Wpływ urządzeń mobilnych na rozwój małego dziecka

Urządzenia mobilne – w nagrodę i do zasypiania dla dwuletnich dzieci

Kilka temu Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę (wtedy Fundacja Dzieci Niczyje) rozpoczęła kampanię społeczną, której bohaterem był „Homo Tabletis” – człowiek „wychowany” przez tablety i smartfony. Zabawny spot miał zwrócić uwagę rodziców i uświadomić ich, jak szkodliwy wpływ na rozwój mózgu małych dzieci ma zabawa smartfonami i tabletami.

W kampanii posiłkowano się badaniem „Korzystanie z urządzeń mobilnych przez małe dzieci w Polsce”, które pokazało skalę problemu. Okazało się bowiem, że:

• aż 64% dzieci w wieku od 6 miesięcy do 6,5 lat korzysta z urządzeń mobilnych, z czego co czwarte dziecko – codziennie;
• aż 26% maluchów w tym wieku posiada własny tablet lub telefon (przy czym własne urządzenie posiada 13% dzieci rocznych i dwuletnich!);
• aż 63% dzieci bawi się czasem urządzeniem mobilnym bez konkretnego celu.

Blisko 70% rodziców przyznało, że daje dziecku urządzenie, aby zająć się swoimi sprawami (co w wielu przypadkach oznacza, że malec korzysta z tabletu czy telefonu bez kontroli). 50% ten sposób nagradza dziecko, 25% włącza telefon, żeby dziecko zjadło posiłek, a 18% robi to wieczorem, by dziecko szybciej i łatwiej zasnęło.

Motywacje rodziców są zrozumiałe – żyją w ciągłym pośpiechu, są zestresowani i przeciążeni obowiązkami, więc sięgają po ułatwienia. To jednak nie zmienia faktu, że częste korzystanie z urządzeń mobilnych ma fatalny wpływ między innymi na mowę dziecka, co w przyszłości będzie miało swoje konsekwencje. Wpływa też znacząco na rozwój motoryczny dziecka – zamiast przebywać na świeżym powietrzu, przesiaduje przed telefonem.

Małe dziecko a tablet i telefon

O negatywnym wpływie telefonów i tabletów na rozwój mowy dziecka nie mówi się w kontekście przypuszczenia – to fakt. Dowodem jest badanie przeprowadzone w kanadyjskim The Hospital for Sick Children, w którym wzięło udział ponad 800 maluszków w wieku od 6 miesięcy do 2 lat. Przez kilka lat rodzice pytani byli o to, jak dużo czasu dziecko spędza przed smartfonem lub tabletem, a następnie oceniano rozwój mowy malca. Okazało się, że wystarczy wydłużyć czas „zabawy” zaledwie o 30 minut dziennie, aby ryzyko zaburzeń rozwoju mowy wzrosło aż o 49%!

U dziecka, które często może grać w gry czy „oglądać filmiki”, mowa rozwija się wolniej z dwóch ważnych powodów. Po pierwsze – na chwilę zamyka się ono we własnym świecie, odcina od kontaktów z drugim człowiekiem i nie bierze udziału w wielu społecznych sytuacjach, które naturalnie wpływają na wzbogacanie słownictwa.

Po drugie, przesiadywanie przed ekranem powoduje, że lewa półkula mózgu – czyli ta, która odpowiada między innymi za posługiwanie się mową, rozwija się z opóźnieniem. To trochę tak, jakby wyłączała się za każdym razem, gdy dziecko bierze do ręki smartfon. Mózg dziecka potrzebuje różnych stymulacji, a używanie urządzeń mobilnych codziennie ma na niego destrukcyjny wpływ. Korzystanie z nowych technologii ma oczywiście swoje plusy, ale w pierwszych latach życia niszczy u nich między innymi tak ważne myślenie abstrakcyjne.

„Trzylatek nie mówi” – jak temu zapobiec?

Z całą pewnością nie chcesz z niepokojem obserwować, jak twoje dziecko zaczyna wolniej się rozwijać. Na pewno wolałabyś nie wpisywać w wyszukiwarkę zdania: „Trzylatek nie mówi” i z duszą na ramieniu czytać o różnych formach pomocy. Za to zapewne z wielką chęcią porozmawiałabyś ze swoim dzieckiem, co i rusz wybuchając śmiechem z powodu jego komicznych powiedzonek. Aby tak było, musisz pamiętać o kilku ważnych zasadach:

• nie pozwalaj dziecku do 2. roku życia korzystać z urządzeń mobilnych;
• starszemu dziecku nie pozwalaj na przesiadywanie przed tabletem czy smartfonem codziennie;
• wyznacz limity korzystania z urządzeń mobilnych – w zależności od wieku malca będzie to od 30 minut do 2 godzin dziennie;
• kontroluj aktywność dziecka;
• nie nagradzaj dziecka możliwością grania czy oglądania bajek;
• nie pozwalaj, aby twoje dziecko zasypiało przy urządzeniu mobilnym.