Poród bez parcia – czy jest możliwy?

Parcie podczas porodu – co to jest?

Parcie jest nieodłączną częścią porodu. Każdemu porodowi naturalnemu towarzyszy parcie, gdyż jest to instynktowny odruch organizmu, zupełnie niezależny od woli kobiety rodzącej. W trakcie pokonywania kanału rodnego przez dziecko jego główka mocno naciska na tylną ścianę pochwy, co wydaje się być przyczyną wyzwolenia odruchu parcia. Wtedy przysadka mózgowa wywołuje wyrzut oksytocyny, co sprawia, że rodząca czuje potrzebę parcia w trakcie skurczu.

Chociaż odruch ten pojawia się mimo woli kobiety, ta może odpowiednio go wykorzystywać, aby poród postępował.

Sprawdź: Kalkulator terminu porodu

Czy podczas porodu trzeba przeć?

Parcie to jeden z sygnałów, że poród przebiega pomyślnie. Nawet jeśli kobieta nie chce przeć, jej organizm wyzwala tak dużą potrzebę parcia, że trudno nad tym zapanować i mieć pełną kontrolę nad własnym ciałem.

Kiedy rodząca może przeć bez szkody dla siebie i dziecka? Należy tu wspomnieć o okresach porodu. I okres porodu zaczyna się od momentu wystąpienia regularnych skurczów i postępującego rozwarcia szyjki macicy. II okres to faza porodu polegająca na wypieraniu dziecka: pełne rozwarcie zostało osiągnięte i kobieta może swobodnie przeć. III okres porodu to czas, kiedy rodzi się łożysko.

Jeśli rodząca odczuwa potrzebę parcia przed pełnym rozwarciem, może ono spowodować pęknięcie szyjki macicy. Należy wtedy spróbować opóźnić ten odruch, mając ciągle na uwadze, że kobieta może nie dać rady tego powstrzymać.

Przeczytaj też: Czy możliwy jest poród bez nacięcia krocza?

Jakie są metody parcia?

Wyróżnia się kilka metod parcia:

• kierowane,
• swobodne,
• kierowane przez rodzącą,

Parcie kierowane jest najczęstszym sposobem parcia wybieranym przez personel na oddziałach porodowych dla rodzących. Polega na przyjęciu przez kobietę pozycji leżącej, półleżącej lub na boku. Kobieta chwyta swoje uda i przyciąga je do siebie. W momencie skurczu nakazuje się rodzącej nabrać powietrza, zatrzymać je i na szczycie skurczu wykonać maksymalne parcie w dół. W trakcie parcia kobieta ma głowę przygiętą do klatki piersiowej. Jedno parcie trwa około 10 sekund, po czym następuje wdech, ponowne zatrzymanie powietrza i parcie, aby wykorzystać całą siłę skurczu.

Zobacz też: Cesarskie cięcie – planowanie, jak się przygotować, przebieg

Ten sposób parcia został wymyślony w latach 50. i do dziś jest bardzo popularny. Nie jest to jednak sposób zbyt korzystny dla rodzącej. Jakie są wady parcia kierowanego? Zbyt mocne parcie powoduje duże obrażenia krocza, zwiększa ryzyko wykonania nacięcia. Parcie w ten sposób jest dłuższe, mniej efektywne, rodząca jest wyczerpana. Pozycja leżąca przeciwdziała sile grawitacji, zamiast wykorzystywać ją do ułatwienia porodu. Jaka jest zależność pomiędzy parciem a oddychaniem? W momencie zatrzymania powietrza i parcia ile rodząca ma sił, bardzo często na jej twarzy, szyi i białkach oczu pojawiają się krwawe drobne wybroczyny. Zaburzenia czynności serca płodu również nie należą do rzadkości, gdy parcie jest kierowane.

Przeczytaj również: Fazy porodu – co się podczas nich dzieje?

Parcie rozproszone to parcie, które jest odczuwane przez rodzącą, ale nie powoduje postępu porodu. Kobieta może być rozkojarzona, występuje u niej lęk, boi się bólu, który na tym etapie mocno się potęguje. Nie wykorzystuje siły skurczu i nie wspomaga go pracą tłoczni brzusznej, aby maluch pokonywał kanał rodny. Występuje pełne rozwarcie, ale dziecko nie schodzi niżej. Wtedy trzeba nawiązać kontakt z rodzącą, położna zacznie podpowiadać, jak należy się zachować, aby poród postępował lub skierować uwagę rodzącej na wykorzystanie skurczu, żeby samodzielnie mogła kierować akcją porodową. Jeśli uda się namówić ciężarną do wsłuchania się we własne ciało, a parcie rozproszone zamieni się w parcie efektywne, można mówić o parciu kierowanym przez kobietę.

To też może cię zainteresować: VBAC, czyli poród naturalny po cesarskim cięciu

Czym jest parcie spontaniczne?

