Ciąża po poronieniu – kiedy znów można się starać o dziecko, jakie badania zrobić?

Utrata ciąży – jakie są rodzaje poronień?

Jeszcze kilka dekad temu temat poronień był tematem tabu. Nieraz nawet bliskie sobie kobiety z rodziny nie wiedziały, że ich siostra, szwagierka czy przyjaciółka niedawno straciła dziecko. Dziś z większą otwartością mówimy o tego typu problemach, a dzięki prężnie rozwijającej się medycynie, jesteśmy w stanie z dużą dokładnością monitorować zarówno moment poczęcia, jak i poronienia.

Poronieniem nazywamy samoistną śmierć płodu na wczesnym etapie jego rozwoju prenatalnego (do 22. tygodnia ciąży) i wydalenie jego organizmu z ciała kobiety.

Ginekolodzy – położnicy wyróżniają następujące rodzaje poronień:

• poronienie samoistne – przebiega spontanicznie i w trudnych do przewidzenia okolicznościach. Dzieli się je na:

  • poronienie samoistne zupełne – z ciała kobiety wydalone zostają wszystkie tkanki płodu wraz z kosmówką;

  • poronienie samoistne niezupełne – w jamie macicy pozostają resztki tkanek płodu, które wymagają mechanicznego usunięcia lub podania środków farmaceutycznych, które wspomogą proces oczyszczania się macicy;

• poronienie samoistne zatrzymane – obumarcie płodu nie powoduje żadnych widocznych zmian w organizmie matki, a o stracie dziecka dowiaduje się ona po pewnym czasie, np. przy kontrolnej wizycie u ginekologa. Poronienie samoistne zatrzymane z reguły wymaga wywołania akcji porodowej w warunkach szpitalnych i łyżeczkowania jamy macicy;

• poronienie samoistne późne – mówimy o nim, gdy strata dziecka nastąpi w 12.-22. tygodniu ciąży, łożysko jest już wykształcone, a poronieniu może towarzyszyć odpłynięcie płynu owodniowego.

Niezależnie od momentu, w którym nastąpiło poronienie, kobieta ma pełne prawo do profesjonalnej opieki medycznej i psychologicznej, a także do kontaktu ze szczątkami swojego dziecka. Pożegnanie się z utraconym maluszkiem jest ważnym elementem żałoby.

Utrata dziecka – jak wygląda poronienie?

Proces ronienia dziecka może mieć różny przebieg, w zależności od wieku ciążowego. Do większości poronień dochodzi między 10. a 12. tygodniem ciąży i najczęściej mają one postać gwałtownego krwawienia z dróg rodnych. Wraz z krwią wydalane są szczątki płodu oraz fragmenty wyściółki macicy. Poronieniu na wczesnym etapie ciąży zwykle towarzyszy ból podbrzusza oraz skurcze macicy.

W przypadku poronień samoistnych zatrzymanych organizm kobiety „zachowuje się” tak, jakby ciąża nadal trwała. Szyjka macicy pozostaje zamknięta, co uniemożliwia samoistne wydalenie płodu, dlatego też konieczna jest hospitalizacja pacjentki i zastosowanie określonych procedur medycznych.

Ciąża po poronieniu – jakie są przyczyny poronień?

Najczęstszą przyczyną poronień są zaburzenia i wady genetyczne płodu, czyli wszelkiego rodzaju anomalie chromosomowe. W ten sposób organizm kobiety pozbywa się wadliwego zarodka. Zdarza się też, że do poronienia dochodzi z powodu nieprawidłowości anatomicznych płodu lub dróg rodnych kobiety. Mamy tu na myśli m.in. blizny i zrosty wewnątrzmaciczne, przegrody macicy, mięśniaki i polipy. Tego typu struktury często uniemożliwiają prawidłowy rozwój płodu, co skutkuje jego obumarciem.

Inne przyczyny poronień to:

• zaburzenia hormonalne u matki,
• ciężka infekcja wirusowa lub bakteryjna u matki,
• przemęczenie, nadmierny wysiłek fizyczny podejmowany w czasie ciąży,
• skrajne niedożywienie matki,
• przewlekłe choroby u matki, np. źle prowadzona cukrzyca, choroby tarczycy, zaburzenia w pracy wątroby, nerek,
• spożywanie alkoholu, palenie tytoniu, stosowanie innych używek,
• ekspozycja na promieniowanie jonizujące,
• silny stres lub wstrząs psychiczny.

Ginekolodzy – położnicy wskazują także na korelację między wiekiem matki a skłonnością do poronień. Odsetek poronień u 20-latek wynosi 10-15%, natomiast u 40-latek jest to już ponad 50%. Moda na późne macierzyństwo nie idzie w parze ze szczytem kobiecej płodności, który przypada na drugą dekadę życia.

Nawracające poronienia – co gdy tracona jest kolejna ciąża?

