Piersi po ciąży – zmiany i problemy z piersiami po porodzie

Jak zmieniają się piersi po ciąży?

Wygląd piersi w ciąży i po porodzie jest uwarunkowany wieloma różnymi czynnikami. Największy wpływ na to, jak wygląda biust po ciąży, mają zmiany hormonalne. Hormony działające w okresie ciąży powodują rozrastanie się płatów gruczołów sutkowych i w ten sposób piersi przygotowują się do produkcji pokarmu. Pod wpływem zmian hormonalnych piersi robią się większe przynajmniej o dwa rozmiary. Biust jest pełniejszy i twardszy.

Po porodzie uaktywniają się hormony, które powodują uruchomienie laktacji. W wyniku jej rozpoczęcia kanaliki wypełniają się mlekiem, przez co biust robi się jeszcze większy i cięższy. W związku z tym piersi po ciąży są podatne na powstawanie rozstępów. Kiedy kobieta przestaje karmić, piersi bardzo często stają się obwisłe, ich rozmiar się zmniejsza i zwykle tracą swą jędrność.

W okresie karmienia piersią, kobieta może zmagać się z różnymi problemami z piersiami.

Nawał pokarmu – nawał mleczny

Nawał pokarmu czyli tzw. nawał mleczny to zbyt duża ilość pokarmu w piersiach kobiety. Zjawisko to pojawia się zazwyczaj w drugiej bądź trzeciej dobie po porodzie. Produkcja pokarmu znacznie wzrasta ze 100 ml mleka w pierwszej dobie po porodzie do nawet 500–750 ml w piątej dobie życia dziecka. Piersi stają się znacznie większe, cięższe i zwiększa się ich ciepłota. Niekiedy przepełnienie piersi po porodzie jest dla kobiety dość nieprzyjemnym i bolesnym odczuciem.

Bardzo ważne jest, aby w czasie nawału pokarmu regularnie opróżniać piersi, aby nie doprowadzić do zastoju pokarmu czy też do zapalenia sutka. Należy przystawiać malucha około 10–14 razy na dobę. Bardzo ważna jest tez prawidłowa technika karmienia oraz właściwe przystawienie dziecka do piersi. W celu ułatwienia dziecku uchwycenia piersi należy odciągnąć nieznaczną ilość pokarmu, co pozwoli na zmiękczenie otoczki brodawki. W przypadku kiedy wypływ pokarmu jest osłabiony, warto zastosować ciepły okład, który spowoduje wypływ mleka. Taki okład można wykonać przy pomocy termoforu bądź gazy zamoczonej w ciepłej wodzie.

Po zakończeniu karmienia zaleca się wykonanie okładu zimnego na około 20 minut. Pozwoli to ograniczyć produkcje pokarmu. Ulgę przyniosą również okłady z kapusty na pierś. Okład ten powinien być wykonany z chłodnych liści białej kapusty. Należy chłodzić je w lodówce, a przed włożeniem ich do biustonosza zbić je np. tłuczkiem do mięsa po to, aby puściły sok.

Zastój pokarmu – ból, ciepłota, zaczerwienione piersi

Zastój pokarmu może pojawiać się między 2. a 10. dobą po porodzie, wtedy, kiedy pojawia się nawał mleczny. Zjawisko to jest związane z niewystarczającym opróżnianiem piersi podczas karmienia. Piersi bolą, są zaczerwienione, ocieplone, zwykle występuje obrzęk piersi. Warto zaznaczyć, że dolegliwości te dotyczą obu piersi. Podczas zastoju nie ma odruchu wypływu pokarmu.

Jakie są przyczyny zastoju pokarmu?

• nieprawidłowa technika karmienia piersią,
• za rzadkie bądź za krótkie karmienie,
• wyczerpanie i stres.

Kiedy pojawi się zastój pokarmu należy przede wszystkim podjąć działania, które ułatwią wypływ mleka. Powinno się jak najczęściej przystawiać dziecko do piersi na nie krócej niż 15 minut (z jednej piersi). Tak jak w przypadku nawału mlecznego, bardzo ważne jest prawidłowe przystawianie dziecka do piersi. Przed rozpoczęciem karmienia należy zastosować ciepły okład, a po jego zakończeniu, zimny. Oprócz okładów pomocny będzie delikatny masaż piersi.

Popękane i pogryzione brodawki

Ze zjawiskiem popękanych brodawek po porodzie kobieta może spotkać się w pierwszych tygodniach po porodzie. Pogryzione brodawki także zwykle wiążą się z nieprawidłowym przystawaniem dziecka do piersi. Kiedy maluch zbyt płytko łapie pierś, ssie samą brodawkę, co może wywołać u mamy ból. Kolejna przyczyną może być złe ssanie piersi, za rzadkie i zbyt krótkie karmienia. Pogryzione brodawki są zaczerwienione, bolesne, a na ich powierzchni widoczne są rany i strupki.

Jeśli pojawi się problem popękanych brodawek, należy przede wszystkim skorygować technikę karmienia. Karmienie powinno rozpoczynać się od zdrowej piersi, a po jego zakończeniu każdą brodawkę należy posmarować kilkoma kroplami mleka i tak pozostawić do wyschnięcia. Należy również jak najczęściej wietrzyć biust, co przyspieszy gojenie.

Jeśli powyższe sposoby nie przynoszą ulgi, należy posmarować pogryzione brodawki specjalna maścią. Preparatów tego typu jest w aptekach wiele i zwykle dostępne są bez recepty. Jeśli brodawki są bardzo poranione i krwawią, można przez jakiś czas odciągać pokarm laktatorem do momentu zagojenia.

Zapalenie piersi po porodzie

Zapalenie piersi może wystąpić między 2. a 5. tygodniem po urodzeniu dziecka. Stan zapalny utrzymuje się zwykle około tygodnia.

Do czynników, które mogą powodować rozwój zapalenia piersi po ciąży, zaliczają się: stres i zmęczenie, zatkanie przewodów mlekowych, za rzadkie przystawianie dziecka do piersi. Infekcji sprzyja także zastój pokarmu, popękane brodawki, uraz piersi. W przypadku zapalenia piersi nie należy stosować silnego masażu biustu, gdyż to powoduje zwiększenie stanu zapalnego.

Do najczęstszych objawów zapalenia piersi zaliczają się:

• podwyższona temperatura ciała (powyżej 38,4 stopni Celsjusza),
• ograniczenie stanu zapalnego do jednej piersi,
• ból piersi, obrzęk piersi,
• zaczerwienie i tkliwość piersi.

Zapalenie piersi należy odróżnić od nawału pokarmu, zastoju, zatkania przewodu mlekowego czy też od ropnia piersi.

Prawidłowym postępowaniem w przypadku zapalenia sutka jest właściwa antybiotykoterapia. Oprócz stosowania leków należy zwrócić uwagę na prawidłową technikę karmienia. Bardzo ważne jest to, aby karmić maluszka również z chorej piersi. Po karmieniu zaleca się stosowanie zimnych okładów, można też przyjąć leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Ważny jest też odpoczynek i picie dużej ilości płynów. Nieprawidłowo leczone zapalenie piersi może przejść w ropień piersi.