Parcie swobodne, spontaniczne to parcie zgodne z instynktem kobiety i naturą porodu. Polega na nieograniczaniu rodzącej: jeśli ma ona potrzebę parcia, to prze, powodując, że poród postępuje. Kobiety rodzące, których parcie jest swobodne, częściej oddychają, lepiej się czują, nie odczuwają takiego zmęczenia, jak w przypadku parcia kierowanego, częściej zmieniają pozycje swojego ciała i rzadziej prą.

Parcie w ich wykonaniu polega na wykorzystywaniu siły skurczu i tłoczni brzusznej w sposób nieregularny, kobieta wstrzymuje oddech, krzyczy, pojękuje. Może przeć przez kilka sekund, później oddychać, czekać na kolejny skurcz. Jej zachowanie nie jest wyuczone, jest zupełnie instynktowne, ale dziecko przechodzi przez kanał rodny.

Jakie są zalety i wady parcia spontanicznego? Do niewątpliwych zalet należy fakt, że ciało kobiety i dziecka lepiej na nie reagują, występuje mniej urazów krocza, gdyż tkanki mają czas, aby przygotować się do rodzenia się dziecka. W tym przypadku równie duża jest rola położnej, która powinna ochraniać krocze matki, aby główka dziecka nie urodziła się zbyt szybko. Delikatne stopowanie rodzącej się główki jest bardzo wskazane, gdyż nawet jeśli poród postępuje dobrze, parcia są efektywne, a krocze wydaje się być przygotowane do urodzenia się główki, jej zbyt szybkie przejście przez szparę sromową może skutkować pęknięciem krocza.

Zobacz też: Czy warto zdecydować się na poród prywatny?

Część położnych praktykuje kierowanie oddechem i parcie między skurczami, aby nie dopuścić do zbyt szybkiego urodzenia główki. Gdy część przodująca dziecka jest bardzo nisko, proszą rodzące o to, aby te „zdmuchiwały świeczki” i kierowały parcie w dół w momencie, gdy nie czują takiej potrzeby i nie mają skurczu. To sprawia, że położna może powoli pokierować wyrzynaniem się główki, tkanki stopniowo napinają się i zwiększają szanse na urodzenie dziecka bez urazu dla matki.

Mniejsze zmęczenie i większe dotlenienie rodzącej skutkuje lepszym nastrojem kobiety, ekscytacją, że wkrótce powita na świecie swoje dziecko oraz wzrostem wiary w możliwości swojego ciała.

Przeczytaj też: Pęknięcie macicy – jak często się zdarza?

Dlaczego warto jest przeć zgodnie z naturą?

Parcie spontaniczne pozwala na naturalny przebieg porodu. Ciało kobiety jest mądre i doskonale wie, jak urodzić dziecko (mowa o ciążach fizjologicznych, w których poród naturalny jest możliwy). Pozwolenie kobiecie na rodzenie w sposób taki, jak dyktuje jej ciało, to dobra droga do zmniejszenia niepotrzebnych procedur medycznych i nadmiernej medykalizacji.

Jednak, aby kobieta czuła się na tyle swobodnie, by poród przebiegał w sposób zupełnie fizjologiczny, trzeba spełnić kilka warunków.

Poród jest wydarzeniem bardzo intymnym i ma wymiar seksualny. Zwróciła na to uwagę Ina May Gaskin, amerykańska prekursorka porodów domowych.

Co negatywnie wpływa na jego przebieg?

• Zbyt wiele osób przy porodzie.
• Brak możliwości wytworzenia odpowiedniego nastroju pomiędzy rodzącą a jej osobą towarzyszącą.
• Ostre światło.
• Przedmiotowe traktowanie rodzącej.

Pozwolenie na intymną atmosferę pomiędzy partnerami, zdecydowanie ułatwia kobietom na otwarcie się na doświadczenie porodu.

Dodatkowo rodzące nie chcą pozwolić sobie na zachowania instynktowne, gdyż obawiają się ośmieszenia i starają się ciągle kontrolować. Zupełnie niepotrzebnie! Poród to proces, który rządzi się swoimi prawami: ból, kaskada hormonów, emocje związane z rodzeniem się nowego życia – to czynniki, które są zupełnie normalne.

W zestawieniu – parcie spontaniczne a parcie kierowane – to zgodne z indywidualnym rytmem rodzącej wypada o wiele korzystniej. Postęp medycyny pozwala na podtrzymywanie zagrożonych ciąż, rodzenie się dzieci w niekorzystnych ułożeniach, ratowanie życia wcześniaków, ale postęp ma również drugie oblicze. Zbyt wiele ingerencji w naturalne i prawidłowo postępujące procesy sprawia, że kobietom odbiera się prawo do urodzenia dziecka zgodnie z własnym ciałem.

Czytaj również: Ospa party – co to jest? Dlaczego zarażanie ospą jest niebezpieczne?

Bibliografia:

1. Iwanowicz – Palus G., „Biblioteka Położnej. Alternatywne metody opieki okołoporodowej”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2012.
2. Ancheta R., Simkin P., „Udany poród. Jak wcześnie zapobiec dystocji i ją leczyć?”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2014.
3. Gaskin I. M., „Poród naturalny”, Wydawnictwo CoJaNaTo Blanka Łyszkowska – Zacharek, Warszawa 2012.