Dziecko nie chce jeść – jakie są przyczyny i jak zwiększyć apetyt u dziecka?

Dziecko nie chce jeść – kiedy dziecko jest niejadkiem?

Moje dziecko nie chce jeść – to problem zgłaszany przez wielu rodziców. Okresy braku apetytu u dziecka mogą pojawiać się sporadycznie lub trwać tygodniami. Zdarzają się także dzieci, które latami mają bardzo ograniczony jadłospis. Jeśli kilkudniowe okresy braku ochoty na jedzenie zdarzają się sporadycznie, nie ma się czym martwić.

Kiedy dziecko mało je, ale przy tym rozwija się prawidłowo, jest uśmiechnięte, zainteresowane światem i dobrze się wysypia, rodzice również nie powinni zamartwiać się, za wszelką cenę poszukując przyczyn braku łaknienia u malucha. Niemal połowie rodziców wydaje się, że ich dziecko je za mało. Według ocen naukowych niejadki to 15–30 proc. dzieci.

Kiedy można uznać, że dziecko jest niejadkiem? Gdy zjada tylko produkty z wąskiej, określonej grupy i jest bardzo niechętne do próbowania nowych rzeczy, odrzuca pokarmy nie tylko ze względu na ich smak, ale także zapach, konsystencję, a nawet widok. W innych sytuacjach, gdy według rodziców dziecko nie ma apetytu, nie zjada całej porcji z talerza lub je mniej niż jego rówieśnicy, ale przy tym prawidłowo się rozwija, nie ma powodów do niepokoju.

Przeczytaj też: Jak przetrwać upały w ciąży?

Przyczyny braku apetytu u dzieci – dlaczego dziecko nie chce jeść?

Przyczyn braku apetytu u dziecka może być wiele. Brak łaknienia pojawia się, gdy organizm zaatakowany przez patogeny wykorzystuje zbyt dużo energii na zwalczanie choroby, aby poświęcać ją na energochłonny proces trawienia. Gdy dziecko nie chce jeść można podejrzewać także alergię pokarmową. Posiłki kojarzą się wówczas maluchowi z przykrymi dolegliwościami i to zniechęca je do jedzenia.

Za problemy z apetytem może odpowiadać również za duża ilość przekąsek, nie tylko słonych i słodyczy, ale też owoców czy gęstych soków owocowych, które dla małego dziecka stanowią prawie pełny posiłek. Nie powinien dziwić fakt, że po kilku przekąskach dziecko nie chce zjeść obiadu.

Dodatkowo dieta dla dziecka może być zbyt monotonna i mało atrakcyjna. Zdarza się, że dziecko chce manifestować swoją niezależność i robi to m.in. poprzez odmawianie jedzenia. Przyczyną problemów z jedzeniem u dziecka może być ponadto zwykłe zainteresowanie światem. Wobec mnogości bodźców płynących do usamodzielniającego się dziecka, jedzenie przestaje być tak istotne.

Co jeszcze może oznaczać brak łaknienia u dziecka?

Brak ochoty na jedzenie u dziecka może być także uwarunkowany genetycznie.

• Badania naukowe pokazują, że część dzieci ma mniej żwawą technikę ssania w wieku niemowlęcym, co przekłada się na późniejsze mniejsze zainteresowanie jedzeniem. Ochota na jedzenie wiąże się też z aktywnością genu TAS2R38 odpowiadającego za odbieranie gorzkiego smaku. Im bardziej aktywna wersja genu, tym więcej pokarmów odbiera się jako gorzkie i niesmaczne.

• Dziecko boi się nowego jedzenia. Mechanizm odrzucania nowych pokarmów ma podłoże ewolucyjne i wywodzi się z ostrożności naszych praprzodków wobec nieznanych produktów. Ta podejrzliwość pozwalała im przeżyć, gdyż nigdy nie mogli mieć pewności, że nowe jedzenie nie okaże się trujące.

• 25 proc. populacji to tzw. supersmakosze, którzy czują smaki dużo mocniej. Być może dziecko też do nich należy.

• Udowodniono naukowo, że pokarmy z przewagą koloru zielonego mózg identyfikuje jako mało pożywne, co wpływa na ich instynktowne odrzucanie przez dzieci.

Jak pobudzić apetyt u dziecka? Jakie są sposoby na niejadka?

Zwiększenie apetytu u dziecka bywa długim i żmudnym procesem, ale nie można rezygnować z zachęcania malucha do jedzenia. Nową potrawę lub produkt należy proponować dziecku w krótkich odstępach czasu nawet kilkanaście lub kilkadziesiąt razy, aby się do niej przekonało. Badania na grupie dzieci w wieku 2–6 lat pokazały, że dopiero po 2 tygodniach codziennej ekspozycji nowy produkt był przez nie postrzegany jako coś do jedzenia.

Nowości warto podawać dziecku w towarzystwie jedzenia, które zna i lubi. Okazuje się, że dzieci jedzą chętniej, jeśli zobaczą te same zachowania u rówieśników. Dobrze zatem co jakiś czas zorganizować spotkanie z innymi maluchami, które jedzą więcej. Jeśli dziecko nie akceptuje danego produktu w tradycyjnej formie, można podać go inaczej, np. owoce jako koktajl, pieczone ziemniaki zamiast puree czy zblendowane warzywa jako sos do mięsa lub spaghetti.

Bardzo ważne jest, by nie zmuszać dziecka do posiłków, ani tym bardziej do zjadania wszystkiego z talerza. Budowanie atmosfery stresu i napięcia dodatkowo sprawia, że dziecko nie chce jeść. Warto dać mu poczuć przyjemność z posiłku, nie karać ani nie nagradzać za jedzenie, nie podsuwać słodyczy, by dziecko zjadło cokolwiek zamiast wartościowego dania. Syropów na apetyt dla dziecka nie powinno podawać się bez konsultacji z lekarzem.

Dieta na zwiększenie apetytu – zasady żywienia dzieci

W diecie dla dziecka pory posiłków powinny być mniej więcej stałe, a wielkość porcji zbliżona do rozmiarów piąstki malucha. Jadłospis dla dzieci powinien zawierać jak najmniej słodyczy i słonych przekąsek, które w dużej mierze odpowiadają za brak apetytu. Głodne dziecko upomni się o jedzenie, ale jeśli między porami posiłków będzie objadać się słodyczami, nie ma możliwości, aby nauczyło się jeść „normalną” żywność, tym bardziej, że człowiek rodzi się z preferencją słodkiego smaku.

Warto zaangażować dzieci w przygotowywanie potraw. Własnoręcznie wymieszana sałatka stanie się bardziej atrakcyjna. Posiłki dla dzieci powinny wyglądać zachęcająco, być różnokolorowe, łączyć tekstury, a nowości najlepiej proponować, gdy dziecko jest naprawdę głodne. Ważne, aby napoje podawać dopiero po skończonym daniu. Inaczej w wypełnionym żołądku nie zmieści się zbyt wiele.