Co się dzieje z dzieckiem po porodzie?

Pierwsze chwile po porodzie

Pierwsze dwie godziny winny być zarezerwowane dla was - świeżo upieczonej mamy i noworodka. W zależności od szpitala jednak ten okres może być niestety krótszy. Dziecko zwykle kładzie się u mamy na brzuchu, żebyś mogła je przytulić, poznać i nawiązać z nim więź. Jeśli twoje krocze zostało nacięte, położna (lub lekarz) je zszyje. Sprawdzi też, czy krwawienie z dróg rodnych nie jest nadmierne. To jest także moment na pierwsze przystawienie maluszka do piersi. Gdyby zostawić maleństwo na twoim brzuchu, samo podjęłoby próbę dotarcia do piersi. Jeśli chcesz mu pomóc, możesz delikatnie przesunąć go do góry. Nie oczekuj, że od razu chwyci pierś i zacznie efektywnie ssać - maluszek może po prostu leżeć koło piersi i się rozglądać, może też tylko polizać sutek.

Przyjrzyj się swojemu dziecku, mów do niego delikatnie, a ono też spojrzy na ciebie, rozpoznając twój głos, słyszany przez dziewięć miesięcy. To najważniejsza chwila po porodzie siłami natury - jeżeli noworodek jest zdrowy, inne czynności, takie jak ważenie i mierzenie dziecka, mogą poczekać. Po upływie kilkunastu minut maluszek ożywi się, zacznie mlaskać, co oznacza, że przyszła pora, by przystawić go do piersi.

Po położeniu dziecka na twoim brzuchu ojciec dziecka będzie mógł przeciąć pępowinę. Możesz być spokojna - odcinanie nie zaboli ani ciebie, ani dziecka. Położna opatrzy kikut pępowiny, który po kilku tygodniach odpadnie. W niektórych szpitalach noworodki są kąpane bezpośrednio po porodzie, ale nie jest to konieczne, lepiej zostawić maź płodową, dając jej czas na wchłonięcie się w skórę dziecka.

Przeczytaj też: Używane ubranka dla dzieci – czy warto je kupować?

Czynności medyczne

W wielu szpitalach położne zabierają noworodka do osobnego pomieszczenia, gdzie zostanie on zbadany przez pediatrów i neonatologów, czasem w towarzystwie ojca dziecka. W niektórych placówkach wszystkie poporodowe badania odbywają się w sali porodowej, przy mamie. Maluszkowi zostanie nałożona na rączkę tasiemka z twoim nazwiskiem, datą i godziną urodzenia i oznaczeniem płci. Następnie pediatra oceni go według obowiązującej w Polsce skali Apgar, sprawdzając m.in. czynność serca, oddech, zabarwienie skóry, napięcie mięśni.

Jeśli dziecko urodziło się w terminie, a podczas porodu nie nastąpiły żadne komplikacje, to najczęściej zdrowe noworodki uzyskują maksymalną liczbę punktów, czyli dziesięć.

Później odbędzie się mierzenie i ważenie dziecka. Pediatra zbada sondą drożność przełyku, odbytu, oceni kości, serce, płuca, brzuch, genitalia oraz stawy. Potem maluszek zostanie ubrany w ubranka, które przywiozłaś z domu lub w szpitalne - to zależy od zwyczajów danego szpitala, i od tej pory będzie stale z tobą. Po dwóch godzinach pobytu na porodówce traficie na oddział położniczy - ty na zwykłe łóżko, a dziecko do specjalnego łóżeczka na kółkach.

Doba w szpitalu

Jak wygląda pobyt w szpitalu na oddziale położniczym?

Około 6.00 rano zaczyna się zwykle szpitalna doba. Do sali przyjdzie pielęgniarka, by zmierzyć ci temperaturę. Między 7.00 a 9.00 jest śniadanie. Milej ci będzie, jeśli będziesz miała własne sztućce i kubek, substytut domu w szpitalu. W godzinach 8.00-11.00 odbywają się obchody lekarskie - ginekologiczny i pediatryczny. Ginekolog sprawdzi, czy twoja macica prawidłowo się obkurcza, a krocze, jeśli było nacięte lub pękło, czy dobrze się goi. Pediatra natomiast oceni stan zdrowia dziecka i być może zaleci badania specjalistyczne. Zwykle dzieci zabiera się na oddział noworodkowy, by podać maluchom pierwsze szczepienia i pobrać krew. Miej świadomość, że możesz być obecna podczas wszystkich czynności wykonywanych przy twoim dziecku przez personel. Pamiętaj - to twoje dziecko, nie personelu, i możesz zdecydowanie protestować, gdy ktoś chce je zabrać na badania bez twojej wiedzy i pozwolenia. Nie musisz czekać pod gabinetem i słuchać płaczu malucha.

