu dać wodę czy zabrać pierś, wpada w szał... W dzień też zasypia przy piersi, z butelki pije normalnie, ale w nocy nie ma o niej mowy. Proszę o radę.

– W nocy najlepiej sprawdza się tata, determinacja i konsekwencja. Zwykle po trzech nocach ryków dziecko widzi, że mama naprawdę nie zamierza dawać piersi i problem się rozwiązuje.

17. Kiedy jest najlepszy moment na odstawienie od piersi?

– Kiedy Pani do tego dojrzeje, ale nie w sezonie jesienno-zimowym i nie przed ukończeniem przez dziecko 12 miesięcy.

18. Nie karmię już od 12 miesięcy (córka ma 13 miesięcy), a nadal mam pokarm. Pojawia się pod wpływem naciśnięcia piersi. Co powinnam zrobić?

– Po zakończeniu karmienia pojedyncze krople pokarmu mogą pojawiać się nawet przez 3 lata. Żeby nie pobudzać produkcji pokarmu, najlepiej jak najrzadziej sprawdzać, czy mleko jeszcze jest w piersiach.

19. Mam pytanie dotyczące naturalnych sposobów stopniowego obniżania laktacji – czy picie szałwii przyniesie efekt?

– Owszem, szałwia bywa pomocna. Poza tym trzeba utrzymywać piersi w stanie przepełnienia, ale tak, żeby nie odczuwać dyskomfortu i robić zimne okłady na piersi po karmieniu.

20. Moja koleżanka ma rocznego syna i nie może oduczyć go ssania piersi. Mlekiem mamy popija nawet śniadanie, obiadek i kolację. Nie rusza wody, soku ani herbaty. W nocy budzi się co dwie godziny. Jak jej pomóc?

– No cóż, odstawianie dziecka od piersi wymaga żelaznej konsekwencji. Zapewniam, że bez "ryku" i wszelkich form wymuszania nie obędzie się. Warto byłoby też skonsultować się z neurologopedą, bo czasem dzieci nie umieją pić z naczynia, z powodów, które tylko neurologopeda może zauważyć.

Jednakże roczne dziecko to bardzo mały człowiek, więc z odstawianiem od piersi proponuję poczekać do późnej wiosny, gdy minie okres zwiększonego ryzyka zachorowania na różne infekcje.

Czytaj też: Odstawianie od piersi

Wyciek mleka z piersi w ciąży

21. Jestem w 8. miesiącu ciąży, od piątego wypływa mi siara z piersi. Ale teraz to już wygląda na mleko, jest go bardzo dużo. Wkładki laktacyjne nie pomagają. Czy to normalne?

– Proszę się nie niepokoić, to się zdarza. Zapewne Pani dziecko będzie super przybierało na wadze już od pierwszego karmienia!

Czytaj też: Siara – jedyne takie mleko

Karmienie a smoczek

22. Czy to prawda że ssanie smoczka uspokajającego przez dziecko zaburza jego naturalny odruch ssania piersi i dziecko może zacząć płycej łapać pierś?

– Może, ale nie musi. Najlepiej ograniczyć podawanie smoczka do minimum. Zaleca się też, by rezygnować ze smoczka, gdy pojawią się pierwsze zęby, czyli zwykle około 6. miesiąca życia.

Zapach pokarmu

23. Czy to normalne, że odmrożony pokarm ma nieco ostry zapach?

– Normalne, ale jeśli nie było awarii lodówki i dziecko chętnie je ten pokarm, można mu go podawać.

Czytaj również: Co to jest kryzys laktacyjny?