Jedno poronienie w wywiadzie medycznym zwykle nie przekreśla szans kobiety na zostanie matką, ale co w sytuacji, gdy pacjentka cierpi na poronienia nawracające, nawykowe? Mówimy o nich, gdy do utraty ciąży dojdzie co najmniej trzy razy z rzędu. W przypadku poronień nawykowych bardzo ważna jest rozszerzona diagnostyka, która pozwoli określić przyczynę problemu. Złotym standardem jest przeprowadzenie badania na trombofilię wrodzoną u matki oraz wykonanie badań genetycznych (badanie kariotypu) u każdego z rodziców. O pozostałych badaniach decyduje lekarz prowadzący pacjentkę/parę.

Ciąża po poronieniu – jakie badania trzeba wykonać po samoistnym poronieniu?

Po poronieniu samoistnym zupełnym, które miało miejsce na wczesnym etapie ciąży, należy udać się na kontrolną wizytę do ginekologa. Lekarz wykona USG narządów rodnych, by zobaczyć, czy wszystkie tkanki płodowe zostały wydalone z ciała kobiety. Inne badania, które warto wykonać po poronieniu, to:

• badania krwi – podstawowa morfologia, badania hormonalne, metaboliczne, infekcyjne, na krzepliwość krwi,
• badania immunologiczne,
• badania genetyczne,
• badania patomorfologiczne.

Powyższe badania nie tylko pozwalają ocenić stan zdrowia kobiety, ale też dają odpowiedź na pytanie, co mogło być przyczyną utraty dziecka.

Ciąża po poronieniu – kiedy znowu można starać się o kolejną ciążę?

Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników należy odczekać 3 miesiące po poronieniu, zanim para znowu zacznie starać się o dziecko. Ma to związek z koniecznością zregenerowania się tkanek macicy i ustabilizowania sytuacji hormonalnej.

Do kolejnej ciąży warto się też odpowiednio przygotować poprzez:

• suplementację kwasu foliowego,
• zbilansowaną dietę,
• unikanie stresu,
• wyleczenie wszystkich infekcji,
• aktywność fizyczną.

Zdrowy styl życia obojga partnerów sprzyja staraniom o dziecko, a także wspiera prawidłowy rozwój płodu. Podsumowując, poronienie jest niezwykle trudnym momentem w życiu kobiety i jej partnera. Kolejne starania o dziecko należy rozpocząć po przeprowadzeniu badań diagnostycznych i konsultacji z ginekologiem.

Ciąża po poronieniu – co robić, gdy boisz się kolejnego poronienia?

Jeśli wcześniej straciłaś dziecko, teraz możesz obawiać się, że i ta ciąża zakończy się poronieniem. Możliwe też, że wciąż opłakujesz swoje nienarodzone dziecko. Pozwól sobie na te uczucia, są całkiem naturalne. Nie ma jednej recepty na lęk, jaki teraz odczuwasz. Prawdopodobnie kolejne etapy ciąży, pozytywne wydarzenia, jak bicia serca dziecka czy jego pierwsze ruchy, będą cię utwierdzać w przekonaniu, że wszystko dobrze się skończy. Co jeszcze możesz dla siebie zrobić?

Celebruj każdy dzień. Nie skupiaj się na przyszłości, nie snuj czarnych scenariuszy. Zamiast tego pomyśl, że właśnie mija kolejny dzień, kończy się następny tydzień twojej ciąży i wszystko zmierza w dobrym kierunku.

Dbaj o siebie. Przywiązuj dużą wagę do swojego samopoczucia i stanu zdrowia, wysypiaj się i dobrze odżywiaj, bądź aktywna. To da ci poczucie, że robisz wszystko, co w twojej mocy, by dziecko urodziło się zdrowe.

Wypróbuj techniki relaksacyjne, głębokie oddychanie, wizualizacje, mówienie do dziecka. Jeśli zdenerwowanie zakłóca twój sen i trwa to ponad tydzień, skontaktuj się z lekarzem.

Zdobywaj wiedzę. Możliwe, że świadomość i fachowa wiedza na temat tego, co doprowadziło do wcześniejszego poronienia, da ci poczucie większej kontroli nad sytuacją.

Pamiętaj, że nie jesteś sama. Niemal połowa kobiet doświadcza poronienia na którymś etapie życia. To, że straciłaś dziecko, nie zwiększa ryzyka poronienia po raz drugi. Skup się na tym, że teraz twoja ciąża przebiega prawidłowo.

Rozmawiaj ze swoim partnerem. Chociaż możesz mieć wrażenie, że twój partner nie odczuł starty dziecka tak samo boleśnie jak ty i teraz nie podziela twoich lęków, spróbujcie zrozumieć się nawzajem. Mężczyźni na ogół inaczej przeżywają poronienie. Najważniejsze, byście szanowali swoje uczucia i wspierali się nawzajem.

Regularnie odwiedzaj lekarza. Potwierdzenie, że dziecko rozwija się prawidłowo, jest ci teraz bardzo potrzebne. Być może będziesz mogła przychodzić między wizytami kontrolnymi tylko po to, by posłuchać bicia serca dziecka. Jeśli twój lekarz nie wykazuje zrozumienia dla twoich obaw, pomyśl o poszukaniu innego specjalisty.

Poszukaj profesjonalnej pomocy, jeśli zauważysz u siebie objawy depresji. Im szybciej pozbędziesz się stresu, tym zdrowiej będzie przebiegać twoja ciąża.

współpraca: Magdalena Drab