Kąpanie i ważenie dzieci odbywa się o rozmaitych porach, czasem wieczorem, rano. Potem trzeba szybko ubrać maluszka, by się nie wyziębił.

Kolejne posiłki podawane są około 12.00 (obiad) i 17.00-18.00 (kolacja). To wczesna pora na kolację, miej zatem przy sobie herbatniki czy biszkopty do przegryzienia w razie napadu głodu oraz koniecznie wodę mineralną do picia podczas karmienia.

Czytaj również: Ospa party – co to jest? Dlaczego zarażanie ospą jest niebezpieczne?

Jak długo w szpitalu?

Po porodzie siłami natury, bez komplikacji i jeśli dziecko jest dobrym stanie, zostaniecie wypisani w trzeciej dobie.

W razie wystąpienia powikłań wasz pobyt w szpitalu może przedłużyć się do tygodnia lub dłużej, w zależności od rodzaju komplikacji i waszego stanu zdrowia.

Co się dzieje z dzieckiem w razie komplikacji?

Nie wszystkie porody przebiegają bez problemów. Najczęściej w takich przypadkach konieczna jest interwencja ginekologa - położnika. Oto niektóre komplikacje, które mogą wystąpić podczas porodu:

• Poród zabiegowy (kleszczowy lub za pomocą próżnociągu) zdarza się wtedy, gdy druga faza porodu nie postępuje. Skurcze macicy są słabe, poród jest powolny, a kobieta zmęczona i nie ma siły wyprzeć główki dziecka. Żeby zapobiec niedotlenieniu u dziecka i spadkowi tętna, lekarz stosuje kleszcze lub próżnociąg (vacuum), w ostateczności cesarskie cięcie. - Gdy rodziłam najstarszą córkę, byłam bardzo zmęczona 12-godzinnym porodem. Efekt był taki, że podczas kurczów partych zasypiałam, a przeć nie miałam siły. Przedłużającą się fazę wypierania dziecka zakończono zastosowaniem kleszczy. Na szczęście córeczce nic się nie stało, rośnie i świetnie się rozwija - wspomina Kasia, mama sześcioletniej Zuzi i czteroletnich bliźniąt.

Kleszcze to metalowe narzędzie, kształtem przypominające dwie duże łyżki do sałaty. Obejmują one główkę dziecka w kanale rodnym, by podczas skurczów partych pomóc mu wyjść na świat.

Próżnociąg to przyrząd także pomagający dziecku wyjść na zewnątrz. Używa się go, gdy widać już główkę. Po vacuum zostaje obrzęk główki, natomiast ciężkie powikłania zdarzają się bardzo rzadko.

• Podczas przedłużającej sie pierwszej fazy porodu dziecku zagraża zwolnienie lub wahania częstości akcji serca; zmiany te można zaobserwować podczas monitoringu za pomocą KTG. Mogą one oznaczać, że maluszek jest już bardzo zmęczony porodem. W tej sytuacji lekarz może podjąć decyzję o przyspieszeniu porodu oksytocyną lub zastosowaniu cesarskiego cięcia.
• Cesarskie cięcie to operacja, którą wykonuje się, gdy ułożenie dziecka jest nieprawidłowe, a także gdy łożysko zaczyna się przedwcześnie odklejać lub dziecko jest niedotlenione. Maluch, który nie rodzi się siłami natury, może mieć później problemy z układem oddechowym. Pamiętaj, że cesarka jest dużo bardziej niebezpieczna dla ciebie i dla dziecka niż poród siłami natury, zatem nie powinna być stosowana "na życzenie".

Chore dziecko

Jeśli twoje dziecko jest chore lub zagraża mu zakażenie wywołane przez bakterie, prawdopodobnie będzie zabrane od razu po porodzie na specjalistyczne badania. Oprócz standardowych badań, jak sprawdzanie odruchów czy ważenie i mierzenie, pobrana zostanie też krew dziecka. W zależności od rodzaju choroby czy wady, na jaką cierpi twoje dziecko, mogą być przeprowadzone jeszcze inne badania, np. echo serca u dzieci z wadami kardiologicznymi. Wszystkie zabiegi są uzależnione od stanu zdrowia noworodka.