Rozwój trzylatka

Trzeci rok życia dziecka to czas wielu zmian, za którymi naprawdę trudno nadążyć. Zaledwie kilka miesięcy wcześniej maluch był testującym cierpliwość rodziców buntownikiem, a nagle staje się niezwykle komunikatywnym, radosnym i empatycznym małym człowiekiem. Aż trudno w to uwierzyć!

Uporządkujmy nieco ten szereg zmian, które zachodzą w trakcie rozwoju trzyletniego dziecka – rozpoczynając od aspektów fizycznych.

Umiejętności trzylatka:

• wchodzić po schodach, stawiając nogi na przemian,
• jeździć na trójkołowym rowerze albo rowerku biegowym,
• szybko chodzić do przodu, stawiać kroki do tyłu,
• kopać piłkę i rzucać nią,
• rysować nierówne koło i inne kształty,
• budować wieżę z 7-10 klocków,
• skakać na jednej nóżce i stać na niej (przez chwilkę),
• samodzielnie korzystać z większości urządzeń na placu zabaw,
• omijać przeszkody podczas biegu,
• wspinać się.

Oczywiście należy mieć na uwadze, że umiejętności te nie będą tak doskonałe jak u osoby dorosłej – dla przykładu kopanie piłki wciąż może, a nawet na pewno będzie nieprecyzyjne i niewystarczające mocne.

Rozwój motoryczny przekłada się na samodzielność trzyletniego dziecka. Zazwyczaj potrafi ono już używać łyżki oraz widelca, pije z kubeczka, samo się rozbiera i ubiera, myje rączki i zęby oraz samodzielnie korzysta z toalety.

Naturalnie maluch może potrzebować pomocy w zapinaniu i odpinaniu guzików, podcieraniu pupy, założeniu niektórych części garderoby. Warto też pamiętać, że dziecko w tym wieku nie jest w stanie dobrze wyszorować zębów, dlatego należy tę czynność poprawiać.

Trzylatek bardzo szybko rozwija się także pod kątem intelektualnym, wciąż zaskakując rodziców. Dynamiczny rozwój intelektualny powoduje, że dziecko jest coraz bardziej rezolutne.

Zobacz też: Jak nauczyć dziecko kolorów i kształtów?

Rozwój intelektualny – jaki jest trzylatek:

• ma coraz bardziej bujną wyobraźnię,
• dużo zapamiętuje,
• zna na pamięć kilka piosenek,
• nazywa kolory,
• rozróżnia już pojęcia: „mój” i „twój”,
• zaczyna dostrzegać potencjalne efekty swoich działań,
• rozróżnia rzeczy takie same i inne, potrafi grupować niektóre przedmioty,
• potrafi policzyć kilka przedmiotów,
• układa bardzo proste puzzle,
• zapamiętuje imiona przyjaciół,
• próbuje rozwiązywać problemy.

Zobacz również: Rozwój mowy dziecka – pierwsze słowa i zdania

Trzylatek – rozwój mowy

Powiedzieć, że przeciętny trzylatek mówi dużo, to jak nie powiedzieć nic. Oto, co potrafi ta słodka gaduła:

• używa aż kilkuset słów, a rozumie znacznie więcej (jednocześnie w trakcie mówienia może popełniać całą masę błędów – „przekręcać” słowa albo źle je odmieniać,
• buduje poprawne zdania, z czego część jest przecząca,
• zadaje bardzo dużo pytań,
• mówi o swoich potrzebach,
• używa przyimków, choć nie zawsze robi to poprawnie,
• rozumie polecenia, także te nieco bardziej złożone,
• mówi o sobie w pierwszej osobie – już nie powie: „Bartuś zjadł”, tylko „Zjadłem”.

Uwaga! Na tym etapie rozwoju mowa może „nie nadążać” za rozwojem intelektualnym. Oznacza to, że dziecko chce powiedzieć bardzo dużo, ale jeszcze nie potrafi tego zrobić. W efekcie trzylatek może się frustrować, a nawet „zacinać”. Jedyną prawidłową reakcją jest ignorowanie tego zjawiska. Zwracanie dziecku uwagi, pocieszanie go albo okazywanie irytacji może pogłębić problem.

Przeczytaj też: Dlaczego warto bawić się puzzlami?

Trzylatek – rozwój społeczny

Maluch bardzo chętnie, bez zawstydzenia i z własnej inicjatywy nawiązuje kontakt z innymi dziećmi (sprzyja temu przedszkole). Zaczyna interesować się tym, co się wokół niego dzieje, czego dowodem są na przykład zabawy w dom. Dziecko zaczyna rozumieć zasady wspólnej zabawy i po raz pierwszy może „popisać się” umiejętnością czekania na własną kolej czy dzielenia się.

Trzylatek cechuje się coraz większą empatią – może na przykład pocieszać inne dziecko, chętnie też ubiera oraz karmi maskotki oraz zwierzątka. Zaczyna już zaczynać rozumieć własne emocje, np. mówiąc, że tęskni za mamą.

Rozwój trzylatka – kiedy do specjalisty

Przy ocenie rozwoju trzylatka nie można kierować się tylko sztywnymi „widełkami”. Dzieci bywają różne – umiejętność, którą posiada jedno, drugie może zdobyć np. trzy miesiące później. Z drugiej strony pewnych nieprawidłowości nie można zrzucać na karb indywidualnego rozwoju. Z pewnością należy udać się do specjalisty, gdy maluch:

• nie mówi, nie rozumie mowy, nie reaguje na imię,
• mówi w sposób zupełnie niezrozumiały dla otoczenia,
• chodzi z trudnością, ma problemu z utrzymaniem równowagi,
• nie nawiązuje i nie podtrzymuje kontaktu wzrokowego,
• traci wcześniej nabyte umiejętności.