Zioła w ciąży – które są bezpieczne, a które przeciwwskazane?

Rośliny lecznicze – jak działają na organizm?

Zioła są coraz chętniej wybierane zamiast leków syntetycznych. Zdarza się jednak, że przyjmuje się je bez znajomości oddziaływania na organizm. Należy pamiętać, że zioła zawierają wiele substancji aktywnych i potrafią działać z siłą leku aptecznego. Dlatego roślin leczniczych nie powinno się stosować bez zastanowienia i zapoznania z wpływem na organizm.

Jakie substancje roślinne znajdują się w ziołach? Bioaktywne fitozwiązki aktywne to m.in.:

• alkaloidy, np. o działaniu pobudzającym lub znoszącym skurcze mięśni gładkich;
• fenole o działaniu bakteriostatycznym i dezynfekującym;
• flawonoidy działające przeciwutleniająco i wpływające na szerokie spektrum funkcji organizmu;
• antocyjany wykazujące aktywność antyoksydacyjną.

Czy można pić w ciąży zioła?

Szczególnie czujne powinny być kobiety ciężarne, ponieważ w sklepach i aptekach dostępnych jest wiele z pozoru niegroźnych ziół i przypraw, których stosowanie może doprowadzić nawet do poronienia. Nie można stwierdzić, że zioła w okresie ciąży są bezpieczniejsze niż leki syntetyczne i z pewnością nie są obojętne dla matki i płodu.

Wiele z substancji aktywnych przechodzi przez łożysko, dlatego do stosowania ziół należy podchodzić równie ostrożnie, jak do leków.

Jeśli kobieta przed ciążą nie przyjmowała ziół leczniczych, powinna je wprowadzać ostrożnie, zaczynając od szklanki naparu dziennie, aby w razie wystąpienia działań niepożądanych, móc wcześnie zareagować. Warto też, by herbaty ziołowe w ciąży zaparzane były z jednego zioła lub ewentualnie mieszanki ziół o znanym składzie i proporcjach. Jednoskładnikowe herbaty są bezpieczniejsze, bo łatwiej jest wykluczyć dane zioło, gdyby okazało się, że nie służy ono ciężarnej. Kobieta powinna dokładnie zapoznać się z działaniem ziół leczniczych przed ich zastosowaniem.

Zioła przeciwwskazane w ciąży – jakich ziół unikać?

Istnieje bardzo wiele ziół zakazanych w ciąży. Mogą one powodować wady rozwojowe płodu, wywoływać plamienia, przedwczesne skurcze macicy, a nawet doprowadzić do poronienia.Należą do nich m.in.: czystek, szałwia, rozmaryn, cząber, tymianek, cynamon, żeń-szeń, ziele krwawnika, piołun, kruszyna, chmiel.

Zioła zakazane w ciąży

Wielu lekarzy odradza kobietom czystek w ciąży. Czystek to ostatnio bardzo popularne zioło, jednak jego wpływ na przebieg ciąży nie został naukowo udokumentowany. Z kolei szałwia, rozmaryn, cząber i tymianek mogą przyczyniać się do przedwczesnego porodu i poronienia, zaś aloes wywołuje przekrwienie macicy i jej przedwczesne skurcze.

Niezalecany jest także cynamon w czasie ciąży. Obecna w nim kumaryna może powodować wady rozwojowe narządów słuchu i wzroku. Badania naukowe dotyczące cynamonu są niejednoznaczne, dlatego lepiej unikać go w ciąży. Podobnie jak żeń-szenia. Uważa się, że może zaburzać rozwój płodu i powodować wady wrodzone.

Niebezpieczny jest także piołun, który w dużych dawkach pobudza skurcze macicy i ma działanie poronne. Poronienie może wywołać również ziele krwawnika. Ziołem niewskazanym dla ciężarnych jest kruszyna – to środek przeczyszczający, który może wywołać silne bóle brzucha, biegunkę i odwodnienie. Ciężarne powinny unikać chmielu, który stymuluje produkcję estrogenów, może powodować wady wrodzone płodu.

Zioła dozwolone w ciąży – jakie są wskazane?

Kobieta ciężarna może bez obaw włączyć do swojego jadłospisu niektóre zioła. Napary i herbaty ziołowe w ciąży lub wykorzystanie odpowiednich przypraw pomoże uporać się z typowymi dolegliwościami dokuczającymi kobietom spodziewającym się dziecka.

Do najbardziej popularnych i polecanych ziół w ciąży należą:

• imbir – pobudza wydzielanie śliny i soku żołądkowego, poprawia apetyt i wpływa pozytywnie na trawienie oraz wzdęcia. Jest skuteczny na poranne mdłości;

• pokrzywa – herbata z pokrzywy w ciąży to świetne rozwiązanie na opuchliznę nóg i całego ciała. Pokrzywa w ciąży skutecznie pomaga wydalać nadmiar zatrzymanej wody w organizmie. Przy tym działa antybakteryjnie, wzmacnia układ odpornościowy oraz poprawia kondycję włosów i paznokci;

• melisa – to zioło znane z działania uspokajającego i kojącego nerwy. Wykazuje też aktywność przeciwbakteryjną, a inhalacje z melisy działają wykrztuśnie i pomagają przy uporczywym kaszlu. Melisa lekarska w ciąży może być bezpiecznie stosowana do uśmierzania bólu głowy i jako środek na problemy z zasypianiem;

• rumianek – działa odkażająco i przeciwzapalnie. Można stosować go do picia w postaci naparów lub zewnętrznie jako okład i płukankę. Świetnie sprawdza się do płukania przy zapaleniu jamy ustnej, w infekcjach narządów płciowych i dróg moczowych. Ma działanie ściągające, a moczenie nóg w naparze zmniejsza opuchliznę;
• mięta – ma orzeźwiający aromat, dlatego jest chętnie wybierana w celu regulowania trawienia i zmniejszenia drażliwości. Mięta w ciąży pomaga szczególnie na poranne nudności oraz wzdęcia. Herbatę miętową w ciąży można pić, ale tylko z mięty pieprzowej. Mięta polna nie powinna być używana przez kobiety ciężarne, ponieważ ma działanie poronne;
• mniszek lekarski.

Należy poinformować lekarza prowadzące ciążę, jakie pije się zioła lub zamierza pić, np. żeby pozbyć się uciążliwych dolegliwości ciążowych. Nie wolno leczyć się ziołowymi mieszankami na własną rękę. Zanim zaparzy się ziółka, trzeba sprawdzić na opakowaniu skład mieszanki i pić tylko herbatki zawierające składniki, co do których nie ma się żadnych wątpliwości.